Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (16)
2004.12.28
"Xitay kommunist partiyisige baha" namliq 9 parche bashmaqalining "xitay kommunist partiysi nimige tayinip igilik tiklidi?" dégen qismida bit'etchilik, aldamchiliq, qutratquluq, küreshke élish, bulang-talang qilish, öktemlik, jasusluq, qirghinchiliq qilish, kontrol qiliwélish qatarliq 9 xil kommunizm illetliri jemiyetke qandaq yamrap ketkenliki pash qilin'ghandin kéyin, xitay kommunist partiyisi bashtin - axir burmilap, özgertip bayan qilip kéliwatqan "25 ming yolluq uzun seper" dégendek bir qatar tarixiy weqeler we uning arqa körünishi toghrisida éniqlima bérilgen.
Kommunizm intérnatsi'onali xitay kommunist partiyisining hoquq tartiwélish qararini ret qilip, gomindanggha eza bolushqa buyruq qildi
"Xitay kommunist parti'iyisige baha" namliq 9 parche bashmaqalining "xitay kommunist partiysi nimige tayinip igilik tiklidi?" dégen qismida bayan qilinishiche, xitay kommunist partiyisining 1922 - yili 7 - ayda ötküzülgen 2 - nöwetlik qurultiyida hoquq tartiwélishni yolgha quyush toghrisida qarar chiqirilghan idi. Sowét ittpaqining teminligen rasxutigha tayinip jan baqidighan xitay kommunist partiyisining bu qarari kommunizm intérnatsi'onali teripidin ret qilindi. Sowét ittipaqining kommunizm intérnatsi'onali xitay kommunistlirigha gomindang bilen hemkarliq tüzüsh we gomindanggha eza bolup kérish toghrisida buyruq chüshürdi. Xitay kommunist partiyisining ezaliri hemmisi gomindanggha eza bolup kirdi. Bu chaghda maw zédong gomindang teshwiqat ministirlikining muwaqqet ministiri, ju énley xu'angpu herbi mektibining siyasi bölüm mudiri bolghan idi. Xitay kommunist partiyisi 1925 - yili 1 - ayda shangxeyde 4 - qurultay ötküzüp tedriji halda hoquq tartiwélishni qarar qildi. 1926 - Yili 2 - ayda "shimalgha yürüsh qilish" dep atalghan chong heriket resmi bashlan'ghandin kéyin, xitay kommunist partiyisi bu herikettiki pursetlerdin paydilinip jaylarda yene qozghilang kötürüp hoquq tartiwélishni teshkilleshke bashlidi.
Maw zédong uyushturghan "xunen déhqanlar herikiti" meghlup boldi
"9 Baha"da bayan qilinishiche, 1927 - yili maw zédong xunende teshkilligen "déhqanlar qozghilingi" dégen heriket, emeliyette lükchek we ushshuqlarning bulangchiliq qilish herikiti bolghan idi. Bu heriketni mawzédong özi bu heriketni teswirlep "déhqanlar jemiyiti dégen teshkilatning cheksiz hoquqi bar. U yer igilirining gep-söz qilishini cheklidi. Ulargha üchün achchiqni ichige yutup jim turushtin özge amal qalmidi. Ularning heywisini yerge urdi. Namratlar baywechchilerni yiqitip üstige yerne birni dessidi. Zomigerlerni, yerlik törilerni jerimane quyup edeplidi. Top-top adem baylarning qorasigha bösüp kirip, baylarni choshqidek chiyqiritip sörep chiqiwerdi. Ularning xanim -aghichilirining pakize karwatlirigha lay putliri bilen dessep chi'iqp, üstide taza éghiniwaldi. Baylarni xahlighan waqitta sörep chiqip igiz qalpaq keygüzüp, boynigha taxta ésip sazayi qildi. Ularni nime qilghusi kelse shuni qildi. Yézilarda hemme mehellide baylargha qarita mushundaq térrorluq dawam qildi" dep yazghan idi. Emma yézilarda bundaq térrorchilar uzun'ghiche hakimliq qilalmay , axir jin'gangsen taghlirigha qachti.
" 25 Ming yolluq uzun seper"mu yaki meghlup bolup qéchishmu?
"9 Baha"da bayan qilinishiche, maw zédong teshkilligen "xunen déhqanlar herikiti" dégen heriket meghlup boldila emes, ju énley "wuxaw" dégen texellus bilen shangxeyde 1926 - yili 10 – aydin 1927 - yili 3 - ayghiche bolghan qisqighine waqit ichide uyushturghan 3 qétimliq qozghilangmu meghlup boldi. Qozghilangchilar shimalgha yürüsh qilish qumandanliq shitabigha hujum qilghanda pütünley qoraliszlanduruldi. Ju'inley özimu qolgha élinip, tüwename yézip bérip türmidin chiqti. Gu'angju qatarliq sheherlerde uyushturulghan qozghilanglarmu meghlup boldi. 1927 - Yili 8 - aydiki "nenchang qozghilingi" dégen herbi özgürüshmu meghlup boldi. 9 - Aydiki ‘küzlük yighim qozghilingi" dégenmu meghlup boldi. Meghlup bolghanlar jin'gangsen taghliq rayunlirigha bikindi. Gomindang qushunliri "banditlarni qurshap yuqitish"ni yolgha qoydi. Jin'gangsen'ge toplan'ghan qachaqlar bir - birlep tar- mar qilinip, 1933 - yili 10 - ayda chikinip chiqish - qéchish bashlandi. Qachaqlar tashqi mongghuliyege yéqin jaygha bérip, sowét itipaqinish qutquzishigha irishishnila ümit qilatti. Shuning bilen 80 ming qachaqning gherbi shimal terepke qarap chong qéchish herikiti bashlidi. Qachaqlar 1934 -yili 1 - ayda yen'endiki taghliq rayunlargha yétip kelgende aran 6000 adémi qalghan idi. (Dawami bar) (weli)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (15)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (14)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (13)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (12)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (11)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (10)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (9)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (8)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (7)
- "Xitay kommunist partiyisige baha" peyda qilghan tesirler
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (6)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (5)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (4)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (3)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (2)
- Xitay kommunist partiyisige toqquz baha (1)