Aytmatof, ortaq türkiy til tereqqiyati heqqide toxtaldi


2004.09.19

Chinggiz aytmatof, Uyghur kitabxanlar eserlirini eng yaqturup anglaydighan qirghiz yazghuchilarning biri. U yéqinda türk dunyasini türkiy xelqlerge ortaq bolghan kinochiliq, tiyatirchiliq, muzika we edebiyat yaritishqa chaqirdi.

Aytmatof mezkur pilanni emelge ashurushqa uzun waqit ketsimu, biraq axirqi hésabtiki meqsiti ortaq türkiy til yaritish musapisini ilgiri sürüsh dep tekitligen. U mundaq deydu, yéngi sözlükler tillar otturisidiki perqlerni tügitishi, ortaq sözlükler we türkiy til insiklopidiyisi tüzüp chiqish kérek. Aytmatof, bu sözlerni türkiye izmir soda jem'iyitining qirghizistanni ziyaret qilish ömiki bilen körüshkende qilghan.

Ortaq türkiy til yaritish mesilisi, 1991 - yili ottura asiyadiki sabiq sowét ittipaqi türkiy jumhuriyetliri musteqilli'iqqa érishkendin kéyin otturigha qoyulghan. Biraq, hazirghiche ortaq türkiy tili yaritish mesilisi türkiy jumhuriyetlerdiki hökümetler teripidin qizghin mu'amilige uchrimidi, shundaqla bu jehette chong ilgirileshmu bolmidi. Chinggiz aytmatof dunyagha tonulghan ataqliq qirghiz yazghuchisi. U , özining rus tilidiki "aq kéme" , "yer ana" , "jemile" , "xeyr-xosh gülsare" , shundaqla "yüz yilgha teng bir kün" namliq eserliri arqiliq tonulup, nobil edebiyat mukapatigha namzat qilip körsitilgen. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.