Qisqa xewerler

Kanada elchixana xadimi tashkentte hösenjan qarim bilen körüshti

Ötken ay tashkentte özbékistan da'iriliri teripidin tutulghan kanada puqrasi hösenjan qarimning ayali kamile, moskwadin kelgen kanada elchixana xadimining tünügün tashkenttiki bir türmide hösenjan qarim bilen körüshkenlikini bildürdi.

Kamilening éytishche, özbékistan da'iriliri kanada elchixana xadimining hösenjan qarim bilen peqet 20 minot uchrishishigha ruxset qilghan.

Kamile tashkenttin téléfon arqiliq kanadaning torunto sitar gézitige bergen bayanatida, hösenjan qarimning saq-salametlikini hemde xitaygha tapshurup bérilmigenlikini anglap xoshal shundaqla bir qeder xatirjem bolghanliqini bildürgen.

Lékin u yoldishining, özbékistan bilen xitay otturisidiki bir siyasiy kozorgha aylinip qilishidin hélimu endishe qiliwatqanliqini tekitlidi.

Kanada tashqi ishlar minstirliqining bayanatchisi kim gértel, kanada elchixana xadimining hösenjan qarim bilen körüshkenlikini éniqlidi, emma u söhbetning tepsilati heqqide melumat bérilmeydighanliqini bildürdi.

Xitay hökümitining qara tézimlikidiki hösenjan qari, 2001 yili b d t köchmenler idarisi arqiliq kanada gha kélip, türt ay burun kanada puqrasi bolghan. Tuqqanlirini ziyaret qilish üchün özbékistan'gha barghan hösenjan qarim ötken ay tashkentte özbék da'iriliri teripidin tutulghan idi.

"Xitaydiki budda yighini bir qétimliq teshwiqat pa'aliyiti"

Xelq'ara tibet herikiti 14‏-april küni, xitay hökümiti teripidin uyushturulghan dunya buddizm munbiri yéghinini qattiq tenqid qilip, mezkur yéghinni xitay hökümitining tibettiki diniy bésimni yoshurushni meqset qilghan bir teshwiqat pa'aliyiti dep tebirlidi.

5 Kün dawamlishidighan dunya buddizm munbiri yéghinigha dunya buddistlirining rehbiri dalay lama qatnashmidi. Emma xewerlerge qarighanda, xitay hökümiti teripidin benchen lama dep békitilgen 16 yashliq gyaltsin norbuning yéghin'gha qatniship, söz qilishi yéghin qatnashquchiliri üchün kütülmigen bir ehwal boldi.

Xelq'ara tibet herikitining rehberlirining biri bolghan mari bet, xitay hökümiti, xu jintawning amérika ziyariti harpisida bundaq bir yéghin uyushturush arqiliq dunya jama'etchilikige diniy étiqadqa hörmet qilidighanliqini körsetmekchi boluwatidu, dédi.

U , xitay hökümitining yéghinda, béyjing teripidin benchen lama dep teyinlen'gen gyaltsin norbogha, diniy erkinlik mesilside , xitaydiki weziyetke pütünley xilap halda, aldin teyyarlan'ghan bir bayanatni oqutqanliqining, nomus qilarliq bir heriket ikenlikini bildürdi.

Amérika guwantanamodiki Uyghurlarni girmaniyige orunlashturushni oylishiwatidu

Gérmaniyide chiqidighan di wilt géziti, amérika hökümitining guwantanamoda tutup turruluwatqan Uyghur mehbuslarning bir qismigha panahliq bérishi üchün gérmaniye hökümitige bésim ishlitiwatqanliqini bildürdi.

Gézitning gérmaniye hökümet xadimlirining sözlirini neqil keltürüshiche, gérmaniye bash mnstiri an'gila merkel hökümiti, xitay bilen bolghan munasiwetlerge selbiy tesir yetküzishidin ensirep, amérikining guwantanamoda tutup turuluwatqan Uyghurlarning 15 nepirige panahliq bérish toghrisidiki teleplirige jawap bérishtin bash tartmaqta.

Gérmaniye bash minstiri an'gila merkel, amérika hökümitidin ochuq -ashkara guwantanamodiki türmini taqishini telep qilghan, dunyadiki birdin‏ - bir hökümet rehbiri hésablinidu.

Gézitning xewirige asaslan'ghanda, amérika hökümiti, gérmaniyining bawariya ölkiside keng bir Uyghur jama'itining yashawatqanliqini közde tutqan halda, bu döletni guwantanamodiki Uyghurlar üchün eng muwapiq bir dölet bolalaydu, dep tallighan.

Xewerde éytilishiche, gérmaniye hökümet xadimliri, bu mesilining gérmaniye bash ministiri merkelning may iyida amérikigha qilidighan ziyariti jeryanida amérika prézidénti jurj bush bilen élip baridighan söhbtining asasliq témilrining birini teshkilleydighanliqini bildürgen.

Gérmaniye bash ministiri merkil yaniwar iyida washn'gtonda prézidént bush bilen uchrishishning harpisida bergen bayanatida, amérika guwantanamo türmisini taqap, térrorchiliq gumandarlirining mesilsini bir terep qilish üchün bashqa muwapiq bir yol tipishi kérek, dégen idi.

Chin shüybyen teywen ‏- xitay iqtisadiy munasiwetler yighinigha baha berdi

Teywen prézidénti chin shüybiyen, xitay hökümiti béyjingda ichilghan we teywen öktichi partiyisining rehbiri qatnashqan soda yéghinidin, teywen'ge qarshi bir keypiyat yaritish üchün paydiliniwatidu, dédi.

Teywenning sabiq milletchi partiyisining rehbiri, lyen jen béyjingda teywen - xitay iqtisadiy munasiwetliri toghrisida ichilghan ikki künlük bir yéghin'gha qatnishiwatidu.

Teywen prézidénti chin shüybyen, 14 ‏- april küni teybide bergen bayanatida, xitay hökümitining lyen jenning ziyaritidin tashqi dunyani aldash üchün paydiliniwatqanliqini bildürdi. Chin shüybyenning éytishiche, xitay dölet re'isi xu jintawning lyen jen bilen körüshkenliki, xitayning teywen'ge qarshi esli niyitini dunyadin yoshurush üchün oynawatqan siyasiy bir oyun iken .

Xitay ötken yili döletni parchilashqa qarshi qanun namida bir qanun layihisini qobul qilip, eger teywen musteqillqini élan qilsa, teywen'ge qarshi herby küch ishlitishni qanuniylashturdi. Xitay hökümiti alliqachan teywen etrapigha 700 dane bashqurulidighan bomba orunlashturghan. Lékin buninggha qarimay ikki terep otturisidiki soda munasiwetliri künsiri kücheymekte.

Prézidént chin shüybiyen we uning teywenning musteqilliqini qollaydighan démokratik tereqqiyat partiyisi xitay bilen bolghan sodamunasiwetlirining kelgüsi bir toqunushta teywenning heriket iqtidarini cheklep qoydighanliqini tekitlep, teywen karxanichiliridin, bashqa döletler bilen soda munasiwetlirini kücheytishke ündimekte.

Bush : xitay dunyagha qa'ide ‏- qanunlargha ri'aye qilidighanliqini körsitishi kérek

Amérika prézidénti jurj bush, xitay dölet re'isi xu jintawning ziyariti harpisida bergen bayanatida, xitay hökümiti soda mu'amiliside islahat élip bérip, dunyagha "qa'ide- qanunlargha hörmet qilidighanliqini körsitishi kérek" dédi.

Jurj bush washn'gtonda amérika- xitay soda munasiwetliri toghrisida ichilghan bir yéghinda qilghan sözide, amérika xitayni özining bir soda shiriki dep qaraydu, emma biz xitay hökümitidin wedilirige wapa qilishini kütimiz, xitay soda mu'amililiride ochuq bolushi kérek, xitay hökümiti amérika bilen bolghan sodidiki tengpungsizlikni bir terep qilish üchün jiddiy qoshumche tedbirler élishi kérek,dédi.

Amérika soda da'iriliri, xitay hökümiti, amérika bazarigha téximu köp xitay tawarlirini iksport qilish üchün meqsetlik halda xitay pulining qimmitini töwen tutup turuwatidu, dep shikayet qilmaqta.

Mutexesssilerning éytishiche, amérika bilen xitay otturisida mewjut sodidiki ixtilaptin bashqa yene, teywen mesilisi ikki dölet arsi'idiki eng muhim mesile hésablinidiken.

Ularning éytishiche, teywen mesilsi, kéler hepte aqsarayda uchrishidighan xitay dölet re'isi xu jintaw bilen amérika prézidénti jurj bushning eng muhim muzakire témisi bolushi mumkin iken.