Xitayda bir partiye pütün xelqning yer -zimin we tebi'iy bayliqlirini uzun muddetkiche igeliwalidighan ehwalni özgertish kérek
2006.08.08
Öz muxbirimizning xewer qilishiche, xitayning dölet zimini- we tebi'iy bayliqlirini idare qilish ministirliki yéqinda élan qilghan sanliq melumatlargha qarighanda, xitayda 1996 - yilidin 2005 - yilighiche bolghan 10 yil waqit ichide yézilarda 120 milyon mo térilghu yer azlap ketken. Bu pütün térilghu yer miqdarining 6%.6 Ni teshkil qilidu, bu mesile buningdin kéyin déhqanlarning köplep ishsiz qélishini keltürüp chiqiripla qalmay, belki jem'iyette ashliq kamlash mesilisinimu keltürüp chiqirishi mumkin.
Hökümet xelqning ishenchisidin ayrilip qaldi
Gerche hökümet hazir buningdin kéyin 11 - besh yilliq pilan mezgilide térilghu yerlerni qoghdash tüzümi qattiq ijra qilinidu, dep wede bérip turuwatsimu, emma hazir xelq bu gepke ishenmeydu, belki xelq ichide hazir térilghu yerlerning azlap kétishini asasen hökümetning "qanunsiz yer igellishi" keltürüp chiqardi dep qarimaqta. Shundaqla xelq hazir bu mesilini hökümetke tayanmay özliri hel qilishning charisini izlimekte.
Hazir xitayda déhqanlarning hoquqini qoghdash jehette pidakarliq körsitiwatqan kishilerdin sichu'en ölkisining zigong nahiyisi qizilbayraq yézisidiki lyu jéngyu ependi térilghu yerlerning "ijarige élish", "güzel menzire bina qilish", "soda sariyi yaki toralghu bina qilish" dégendek namlar bilen igelliwélinish mesilisini mulahize qilghanda "bundaq ishni hökümet saqchiliri bilen qarangghu jem'iyet lükchekliri birliship qiliwatidu. Barghansiri qebihlishiwatidu. Bizning yézida 8 - ayning 3 - küni mushundaq weqe yene bir qétim yüz berdi yüz berdi. Yer igelligili kelgenler naraziliq bildürgen déhqanlarni xalighanche urdi. Hökümet emeldarliri qarap turushti, héchniémige kérekke kelmidi. Inkas qilsaq yuqirining kari bolmidi. Mesilining yiltizi merkezde.
"Qanunluq" qiliniwatqan bulang-talang
Térilghu yerlerni mejburiy halda igelliwélish mesilisini qandaq hel qilish kérekliki toghrisida shi'en shehiridiki hökümet bilen siyasiy köz qarishi oxshash bolmighan erbab ma shyawminning bayan qilishiche, uchur wastiliri "qanunsiz yer igellesh" dep atawatidu, eger "qanunsiz" bolsa yushurunraq, héli-mikri ishlitipraq qilishi mumkin idi. Emma hazirqi yer igelleshni qilche ikkilenmestin udul kélip, temkin halda, közüngge körsütüp turup qilidu. Ular buni "qanunluq" deydu. Toghrisini éytqanda bu birxil "qanunluq" qiliniwatqan bulang-talang. Hökümet gerche yerge bolghan igilik hoquqini dölet igidarchiliq qilidighan, kolléktip igidarchiliq qilidighan, dep ayrisimu, emma igidarchiliq hoquqini tilgha almayla tartiwéliwiridu. "Igidarchiliq hoquqi" dégenni sen otturigha qoyalmaysen. Bu igidarchiliq hoquqi mesilisi hel qilinsila hel bolup kétidighan mesilimu emes, tégi - tektidin éytqanda, kommunist partiyining mustebit tüzümi shara'itida sen bundaq mesililerni pash qilsangmu, erz qilsangmu aqmaydu, erzingnimu qanun organliri qobul qilmaydu.
Térilghu yerlerni hökümetning mejburiy igelliwélish mesilisini qandaq hel qilish kérekliki heqqide bu ikki ependining birdek bayan qilishiche, hökümet özining menpe'etini qoghdaydu, imtiyaz igilirining, chirik emeldarlarning, qarangghu jem'iyet küchlirining menpe'etini qoghdaydu, déhqanlarning menpe'etini qoghdimaydu, belki déhqanlarni uchuq - ashkara halda bolang -talang qiliwiridu, basturiwiridu. Déhqanlar hazir ajiz guroh . Eger narazi bolup erz qilsa, erzini qobul qilmaydula emes, hetta uning sewebinimu chüshendürmeydu. Ular qanuniy maddilarni özini qachuridu. Emdi déhqanlar eger özi déhqanlar jem'iyiti dégendek musteqil teshkilatlargha uyushup, özning menpe'itini özi qoghdashtin özge amal yoq. Herxil teshkilat qurup özini qoghdash kérek. Xitayda meyli yézida bolsun yaki sheherde bolsun, bir partiye pütün xelqning yer -zimin we tebi'iy bayliqlirini tamamen uzun muddetkiche igeliwalidighan bundaq ehwalni özgertish kérek. Eng towen dégende, qanun organliri musteqil, yüz bergen mesililerni biwaste pash qilalaydighan musteqil uchur wastilirigha ige bolghan jem'iyetni berpa qilish kérek. (Weli)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitayda 10 yildin béri 40 milyon déhqan yer zéminidin ayrilip qalghan
- Xeynende kent ahaliliri bilen saqchilar otturisida toqunush yüz berdi
- Kishilik hoquqni közitish teshkilati xitayni dungju weqesi üstidin tekshürüsh élip bérishqa chaqirdi
- Wén jyabaw, yerlik hökümetlerni tarixiy xataliq ötküzüsh bilen eyiblidi
- Xitay qora jay igilirining hoquqini qoghdash qanun layihisi hazirlidi
- Gu'angdongda hökümet bilen puqra otturisida yüz bergen qanliq toqunush
- Yaponiye bilen xitay sherqiy déngizdiki talash - tartishlar toghrisida söhbet élip baridu
- Xitay bilen yaponning sherqiy déngizdiki nefitlik talash - tartishidin urush kélip chiqamdu yaki hemkarliqmu?