Dalay lama: tibet hélimu zorawan küchlerning qol astida azap tartiwatidu
Fransiye agéntliqining xewer qilishiche, tibetliklerning diniy we siyasiy dahisi dalay lama tibet hélimu zorawan küchlerning qol astida azap tartiwatidu, dégen.
Dalay lama hindistanning jenubiy rayonigha jaylashqan amarawati kentide diniy murasim üchün yéghilghan nechche ming buddist rahibigha qilghan sözide, öz wetinide yashawatqan tibetliklerning, hindistanda musapirchiliqta yashawatqan tibetler behrimen boluwatqan huquqlardinmu mehrum yashawatqanliqini, zorawan küchlerning tibet xelqighe qaratqan bésimini dawamliq kücheytiwatqanliqini tekitligen. Dalay lama sözide xitayning ismini atimighan bolsimu, lékin uning zorawan küchler dégini xitaygha qaritilghalanliqi éniq.
Fransiye agéntliqining xewer qilishiche, dalay lama uzundin béri xitayni tenqid qilishni toxtatqan bolsimu, emma tibet yashliri arisida uning xitaygha qaratqan tinchliq siyasitige yeni xitaydin aliy aptonomiye telep qilishigha qarshi naraziliq künséri köpeymekte.
Chet'ellerde pa'aliyet élip bériwatqan tibetlikler, dalay lamaning ölümidin kéyin, tinchliq siyasitini qollaydighan tibet pa'aliyetchiliri bilen xitaygha qarita qattiqraq siyaset yürgüzüshni qollaydighan tibet pa'aliyetchiliri arisida chong bir bölünüsh yüz bérishidin endishe qilmaqta.
1989 - Yilida, xitaygha qarshi tinchliq bilen élip barghan kürishi tüpeylidin nobil tinchliq mukapatini alghan dalay lama, uzun yillardin béri dawamlashturup kelgen musteqilliq kürishidin waz kichip, xitaydin aliy aptonomiye telep qilishqa bashlidi.
Lékin yene shundaqtimu, xitay hökümiti dalay lamani tibetni xitaydin ayrishni meqset qilghan bir bölgünchi dep qarimaqta.
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay hökümiti dalay lamani eyibleshni ret qilghan rahblarni qolgha aldi
- Amérika dölet mejlisi dalay lamaning " toluq aptonomiye" telipini qollidi
- Dalay lama amérikida "tinchliq we méhri shepqet" heqqide nutuq sözlidi
- Jorj bush dalay lamani aq sarayda kütüwaldi
- Dalay lama: xitaylar tibetni intayin éghir bésim bilen idare qilmaqta