Amérika palata ezaliri xitay re'isi xu jintawgha imzaliq xet yollidi

19-Séntebir amérika dölet mejlisi ezasi trén fanks qatarliq 33 neper palata ezasi imza qoyup, xitayda türmide yétiwatqan kishilik hoquq pa'aliyetchisi chén gu'angchéngni qoyup bérishke qistap we xitayning weyran qilish xaraktérige ige pilanliq tughut siyasitige qarita nezer aghdurushqa dewet qilip, xitay re'isi xu jintawgha muraji'etname yollighan.

Muraji'etnamigha amérika dölet mejilisining gholluq ezaliridin trént fanks, tom lantos, frank wolf, jow pitts qatarliqlar imza qoyghan.

Muraji'et namida mundaq déyilgen: ”yashash hoquqi bolsa insan heqlirining eng négizlik teripi bolup, chén ependining shu xil hoquqni tinch yosunda qoghdash herikitining jazagha tartilishi, xitay hökümitining insanning qedir-qimmitige intayin töwen ölchem qoyidighanliqini eks ettürse we yene xitay hökümitining chén ependi mesilisini hel qishtiki charisizliqi, xitayda bashqa eqelliy erkinliklerningmu qedirsiz ikenlikini körsitip turuptu.“

Chén gu'angchéng 2006 - awghustta ”qatnash tertipini qalaymiqan qilish“ jinayiti bilen 4 yilliq qamaqqa höküm qilin'ghan. U bolsa bir ema kishi bolup, hazirgha kelgüche xitayning pilanliq tughut siyasitining daldisida yerlik hökümetler élip barghan mejburiy bala aldurush, qisirlashturush qilmishlirining qurbanlirigha aylan'ghan addiy kishilerning hoquqi üchün chékinmey küresh qilip kéliwatqan idi.

Kishilik hoquqni qoghdashta 25 yil izchil küresh qilip kelgen amérika dölet mejlis ezasi franks ependi, kommunistik mustebit hökümetlerning bésimi astida ziyankeshlikke uchrighan ayallar, balilar, az sanliq milletlerning hoquqini qoghdash üchün ezeldin harmay xizmet qilip kelgen.

Ötken besh yil mabeynide franks ependi yene, Uyghur milliy herikitining rehbiri we kishilik hoquq pa'aliyetchisi rabiye qadir xanimning balilirining qolgha élinishi qatarliq bir qatar mesililerge yéqindin köngül bolup kelgen idi. (Jüme)