B d t bash katipi dunyani erkinliktin waz kechmeslikke chaqirdi
B d t kishilik hoquq kométitining i'ali komésari lu'i'issa i'arbor, jüme küni her qaysi döletlerni térorizimgha qarshi i'urush i'erkinliktin waz kéchishning banasi bolup qalmasliqi kérek dep i'agahlandurdi . Iu , qiynap i'iqra qildurushni soraq jeriyanidiki qanunliq herket dep hisaplashdek i'awarchiliqqa i'uchrawatqanlighini i'eskertip , hökümetlerning iöz xelqini térorizimdin qoghdash wezipisi bar , i'amma térorizimgha qarshi küresh iölchémi xelqni i'erkinliktin waz kéchishke qistimasliqi kérek dep körsetti . Iu yene mundaq digen : bizning hemmimizge iéniqki térorizimgha qarshi küresh qilish digenlik , i'erkinlikimizdin waz kéchip iözimizni qoghdash digenlik i'emes .
Lu'i'issa i'arbor yene mundaq deydu : térorzim bizning bibaha kishilik qimmet qarishimizgha tehdit salghanliqini hemmimiz bilimiz , biraq bizning herkitimiz qanundin chiqip ketmesligi kérek . B d t kishilik hoquq komésari bu sözlerni gérmaniyening bérlin shehride chaqirilghan "térorizim we kishilik hoquq" digen témidiki xelqara yighinda tekitligen . Iu , ten jazasining hichqachan qanunluq herket hisaplanmaydighanliqini i'eskertip , i'amérika i'edliye ministirlikining 2002 - yili chiqarghan bu heqtiki doklati iözini chongqur i'endishige salghanliqini i'ilgiri sürgen .
B d t ning kishilik hoquq kométiti i'ilgiri xitay hökümitining i'uyghur i'aptonom rayonidiki siyasi we diniy mehbuslargha qarita ten jazasi iélip bériwatqanliqidin qattiq qayghuriwatqanliqwini bildürgen , xitay türmiliridiki mehbuslarning i'ehwalini tekshürishke i'adem i'ewetidighanliqini iélan qilghan i'idi . Biraq xitay hökümiti b d t ten jazasini tekshürish i'emeldarining ziyaritini kéchiktürgen . Xitay hökümiti bolupmu 11 - sintebir weqesidin kéyin, xelqara kishilik hoquq i'organliri teripidin i'uyghular i'ichidiki siyasi we diniy mehbuslarni téximu qattiq qiyin - qistaqqa iélish bilen tenqitlenmekte . (Erkin)