Хитай тибәтниң сүйини хуаңхе дәрясиға башлимақчи

Хитай даирилири тибәтниң сүйини хуаңхе дәрясиға башлап, ғәрбий - шималдики қурғақ районларни су билән тәминләйдиған бир қанал қезиш пиланини йолға қоймақчи. Мутәхәссисләр, узунлуқи 300 километирға йетидиған вә тибәттики ялоң, даду, җинша дәрялириниң сүйини хуңхейға қайдуридиған бу қаналниң пүтүп чиқиши үчүн үч боғуз қурулушиға селинған 25 милярд доллардин көп мәбләғ келидиғанлиқини билдүрмәктә.

Көзәткүчиләрниң әскәртишичә, бу қурулуш нурғун техникилиқ қийинчилиқларға дуч келиши мумкин. Җуңго даирилириниң қаришичә, мәзкур қурулуш ғәрбий - шималдики қурғақ районларни 50 йилғичә су билән тәминләшкә капаләтлик қилидикән. Җуңго пәнләр акадимийисиниң һидрологийә мутәхәссиси лю чаңмиң ройтерс ахбарат агентлиқиға бу қурулуш ху җинтавниң қоллиши астида лайиһилиниватқанлиқини билдүрди. Люниң ашкарилишичә, бу қурулуш 2010 - башлиниши мумкин.

Лекин бу қурулуш тибәт вә часңҗяңниң екологийә вә мәдәнийитигә тәһдит салиду, дегән сәвәбләр муһит мутәхәссислирини вә тибәтләрни әндишигә салмақта. Канада бритиш колумбийә университитиниң мутәхәссиси тсериң, "әмәлийәттә тибәтниң су байлиқи наһайити чәклик вә дәряларниң су мәнбәси билән тәминләйдиған муз қатлими азийип маңмақта " дәйду.

Сичүән өлкилик гиологийә - кан ишлар идарисидики баш енжинир фан шав, бу қурулуш илмий тәкшүрүштин өтмигән, дәп тәнқидлигән. У, җуңго даирилирини бу қанални ясашни қарар қилип болуп, андин у қарарниң тоғрилиқини испатлимақчи болуватиду, дәп әйиблимәктә. (Әркин)