Wang léchü'en meqsitige yetti, Uyghurgha tehdit dawam etmekte

• Muxbirimiz shöhret hoshurning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Wang léchü'en nöwette kompartiye merkiziy komitét siyasiy byurosining ezasi, Uyghur aptonom rayonluq partkom sékritari, shinjang ishlepchiqirish - qurulush qoshunining siyasiy komissari. Közetküchilerning qarishiche, bu bir qatar hoquqlarning ichide, wang léchü'enning waz kéchelmeydighini Uyghur rayonidiki partkom sékritarliqidur.

Wang léchü'enning muqimliq xizmitidiki tejribisi, Uyghur rayonidiki ornini saqlap qalghan

Xongkong metbu'atlirining bildürüshiche, wang léchü'enning mezkur arzusi bu qétim béyjingda échilghan ikki yighin mezgilide bir qétim tehditke duch kelgen. Yeni wang léchü'enning Uyghur rayonidiki partkom sékritarliqi 12 yildin uzirap ketkini üchün, merkiziy hökümet uni xitay xelq qurultiyi da'imiy komitétining mu'awin mudiri qilip merkezge yötkeshni pilanlighan. Emma olimpik mezgilidiki muqimliq éhtiyaji we merkezning olimpik muqimliqigha kélidighan asasiy tehditni sherqi türkistan bölgünchiliridin körüshi, merkiziy hökümetning wang léchü'enning orni heqqide pilan özgertishige seweb bolghan.

Bu qarashni otturigha qoyghan shingdaw géziti, bu yil 18 ‏ - marttiki sanida bu qétimqi xelq qurultiyida, xelq qurultiyi da'imiy komitétidiki 2 orunning bosh qalghanliqini, bu ikki orundin birining wang léchu'en'ge a'it ikenlikini xewer qildi. Shingdaw gézitining bildürüshiche, bu qétimqi yighinda eslide eza sani 15 bolushqa tégishlik da'imiy komitétqa 13 kishi teyinlen'gen, bosh qalghan ikki orunning biri, tibet benchen lamasigha a'it, xitay teripidin tallan'ghan bu benchen lama téxi 18 yashqa tolmighanliqi üchün orni bosh qalghan.

Olimpik bixeterliki we wang léchü'enning muqimliq xizmitidiki tejribisi nezerge élinip, wang léchü'enning Uyghur rayonidiki sékritarliq ornini dawamlashturush qarar qilin'ghan we uning da'imiy komitétidiki aldin pilanlan'ghan mu'awin re'islik orni bosh qalghan.

Dilshat rishit: " wang léchu'en merkezge öz ornining muhimliqini hés qildurushqa tirishiwatidu "

Xongkongda chiqidighan shingdaw gézitining yuqiriqidek qarashlirini Uyghur közetküchilirimu toghra dep qaraydu. Kanadada yashawatqan Uyghur ziyaliyliridin gülshen abduqadir, Uyghur élidiki asasliq soda - sana'et orunliri bilen wang léchüenning shérikchiliki barliqini éytqan idi.

Ürümchide yashawatqan bir xitay puqrasimu ürümchidiki déxuy shirkitining sahibi bilen wang léchü'enning quda - bajiliq munasiwitini ashkarilighan idi. Dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishitmu wang léchu'enni Uyghur rayonidiki hakimiyitini mustehkemlesh üchün, Uyghur milliy herkitini qarilawatidu dep eyipligen idi.

Yuquriqi melumatlargha asaslan'ghanda, bu nöwet wang léchüenning merkezge yötkilishtin saqlinip qélishigha, aldinqi hepte tarqitilghan ayropilan weqesi heqqidiki xewer seweb bolghan bolidu.

" Weqe peyda qilghuchilarning isimliki, orni, salahiyiti qatarliq asasliq uchurlarni tilgha almidi "

Tengritagh torining 18 ‏ - mart xewer qilishiche, wang léchü'en Uyghur rayonidiki muxbirlarni kütüwélish yighini ötküzüp ayropilan weqesi heqqide yene bir qétim toxtalghan. U bu qétimqi toxtilishida, 7 ‏ - mart küni yüz bergen ayropilan qazasi peyda qilishqa urunush weqesini bir heptilik tekshürüsh netijiside, weqede chet'eldiki sherqi türkistan küchlirining qoli barliqini bayqighanliqini, jinayet gumandarining heriketni pilanlash, qatnishish we ijra qilish jeryanini iqrar qilghanliqini bildürgen. Emma yenila, weqe peyda qilghuchilarning isimliki, orni, salahiyiti qatarliq asasliq uchurlarni tilgha almighan. Wang léchü'en sözide yene, üch xil küchlerge dawamliq türde qattiq zerbe béridighanliqini yene bir qétim keskin teleppuz bilen otturigha qoyghan.

Közetküchi erkin ekrem wang léchüenning izchil türde tekitlep kéliwatqan, bölgünchilerni bash kötürgüzmeslik, bix halitide ujuqturush qatarliq chaqiriqlirining xelq'ara qanun we xitay qanunlirigha ashkara xilap ikenlikini, wang léchü'enning Uyghurlarni basturushta xelq'ara jama'et pikrige perwa qilmay kelgenlikini we perwa qilmaydighanliqini bildürgen idi.

Déyilginidek, wang léchü'en tünügünki sözide, Uyghurlarni qollawatqan gherb dunyasini düshmen küchler dep atidi: u bu heqte mundaq dégen:. Gherb düshmen küchliri aptonom rayonimizdiki bölgünchilik, buzghunchiliq herikitini toxtatmidi. Ular herqandaq pursettin paydilinip, her zaman sheklini özgertip, aptonom rayonimizda bölgünchilik qilish we singip kirish bilen shughulliniwatidu. Wang léchü'en bultur awghust éyida qilghan bir qétimliq sözidimu, gherb dunyasini düshmen küchler qatarida sanighan we amérikini düshmen küchlerning kattibéshi dep eyibligen idi.

Mana bu ehwallarni nezerde tutqan erkin ekremning qarishiche, wang léchü'enning Uyghur teshkilatlirini térrorchi dep eyiblishi, Uyghurlarni basturushqa seweb tépish üchün emes, chünki u hazirgha qeder seweblikmu ‏ - sewepsizmu basturup kelmekte, uning meqsiti merkizi hökümetke öz ornining muhimliqini hés qildurush üchündur.

Erkin ekrem: béyjingning tedbiri, mesilini yoshurush

Erkin ekremning qarishiche, wang léchü'en, béyjingdiki quruq orunduqtin, Uyghur élidiki emeliy hoquqni ewzel bilidu. Shunga u Uyghur élidiki qarshiliq heriketlirining dunyagha pash bolup qélishidin bash tartmaywatidu. Shunga u pamir weqesi, 27 ‏ - yanwar toqunushi qatarliq sezgür weqelerni dunyagha ashkariliwetken. Erkin ekremning qarishiche, ayropilan weqesi heqqidiki xewermu wang léchü'enning hoquq ishtihasining mehsulidur. Merkiziy hökümetning Uyghur mesilisige izchil qollinip kéliwatqan tedbiri, mesilini mumkin qeder dunyadin yoshurush, xelq'ara jama'et pikrining küntertipige ekelmeslik. Shunga erkin ekrem, ayropilan weqesi heqqidiki xewerni merkezning menpe'etige xilap dep qaraydu, u shundaqla, weqening Uyghurlargha bolghan tesiri heqqide sözlep ötti.

Xewerlerdin melum bolghinidek, wang léchu'en Uyghur milliy herikitini qarilash heriketliri bilen bir qétimliq meqsitige yetken, yeni Uyghur rayonidiki hakimiyitining mudditini uzatqan. Emma, közetküchilerning qarishiche, wang léchüenning qarilash herikitining Uyghur menpe'etige ijabiy yaki selbiy tesir körsitidighanliqi aldimizdiki ay yaki yillarda éniq melum bolidu. (Shöhret hoshur)