Rabiye qadir gherb metbu'atlirida


2005.03.30

Ataqliq Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadirning, amérika hökümitining xitay hökümitige körsetken küchlük bésimi we xelq'ara kishilik hoquq teshkilatliri shundaqla weten sirtida pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur teshkilatlirining jiddi tirishchanliqi netijiside türmidin qoyup bérilishi, gherb metbu'atining alahide diqqitini qozghidi. Bezi gherb xewer agéntliqliri rabiye qadirning qoyup bérilishini, amérika hökümitining xitaygha körsetken bésimining bir netijisi dep qarisa, yene bir qisim gherb metbu'atida rabiye qadirning amérika bilen xitay ottursidiki bir kélishimge asasen qoyup bérilgenliki otturigha qoyuldi .

Roytiris agéntliqi

Roytiris agéntliqining 3 - ayning 17 - küni rabiye qadirning qoyup bérilishidin 15 minut kiyin, béyjingdin bergen xewiride mundaq déyilgen: "xitay hökümiti Uyghur siyasiy mehbusi rabiye qadirni , amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza raysning xitay ziyaritining harpisida qoyup berdi . Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadirning mesilisi amérika tashqi ishlar ministirliqi bilen xitay hökümiti otturisida mewjut muhim mesilerning biri idi."

Fransiye agéntliqi

Fransiye agéntliqining, 3 - ayning 17 - küni rabiye qadirning qoyup bérilishi toghrisida béyjingdin bergen xewiride mundaq déyilgen: "xitay hökümiti ataqliq Uyghur siyasiy mehbusi rabiye qadirni qoyup berdi. Uning qoyup bérilishidin bir qanche sa'et kiyin amérika hökümiti bu yil shiwitsariyining jenwe shehiride échiliwatqan birleshken döletler teshkilati kishilik hoquq komitétining yighinigha xitayning eyibleydighan qarar layihisi sunmaydighanliqini bildürdi. Rabiye qadirning qoyup bérilishide muhim rol oynighan amérikidiki düyxwa fondi jemiyitining re'isi jan kamning éytishiche, xitay hökümiti bir qanche kün kiyin xitayni ziyaret qilidighan amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza rayisning béyjinggha kélishidin burun rabiye qadir mesilisini birterep qilishqa tirishqan. Xitay hökümiti shundaqla yawrupa ittipaqi xitaygha qaritilghan qoral cheklimisini bikar qilish mesilisini muzakire qiliwatqan bir peyitte, rabiye qadirni qoyup bérish arqiliq xitayda kishilik hoquq weziyitining yaxshilan'ghanliqi toghrisida yawrupa döletlirige bir signal bérishni meqset qilghan."

B b s radi'o téléwiziye shirkiti

B b s radi'o téléwiziye shirkitining , rabiye qadirning qoyup bérilishi munasiwiti bilen bergen xewiridimu, xitay hökümitining rabiye qadirni amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza rayisning xitay ziyaritining harpisida qoyup bergenliki tekitlen'gen .

Xitay hökümitining rabiye qadirni türmige tashlashtin burun , b b s ning rabiye qadirni xitaydiki az sanliq millet ayalliri üchün bir ölge qilip körsetkenliki tekitlen'gen xewiride yene mundaq déyilgen: " amérika hökümiti rabiye qadirning qoyup bérilishini amérika- xitay kishilik hoquq diyalogining eng halqiliq mesililiridin biri dep atap kelgen idi ".

Washin'gton poshtisi géziti

Amérikida chiqidighan washin'gton poshtisi gézitining 3 - ayning 18 - küni rabiye qadirning xitay türmisidin qoyup bérilishi toghrisida ilan qilghan maqalisida mundaq déyilgen: " xitay hökümiti ataqliq kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadirni qoyup berdi. Uning qoyup bérilishidin bir qanche sa'et kiyin, prézidént bush hökümiti birleshken döletler teshkilatining jenwede dawamlishiwatqan kishilik hoquq yighinida, xitayni eyipleydighan qarar layihisi sunmaydighanliqini bildürdi ".

Maqalida yene mundaq déyilgen: " dunyadiki kishilik hoquq pa'aliyetchiliri rabiye qadirning qoyup bérilgenlikini qizghinliq bilen qarshi aldi . Lékin ular amérika hökümitining birleshken döletler teshkilatining kishilik hoquq yighinida, xitayni eyipleydighan qarar layihisi sunmasliq toghrisidiki qararidin epsuslan'ghanliqini tekitlimekte.

Xitay hökümiti köpinche, amérika hökümet rehberlirining xitay ziyariti harpisida béyjing hökümitining yaxshi niyitining bir alamiti süpitide siyasiy mehbuslarni türmidin chiqirip chet'ellerge chiqiriwétidu. Xitay hökümiti rabiye qadirnimu, amérika tashqi ishlar ministiri kondaliza rayisning xitay ziyariti harpisida türmidin qoyup berdi". (Qanat)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.