Qirghizistan amérikidin herbiy bazisigha töleydighan ijare heqqini östürüshni telep qildi
2006.04.19
Qirghizistan prézidénti charshenbe küni amérika da'iriliri eger bu yerdiki herbiy bazisining ijare heqqini 6-ayning 1-künigiche östürüshke qoshulmisa, amérika herbiy bazisini taqiwitidighanliqi toghrisida tehdit qildi.
Amérika birleshme agéntliqining xewer qilishiche, qirghizistan prézidénti qurmanbék baqiyéf téléwizorda qilghan sözide, " qirghizistanning kélishimni buzushni oylishish hoquqi bar" dep körsetti hemde eger amérika da'iriliri bilen bu heqte élip bériliwatqan söhbet 1- iyon'ghiche netije hasil qilmisa, amérikining herbiy bazisini taqaydighanliqini agahlandurdi. Amérikining qirghizistandiki elchixanisi bu heqte téxi inkas qayturmidi.
Amérikining qirghizisitandiki herbiy bazisi aqayéf dewride afghanistandiki urushqa yardem qilish meqsitide qurulghan bolup, aqayéftin kéyin textke chiqqan baqiyéf amérikining bu yerdiki herbiy bazisining ijare heqqini eslidiki 2 milyon dollardin biraqla 207 milyon dollargha kötürgen. Amérika hökümiti ilgiri amérikining ijare heqqini yuqiriraq kötürüshke qoshulidighanliqini éytqan bolsimu, lékin qanchilik bérishni xalaydighanliqini démigen idi.
Xelq inqilawi arqiliq hoquqni tartiwalghan baqiyéf textke chiqqandin kéyin, dölet ichi we sirtidiki bir qisim démokratchilar we amérikining qirghizistandiki elchixanisi teripidin burun bergen démokratik islahat élip bérish wedisini orundiyalmighanliqi hemde teshkillik jinayetlerge ünümlük zerbe bérelmigenliki bilen eyiblen'gen idi. Bezi analizchilar baqiyéfning rusiye we xitayning yolyoruqi bilen amérika herbiy bazisining ijare heqqini qesten östürüwatqanliqini, eksiche rusiye hökümitining qirghizisstandiki herbiy bazisigha bolsa héchqandaq pul tölimeydighanliqini bildürmekte. (Peride)