Хитай мәмликәт ичидики иқтисадий хиянәтчилик мәсилилири һәққидә доклат елан қилди


2005.06.30

Хитай дөләтлик мупәттиш идарисиниң бу йил елан қилған доклатида көрситилишичә, 2004 - йили пүтүн хитай бойичә һәр хил шәкилдә йүз бәргән бәлгилимиләргә хилаплиқ қилиш мәсилилиридики иқтисадий хиянәт соммиси 10 милярд юәнгә йәткән.

Мәзкүр доклат сәйшәнбә күни хитайниң 10 - нөвәтлик мәмликәтлик хәлқ қурултийи даимий комитетиниң 16 - қетимлиқ йиғинида елан қилинған болуп, униңда тәкшүрүш елип берилған 38 һөкүмәт органлирида хиянәтчилик қилинған пул саниниң 9 милярд 6 йүз милйон юәнгә йәткәнлики һәмдә буниң арисида дөләт игилигидики карханиларда бузуп - чечилған пул саниниң 1 милярд 450 милйон юәнгә йәткәнлики ашкариланған. Мәзкур доклатта йәнә, 2004 йили хитайниң һөкүмәт орунлиридики хиянәтчилик қилиш делолиридин 222 си байқалғанлиқи һәмдә буниңға четилған һөкүмәт хадимлири 800 гә йеқин болуп, улар охшимиған дәриҗидә һөкүмәт тәрипидин бир тәрәп қилинғанлиқи оттуриға қоюлған.

Хитай дөләтлик мупәттиш идарисиниң башлиқи ли җинхуаниң ейтишичә, тәкшүрүш елип берилған 38 һөкүмәт оргинида, бәзи органлар ялған һесабат йоллап хиянәт қилған болса, йәнә бәзилири һесабат сиртида һесабат ечип, өз алдиға хәзинә қуривалған.

Хитай дөләтлик мупәттиш идариси елан қилған бу доклаттин мәлум болишичә, һазир хитайда мәвҗут болуп туриватқан хиянәтчилик қилиш мәсилиси хитай һөкүмитиниң һәр қайси қатламлирида һәрхил шәкилдә йүз бәргән. Бухил әһвал һәтта дохтурхана, мәктәп вә су иншаат қурулуши қатарлиқ орунлардиму наһайити көп көрүлгән.

Тәкшүрүш даириси йәнила наһайити чәклик

Радиомизниң зияритини қобул қилған хитайниң даңлиқ иқтисад шуниси мав йүши әпәнди " бундин илгири биздә бухил тәкшүрүш түзүми йоқ иди, һазир мана ениқ сан сифирлар арқилиқ мупәттиш идариси тәрипидин һәммини ашкарилайдиған болди. Бу болсиму бир хил илгириләш, лекин тәкшүрүш даириси йәнила наһайити чәклимилик болуп, йетәрлик әмәс" дәп көрсәтти.

Хитайда та һазирғичә һәқиқий бир назарәт қилиш түзүми йоқ

Сәндуң университетиниң игилик башқуруш факултетиниң профессори сүн гуаңвин әпәнди " хитайдики һөкүмәткә қарашлиқ орунларда йүз бериватқан иқтисадий хиянәтчилик мәсилилириниң бундақ еғир һаләттә болуши, һәқиқий бир назарәт қилиш түзүминиң йоқ боливатқанлиқидин келип чиққан. Буни аз дәп мәтбуат орунлириниң бу һәқтә әркин мәлумат бериш һоқоқиму йоқ, шуңа түзүм характерлик чириклик мәсилиси һәр заман мәвҗут болуп туриду" дәп билдүрди:

Хитайда ғәрб дөләтлиридикидәк мәхсус баҗ төләш органи болиши керәк хитайниң даңлиқ иқтисадшунаси мав йүши әпәнди " гәрчә хитай дөләтлик мупәттиш идариси доклат елан қилиш арқилиқ нурғун мәсилиләрни ашкарилиған болсиму, бу пәқәт бир хил һөкүмәт орниниң өзини - өзи тәкшүрүши болуп һесаблиниду. Бундақ қилиш арқилиқ мәсилини һәл қилиш мумкин әмәс, шуңа биздә ғәрб дөләтлиридикидәк мәхсус баҗ төләш органи болиши керәк. Шундақ қилғанда, барлиқ чиқимниң қандақ болуватқанлиқини пәқәт баҗ тапшуривалғучиниңла игиләш һоқуқи болиду. " Дәп көрсәтти.

Америкидики хитай демократлириниң билдүрүшичә, хитайдики чириклик мәсилисини пәқәт коммунист партийә пүтүнләй гумран болуп, демократик түзүм хитайда һәқиқий йолға қоюлғандила андин түп йилтизидин һәл қилғили болидикән. (Меһрибан)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.