Xu jintaw özige yéngi obraz yaratmaqchi (2)


2005.09.02

Amérikidiki yél uniwérsitéti gézitide bayan qilinishiche, 8 - ayning 31 - küni, yél uniwérsitétining mudiri richard léwin ependi eskertish bérip "xitay kommunist partiyisining bash sékritari xu jintaw 9 - ayning 8 - küni, amérikining yél uniwérsitétidin ibaret bizning bu erkin munberde nutuq sözleydu. Yél uniwérsitétida mewjut bolghan idiye erkinliki, pikir erkinliki, diniy erkinlik we ochuq - yoruq munazire xujintawning hakimiyiti bar jayda yoq. Xu jintaw özi xuddi 'kishilik hoquq közetküchisi' dégen teshkilat teswirligendek, xitayda xelqqe qarita 'qattiq bésim' peyda qiliwatqan kishi. U emgekchiler hoquqigha tajawuz qilghuchilarning, diniy erkinlikke ziyankeshlik qilghuchilarning, dölet ichidiki erkin alaqe we erkin pikirni chekligüchilerning wekili. Shunglashqa yél uniwérsitéti kommunist xitay hakimiyitining bundaq bed- beshire teripini hergiz estin chiqirip qoymaydu" dégen.

Xu jintaw hoquq tutqandin kéyinki özgirishler

"Uluq ira géziti" ning bayan qilishiche, amérikidiki prinston uniwérsitéti xitayshunasliq ilimiy jem'iyitining re'isi chén kuydé ependi xitayning dölet re'isi xu jintaw amérikini ziyaret qilish harpisida élan qilghan obzorida, xu jintawni "pursetperes" dep körsetken. Uning qarishiche, xitayda maw zédongning siyasetlirige xelqning naraziliqi taza örligende, déng shawping özining iqtisadiy siyasetlirini bazargha salalighan'gha oxshash, hazir xitayda emeldarlarning chirikliki heddidin éship, namratlar bilen baylar otturisida perq chonglap, buninggha xelqning ghezipi qozghalghanda, xu jintaw jem'iyetni qaytidin maw zédong dewrige qayturushqa bashlidi. U textke chiqqan waqittila maw zédong dewridiki "muqeddes inqilabiy jaylar" gha bérip tawap qilip, bundaq bir özgirish yasashqa teyyarliq qilghan idi. Xu jintaw hoquq tutqandin biri xelqning erkinlikini, démokratiyini chekleydighan kommunist en'enisige warsliq qilip kelmekte.

Xu jinta démokratiyini xitaygha tehdit dep qarighan

"Közitish zhornili"da yéqinda, amérikini ziyaret qilidighan, xitay metbu'atliri "xelqperwer", "tinchliqperwer" dep teshwiq qiliwatqan dölet re'isi xu jintawning buyil 5 - ayda qilghan sözi eslep ötülgen.

Maqalida éytilishiche, xu jintaw bu yil 5 - ayda, kommunist partiyining ichki qismida söz qilip, u sözide " is chiqmaydighan bir meydan chong urush" qilip, amérikining bizning etrapimizdiki döletlerde, hetta jonggoda renglik inqilab qozghishining aldini élish kérek, dep tekitligen. Xu jintawning bu sözi merkiziy komitét höjjiti qilinip nahiye, polk derijilik organlarghiche tarqitilghan. Uningda 2003 - yili groziyide "qizilgul inqilabi" yüz bérip, sabiq sowét ittipaqi emeldarliri shiwardnazining hökümiti aghdurup tashlan'ghanliqi, 2004 - yili ukra'iniyide "portakal inqilabi" , uningdin kéyin qirghizstanda "limon inqilabi" yüz bérip, uzun yillardin biri , hakimiyettin qol üzmey turuwalqan pishqedem kommunistlar aghdurup tashlan'ghanliqi alahide tilgha élinip, emdi xitayda shundaq weqe yüz bérishning aldini élish heqqide agahlandurush bérilgen.

Xu jintaw yene "amérika prizédénti rigan sowét ittipaqini qandaq gumran qilghan? " dégen kitabni her bir dölet kadirigha tarqitip bérishni, buningdin sawaq élishni tekitligen. Xu jintaw ichki qisimda qilghan sözide, metbu'atlarni qattiq kontrol qilishni, merkezning gépige kirmigen metbu'atlarni retke sélip, uning bashliqlirini wezipidin qaldurushni, renglik inqilapning amilliri körülse, uni bixidila ujuqturushni, sotsiyalizim qurush üchün jem'iyetni idare qilish qabiliyitini yuqiri kötirishni tekitligen. Shuningdin kéyin , xitayda chong neshriyatlardin 54 i ishtin toxtitilghan. Intérnét torliri pütünley nezerbend astigha élin'ghan.

Xitay térrorizmni bahane qilip Uyghurlargha yene zerbe bermekchi

"Tinch okyan uchur merkizi" analizchisining 30-awghust küni élan qilghan maqalisida éytilishiche, xitay hökümiti ötken bir qanche yil ichide, Uyghurlarni osama bin ladin'gha chétiwélip basturghan idi. Emdi yéqinda xu jintaw hökümiti Uyghur xelqini yene bashqa bir térrorchi teshkilatqa chétip zerbe bérishke teyyarlan'ghan. Maqalide bayan qilinishiche, xitayning béyjingdiki xelq'ara munasiwetler inistitutining tetqiqatchisi fang jinyi pakistanning paytexti ismam'abad shehride échilghan "xelq'ara térrorchiliq mesilisi" yighinida söz qilip, "hézbiy tehrir dégen teshkilat hazir xitayning bixeterliki üchün eng chong tehdit bolmaqta. 2001 - Yilidiki 11 - séntebir weqesidin kéyin, bu térrorchi teshkilatning tesiri Uyghurlar ichide, bolupmu jenub tereptiki Uyghur yurtlirida tiz kéngeymekte. Xitay hökümiti emdi medeniyet, iqtisad, siyasiy we metbu'at wastilirining hemmisini qollinip térrorchiliqqa qarshi turidu", dégen. (Dawami bar)(weli)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.