Xitayning aq tashliq kitabida tekitlen'gen "xitayche démokratiye" yene bir yalghanchiliq(2)

• Muxbirimiz welining bu heqtiki söhbiti
• Download story audio

Xitay dölet kabéniti ishxanisi 10 - ayning 19 - küni "jonggoning démokratik siyasiy qurulushi" namliq aq tashliq kitab élan qilghan. Bu xitayning démokratiye heqqide élan qilghan tunji qétimliq hökümet doklati bolup hésablinidu. Xitay hökümiti bu aq tashliq kitabta "xitayche démokratiye" dégen yene bir atalghuni kötürüp chiqqan.

"Démokratiye" din paydilinip reqiblirini yoqitish

Amérikining nyo-york shehiride turushluq siyasiy mulahizichi, erkin asiya radi'osining obzorchisi lin bawxu'a ependining bayan qilishiche, xitay kommunist partiyisning bash sékritari xu jintaw 9 - ayda béyjingda qanun yighinigha qatnashqan wekiller bilen körüshkende qilghan bir nechche éghiz sözide " démokratiye" dégen sözni 7 qétim tilgha alghan. Emma uningdin kéyin échilghan partiyining 5 - omumiy yighinida "démokratiyini yolgha qoyush" dégenni tilgha almidi. Emdi yighindin kéyin aq tashliq kitab élan qilip "démokratiye" dep sözleshke bashlidi. Xu jintawning démokratiye tüzümini tiklesh niyiti yoq. Emma u "démokratiye" dégen shu'ar din paydilinip özining réqabetchiliri bilen élishmaqchi. Yéqinda xu yawbangni xatirilesh dégen pa'aliyetni élip bérishni pilanlawatqanliqimu, uning mushundaq bir éhtiyaji üchün.

"Démokratiyide" qazan'ghan muweppeqiyetler

Lin bawxu'a ependining bayan qilishiche, xitay hökümiti démokratiye toghrisida élan qilghan bu aq tashliq kitab 12 babqa bölüp yézilghan. Uningda ikki chong mezmun bar, birinchisi xitay kommunist partiyisining "démokratiyide qazan'ghan muweppeqiyetliri". Bu yalghan éytip özini maxtighanliq. Mesilen: xitay kommunist partiyisining hoquq tutushini "xelq tallighan", "tarix tallighan" dégini sepsete. Eger tarixta chin shixu'angning padishah bolushini tarix tallighan bolsa, uningdin waz kéchishnimu tarix tallighan bolmamdu? xitay kommunist partiyisining hoquq tutalishi, emeliyette, xelq uning yalghan teshwiqatigha aldan'ghanliqtin bolghan.

- Xu jintaw qaysi yüzi bilen kommunist partiye démokratiye tüzümini tikilgen we yolgha qoyiwatidu déyeleydu? xu jintaw dewatqan "démokratiye" kommunist partiyining xojayinliqini tikleydighan démokratiye. Emma xu jintaw xitaydiki qeghez üstige yézip qoyulghan "xelq wekilliri tüzümi", "köp partiye hemkarliqi tüzümi", "siyasiy kéngesh tüzümi", "sheherchiler we yézilardiki asasi qatlam orunlarning saylam tüzümi", "kishilik hoquqqa kapaletlik qilish" dégen sözlerni " kommunist partiyining démokratiye jehettiki muweppeqiyetliri" dewalghan. Eger kommunist partiye démokratiye tüzümini yolgha qoyghan bolsa, shunche köp ziyaliylar "ongchi" qilinip ziyankeshlikke uchramti? "chong sekrep ilgirilesh", "xelq kommunasi" dégen siyasiy heriketlerde nechche on milyon adem weyran bolup ölüp kétemti? tyen'enménde yüz bergen shu qeder chong démokratik heriketni peqet "8 qéri" öz öyide olturup qarar chiqirip qoralliq basturalamti? xelq ichide adettikiche nepes meshqi qildighan shunche köp ademni siyasiy jehettin basturushqa jang zémin yalghuz qarar chiqiralamti?

- Hazir gu'angdungda bir kichik mehellide pütün xelq bir xiyanetchi mehelle bashliqini wezipidin qalduralmidi, mehelle bashliqini özliri saylam chiqmaqchi bolghan xelqni sirttin zorawan qara küchler kélip basturdi, shu kichikkine bir mehellide nahayiti chong weqeler yüz berdi, hökümetning kari bolmidi. Xu jintaw dewatqan "démokratiye"ning muweppeqiyiti shumu? aq tashliq kitabta yene " aptonomiye qanuni" dégen qeghez yüzidiki qanunni xitaydiki "az sanliq milletlerning döletke xojayin bolghanliqi", xitay kommunist partiyisining "démokratiye jehette qolgha kelgen muweppeqiyiti" dewalghan. Eger az sanliq milletler döletning xojayini, qisqisi özige - özi xoja bolalighan bolsa, dalay lama chet'elge qéchip chiqamti? Uyghurlarning musteqilliq heriketliri barghansiri qet'iyliship ewj alamti?

"Jonggoche démokratiye"

Lin bawxu'a ependining bayan qilishiche, xitay hökümiti démokratiye toghrisida élan qilghan bu aq tashliq kitabtiki ikkinchi mezmun xu jintawning buningdin kéyin démokratiyini qandaq yolgha qoyidighanliqi toghrisidiki pilani. Xu jintaw xitayda "chet'ellerning démokratik tüzümini öz pétiche köchürüp kélishke bolmaydu" dep tekitligen. Adettiki mentiqe boyiche éytqanda, dunyada héchqandaq dölet bashqa bir döletning tüzümini öz pétiche köchürüp kelmeydu, démokratiyini öz dölitining emeliy ehwaligha maslashturup qollinidu.

Xu jintawning "démokratiyini chet'ellerdin öz péti köchürüp kélishke bolmaydu" dégini meqsetlik halda seweb körsetkenlik. Emeliyette "démokratiye" dégenning asasiy prinsipliri hemme jaygha bab kélidu. Peqet marksizm -léninism neziriyisigila bab kelmeydu. Eger xu jintaw kommunist partiyining mustebitlikidin waz kechse, qandaq yol bilen bolmisun asasi prinsipliri pütün dunya üchün ortaq bolghan démokratiye tüzümini xitayning ehwaligha maslashturup qollan'ghili bolidu.

Lin bawxu'a ependining qarishiche, hazir kommunist partiye ichide xujintaw, wén jyabaw terepdarliri bilen jang zémin, zing chingxong terepdarliri otturi'isida terebbazliq, hoquq talishish nahayiti keskin. Démokratiye tüzümde hemme ish ochuq - yoruq bijirilidu. Mustebit tüzümde her ish qara sanduq ichide yushurun bijirilidu. Eger xujintawning " démokratiye" dégini ras bolsa, qosiqida jin bolmisa, démokratiyini partiye ichidin bashlap, aldi bilen partiye ichidiki shu ikki terepni ashkarilap baqsun. (Weli)