Amérika xitaydin sudan mesiliside b d t bilen hemkarlishishni telep qildi


2007.01.12

Amérika prézidéntining sudan mesilisi boyiche alahide elchisi andré'o natsi'os jüme küni xitayda élip barghan besh künlük ziyaritini axirlashturdi. Andri'o natsi'os, ziyaret jeryanida xitay da'iriliridin sudan'gha bolghan tesirini ishqa sélip xartum hökümitini b d t ning darfur mesilisidiki qararigha boy sunushqa qayil qilishni telep qilghan.

Roytérs axbarat agéntliqining eskertishiche, andri'o natsi'os, sudan da'irilirining darfurdiki zorawanliqqa xatime bérish jehette yéterlik tedbir almaywatqanliqidin dawamliq endishe qiliwatqanliqini bildürgen. Andri'o natsi'os béyjingdin ayrilishtin burun ötküzgen muxbirlarni kütüwélish yighinida, "méningche xitay darfur mesilisini hel qilishta téximu muhim rol oynap bizning mesilini hel qilishimizgha yardemchi bolushi kérek," deydu.

Xitay sudanni qoral - yaraq bilen teminleydighan muhim dölet shundaqla xitay néfit shirkerliri sudan néfit eslihelirige zor kölemde meblegh salmaqta. Ötken yili 11 - ayda sudan xitaylar xam néfit import qilidighan 4 - döletke aylandi. Sudan hökümiti b d t xewpsizlik kéngishining darfur rayonigha 22 ming kishilik tinchliq qoghdighuchi qisim ewetish qararini ijra qilishni ret qilmaqta. Xitay bolsa b d t xewpsizlik kéngishining ezasi shundaqla u burun amérikining sudan'gha imbargo qoyush teklip layihisini ret qilghan.

Sudanning darfur rayonida 2003 - yili toqunish partlighandin béri 200 ming adem öldi we 2 yérim milyon puqra yurt makansiz qaldi. Natsi'os," eger sudan dawamliq tosalghu peyda qilsa, biz téximu mejburlash istratégiysini qollinishimiz mumkin," deydu. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.