Déhqanlardiki namratliqni namuwapiq tüzüm keltürüp chiqarghan (7)

Gherbni "mustemlike" qiliwalmasliq kérek

Aptor "déhqanlardiki namratliqni namuwapiq tüzüm keltürüp chiqarghan" dégen maqalisini bashlan'ghanda aldi bilen yer asti bayliqliri mol bolsimu, emma xelqi namrat qalghan bir yézining ehwalini tonushturghan idi. Yer üsti bayliqliri mol bolsimu, emma xelqi namrat qalghan yene bir yézining ehwalinimu tonushturghan idi. Emdi aptor maqalisini ayaghlashturidighanda yenila mushu hékayilardin hasil bolghan mulahize we tesewwurlargha asasen xitayda kelgüside néme weqe yüz bérishi mumkinlikini mundaq dep bayan qilidu: gherb terepning tebi'iy bayliqlirini )néfit gazi, kömür, éléktir quwiti qatarliqlarni( sherq terep intayin az meblegh sélip özliri échiwaldi. Shuning bilen hazir gherbning tebi'iy bayliqliri pütünley sherqning kapitaligha aylinip boldi.

Gherbning tebi'iy bayliqliri mushu teriqide heqsiz halda yaki intayin erzan bahada özlüksiz sherqqe élip kétiliwerse, buning bilen sherqning, bolupmu sherqtiki chong sheherlerning erzan bayliq menbesige tayan'ghan mehsulat ishlepchiqirish küchi intayin téz sür'et bilen ashidu. Sherq terepning tennerqi shu qeder töwen toxtighan mol mehsulatliri gherbning bazarlirini basidu. Mushundaq sewepler tüpeylidin gherbte ishsiz qalghan, namratlashqan emgekchiler sherqqe, bolupmu sherqtiki chong sheherlerge éqishqa bashlaydu. Bundaqta ishsizliq köpiyip namratliq qaplighan gherbte sherqning mol mehsulatliri qandaq qilip bazar tapidu? bu yerde bir yoshurun mesile bar. Démekchimizki, gherbni "mustemlike"ge aylanduriwalmasliq kérek, hazir bundaq qilmishning yüz bériwatqanliqini choqum uchuq étirap qilish kérek.

Bahada adil bolmighan almashturushning aqiwiti néme bolidu?

"Déhqanlardiki namratliqni namuwapiq tüzüm keltürüp chiqarghan" dégen maqalida bayan qilinishiche, hazir jemiyettiki bay we küchlük qutup yéza, yéza igiliki we déhqanlar mesilisi dégen mesilini hel qilishning birdin - bir charisi sana'etleshtürüsh, zamaniwilashturush we sheherleshtürüshtin ibaret, dewatidu. Buni ishqa ashurush üchün sür'etni tizlitish kérek, dewatidu. Gherb bilen sherq otturisidiki bahada adil bolmighan almashturushni we yéza bilen sheher otturisidiki bahada adil bolmighan almashturushni téximu kuchaytish kérek, dewatidu. Bundaq bahada adil bolmighan almashturush démokratiye tüzümi we baza igiliki shara'itida élip bérilidighan almashturush emes, belki mustebit tüzüm astida meqsetlik orunlashturulghan tengsizlik. Shundaqla hoquqlarni qoligha changgalliwalghan zorawan tebiqining menpe'etige wekillik qilidighan, sherqningla tereqqi qilishi we sheherlerning kengiyishige kapaletlik qilidighan almashturush. Mushundaq kétiwerse, uzun'gha qalmay béyjing, shangxey, gu'angdong, shénjén qatarliq sheherlerning hemmisi 10 milyon nopusluq, 20 milyonlap nopusluq, hetta uningdin köp nupusluq xelq'araliq sheherlerge aylinip bolidu. Pütün memiliket iqtisadining٪ 90 tin artuqini sherq we chong sheherler égelleydu. "Muqimliq hemmini bésip chüshidighan xizmet" dégen shu'ar pütünley sherqning, chong sheherlerning awat - bayashatliqini uchuq - ashkara qoghdaydu. "Muqimliq hemmini bésip chüshidighan xizmet" dégenning netijisidin démokratiye emes, belki huquqlarni merkezleshtürüsh, yeni mustebitlik tiklinidu. Buning netijiside nopusning 60-70٪ ni teshkil qilidighan déhqanlar dawamliq türde jemiyetning eng tüwen tebiqisi süpitide qéliwerse, zamaniwilashturush, sheherleshtürüsh dégen heriketlerde ular dawamliq chetke qéqiliwerse, ular radikallishidu, buningdin démokratiye hasil bolamdu yaki nime weqe kélip chiqidu? kommunist emeldarliri bu mesililerni chüshendürüshke jür'et qilalmaydu. (Weli)

Tügidi