Qirghizistan öktichiliri hakimiyetni tartiwaldi
2005.03.24
Qirghizistandiki öktichiler inqilabi yéngi muweppeqeyetlerge érishmekte. 24-Mart küni qirghizistan paytexti bishkek shehridiki merkiziy meydanda dawamlashqan naraziliq namayishliri yuqiri pellige yetken.
Aqayéw qéchip ketken
Qirghizistanning sabiq bash ministiri qurmanbék baqiyéw qatarliqlar rehberlik qilghan öktichi partiye –guruhlar bashchiliqidiki bashlirigha "kel, kel" dégen qirghizche xetler yézilghan sériq léntilarni taqiwalghan namayishchilar qoshunining sanini barghansiri köpiyip, deslepte 3000 ming etrapida bolsa, kéyin biraqla yette ming etrapigha yetken. Bu namayishchilar" kel!, kel!" yoqalsun aqayéw" dégendek sho'arlarni towliship, prézidént binasini qorshiwalghan.
Namayish téximu küchiyip, axiri namayishchilar prézidént binasinigha bésip kirip uni igiliwalghan. Buraq, bu chaghda esqer aqayéw yoq bolup, uning nege ketkenliki heqqide her xil melumatlar peyda bolghan.
Azadliq radi'osining bishkektiki muxbirining radi'o istansimizgha bildürishiche؛ esqer aqayéwning nege ketkenliki hazirche éniq emes. Biraq, oxshimighan qarashlar bar؛ éniqraqi, uning qent rayonidiki rusiye hawa armiye bazisigha yoshuriniwalghanliqidur. Yene bezir xewerlerde uning qazaqistan'gha qéchip ketkenlikimu éytilmaqta.
Rusiyining ITAR- TASS we "xewerler" agéntliqlirining uchurigha asaslan'ghanda namayishchilar bir qanche yildin buyan türmide yétiwatqan sabiq mu'awin prézidént filiks kulop qatarliq aqayéw teripidin qolgha élin'ghan öktichilerni türmidin azad qilghan.
Filikis kulop, qirghizistanning ataqli öktichi rehberliridin biri bolup, u 90-yillarning axirida prézidéntliq kandidatliqi salahiyiti üchün küresh qilghan hemde öktichi "ar nomus" partiyisini tesis qilghan. Emma , u 2002-yili , aqayéw hökümiti teripidin 9 yilliq qamaq jazasigha höküm qilinip türmige tashlan'ghan idi.
Qirghizistanni kim bashqurushi mumkin?
Azatliq radi'osining muxbirining melumat bérishiche hazirche kimning qirghizistanni bashqurushi, qandaq shekilde weziyetni kontorul qilish mesilisi heqqide öktichiler rehberliri arisida jiddiy muzakiriler yürmekte.
Uning éytishiche؛ bu yil 10-ayda ötküzilidighan prézidént saylimi belki muddettin burun orunlashturulushi mumkin.
Hazir qirghizistandiki öktichi rehberliri ichide wekillik xaraktérge ige filikis kulop, qurmanbék baqiyéw we roza otonbayéwa qatarliqlarning qaysisining qirghizistanni bashqurushi mumkinliki heqqide her xil köz qarashlar otturigha qoyulmaqta.
B b ch agéntliqining uchurigha qarighanda öktichiler rehberliridin biri qurmanbék baqiyéw qirghizistan hökümitining pütünley istipagha chiqqanliqini, jümlidin bash ministir nikolay tanayéw, dölet ishliri sékritari osmanaxun ibarayimop we bashqilarning istipa bergenlikini, ichki ishlar ministirliki, dölet bixeterliki we bashqa orunlarning ötkichiler terepke ötkenlikini bildürgen.
B b ch ning melumatigha qarighanda filikis kulopning rehber bolup qélish éhtimalliqi bar bolsimu, biraq u özi bu heqte héch néme démigen.
Qirghizistanning "qabar" agéntliqining uchurigha qarighanda, türmidin boshutulghan öktichiler rehberliridin biri filikis kulop söz qilip, esqer aqayéwning xelq ichige qaytip kélip, medeniyetlik yol bilen hoquqini ötküzishini, uning we a'ilisining bixeterlikige kapaletlik qilidighanliqini jakarlighan.
Xelqara inkaslar
Yawropa bixterliki we hemkarliqi teshkilati bishkektiki bu weqelerge yéqindin köngül bölüp kelgen bolup, mezkur teshkilatning qirghizistandiki wekili aloyiz pitérly öktichilerning birlikke kelgen waqitliq hökümet qurup, toqunushlarning yüz bérishining aldini élishning zörürlikini tekitligen.
Rosiye tashqi ishlar minisitiri lawrop, qirghizistandiki mesililerning tinchliq yol bilen hel qilinishini teshebbus qilidighanliqini bildürgen. Shuningdek bishkek etrapidiki rusiye hawa armiye bazisining qomandanimu bishkektiki bu weqelerge arilashmaydighanliqini bildürgen.Qirghizistandiki weqelerge amérika, xitay we qazaqistan hökümetlirimu izchil türde diqqet qilmaqta. (Ümidwar)
Munasiwetlik maqalilar
- Qirghizistandiki öktichiler hökümet binasini igilidi
- Xitay metbu'atliri, qirghizistanning siyasiy weziyitini yéqindin küzetmekte
- Béshkekte saqchilar namayishchilarni tutqun qildi
- Qirghizistan prézidénti, ichki ishlar ministirini wezipisidin élip tashlidi
- Qirghizistandiki naraziliq namayishliri
- Qirghizistan hökümet xadimliri saylamning netijilik boliwatqanliqini bildürmekte