Көңүл ечиш оюнлири, көңүлсизликләргә сәвәб болмақта

• Мухбиримиз гүлчәһрәниң бу һәқтики программиси
• Download story audio

Уйғур елиниң хәлқ радио истансиси тор бетидә 31 - январ берилгән хәвәргә қариғанда, үрүмчи шәһәрлик интизам тәкшүрүш комитетиниң мәхсус тәшкиллиши билән, нөвәттә үрүмчидә кадирларниң қимар ойнишиға зәрбә бериш һәрикити башланған болуп, амминиң җәмийәттики қимар ойниғанлар үстидин мәхсус паш қилиш телефониму тәсис қилинған.

Үрүмчидә җамаәт хәвпсизлик тармақлири билән һөкүмәт интизам тәкшүрүш органлириниң һәмкарлиқида елип бериливатқан қимар ойнашқа қарши бу һәрикәттә, һөкүмәт торда қимар ойнаш, көңүл ечиш сорунлирида қимар ойнаш, аилиләрдә қимар соруни тәшкилләшкә охшаш һәрикәтләргә зәрбә беришни мәқсәт қиливатқан икән.

Көңүл ечиш сорунлири қимар сорунлириға айланмақта

Үрүмчи шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идариси йеқинда туюқсиз елип барған тәкшүрүшидә, 400 дин артуқ шахмат оюнлири сорунлиридин қимар тәшкиллигүчидин 19 кишини, қимар ойниғучидин 461 адәмни тутқан, һәмдә қимар ойнашқа ишләткән 66 топ маҗаң вә башқа қимар васитилирини йиғивалған.

Нөвәттә уйғур елидә амминиң қимарвазлиқниң омумлишиватқанлиқиға болған наразилиқ пикирлири наһайити көпәйгән. Болупму хитайларниң қәдими шахмат оюнлиридин маҗаң оюниниң уйғур елидә омумилишиши һәтта уйғурлардиму омумлишиши хели еғир бир мәсилә болуп, бу хил көңүл ечиш оюнлири җәмийәт вә аилиләрдә нурғун көңүлсизликләрниң йилтизиға айланған.

Үрүмчидин зияритимизни қобул қилған бир мәмурий кадир, өзиниңшму бурун ишханидикиләрниң түрткиси билән маҗаңға киришип қалғанлиқини, кейин шу мунасивәт билән аилә турмушиниңму бузулиши билән, һазир уни ойнаштин қол үзгәнликини билдүрүп, бурун ойнайдиғанлар бәк җиқти һазир азлап қалди диди.

Бәхтлик аилиләр маҗаң мәстанилиқиниң қурбани болмақта

Әмма үрүмчидин зияритимизни қобул қилған бир уйғур аял, "уйғур елидә хероин, әйдиз дегәндәк һәммә адәмниң ағзиға чиқидиған еғир мәсилиләрдин башқа, маҗаң, қимар ойнашму уйғур яшлири, оттура яш кишилиримиздә һәтта зиялилиримизда омумлишип, аилиләрниң бузулишиға, ихтисаслиқ адәмләрниң кәсп һәм хизмәтлиридин айрилишиға һәтта җинайәт өткүзишигә сәвәб боливатқанлиқини, җәмийәт характерлик мушу мәсилиниңму, ахбарат, вә қанун органлириниң деққитини тартишини үмид қилидиғанлиқини билдүрди.

Мәзкүр пикиргә асасән биз үрүмчи аһалилири вә бир қисим органлардин маҗаң вә шуниңға охшаш вастиләр билән қимар ойнаш мәсилисигә аит учурларни игиләшкә тириштуқ. Үрүмчи шәһәрлик сүпәт тәкшүрүш идарисидин 38 яштики бир уйғур аял, 40 яшлар қарисини алған йолдишиниң икки йилдин буян маҗаң оюниға киришип қалғанлиқи, кечә - кечә өйгә кирмәйдиғанлиқи, шу сәвәбтин қәрздарму болуп кәткәнликини ейтип һәсрәтлик яшлирини төкти. Биз униңдин бирәр чарә тепип йолдишиңизни маҗаң ойнаштин тохтатмидиңизму дәп соридуқ. У аял "сөзләпму, йиғлапму һич гәп аңлиталмидим, җәмийәттә һазир бириниң йолдиши зәһәрлик чекимлик чекивалған я болмиса паһишивазлиқ қилип ойини бузған. Мушуниңға охшаш ишларға йолуққандин маҗаң ойниса тинчрақ дәпму өзәмгә тәсәлли беридиған болдум" диди.

Қанунға хилапму?

Һәмдә йәнә "һөкүмәт һазир қимар ойнашни чәклигини билән маҗаң ойнашни қанунға хилап демигәндин кейин уларни йәнила тосиғили болмайватиду" диди.

Еғир җәмийәт мәсилиси пәқәт аилә мәсилиси сүпитидә муамилә қилинмақта биз юқарқи учурларға асасән үрүмчи шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идарисигә телифон улидуқ, телефон алған сақчидин сородуқ:

- Нөвәттә қимар ойнашқа қарши һәркәт елип бериветипсиләр, маҗаң ойнашму силәрниң зәрбә бериш даирәңләргә кирәмду ?

- Шундақ қимарвазлиққа қарши, кәң көләмдә һәрикәт елип бериватимиз. Лекин маҗаңға охшаш көңүл ечиш оюнлири униң ичигә кирмәйду.

- Амминиң пикригә қариғанда җәмийәттә маҗаң ойнап кечә - кечә өйигә кирмәйдиған, хизмитигә җәмийәт тиничлиқиға тәсир йәткүзидиған әһваллар бәк еғир икән, бу җәмийәт мәсилисигә қарита бирәр тәдбир қолланмамсиләр ?

- Маҗаң дигән у бир оюн, әгәр у қимар характерини алған болса уни тутимиз, әгәр өзлири өйдә ойниса униңға амал йоқ, әгәр бәкла киришип қалса у дигән шу аилиниң иши өзлири тәрбийә қилса болиду.

Игиллишимизгә қариғанда, уйғур елиниң үрүмчигә охшаш чоң шәһәрлиридә 25 яштин 50 яшларғичә болған уйғур әрләр арисида қимар характерини алмиған тәқдирдиму маҗаңға охшаш оюнларға зиядә мәстанә болуп кәткәнләрму интайин көп болуп, һәтта уларниң арисида көп сандикилири дөләт кадирлири һәмдә зиялилар икән. Нөвәттә уйғурлар, хитай һүкүмитиниң қимарвазлиққа қарши туруш билән маҗаңға охшаш оюнларға пәрқлиқ йол тутиши, техиму көп зияли кишиләрниң бу хил сағлам болмиған оюнларға киришип, аилә вә хизмәтлиридин ваз кечишигә йол ечип бәрмәктә, дәп қаримақта. (Гүлчеһрә)