Дарфур мәсилиси муһакимисидә әмәлий илгириләш болмиди
2007.06.26
Парижда өткүзүлгән судан дарфур кризиси хәлқара муһакимиси дүшәнбә күни аяқлашти.
Йиғинға бирләшкән дөләтләр тәшкилати, америка, хитай һәмдә яврупа иттипақи, әрәп бирләшмә хәлипилики қатарлиқ 11 дөләт һәмдә хәлқаралиқ тәшкилат юқири дәриҗилик әмәлдарлири қатнашти. Әмма судан һәмдә африқа иттипақи вәкил әвәтмигән.
Америка авази радиосиниң хәвиридин мәлум болушичә, гәрчә дарфур мәсилиси һәққидики муһакимигә қатнашқан тәрәпләр дарфурниң сиясий җәһәттики илгирилиши, инсанпәрвәрлик, тинчлиқ вәзийити вә дарфурниң қайта қурулуши мәсилилири үстидә муһакимә елип берип, хәлқаралиқ қоғдашни давамлаштурушни қоллиған болсиму, әмма суданниң дарфурдики зораванлиқини тохтитишида конкрет бир сиясий тәдбир елиш мәсилидә илгириләш болмиған.
Нюйорк вақти гезитиниң хәвиридә тәкитлинишичә, хитай судан һөкүмитини актип қоллап, дарфур мәсилисидә бирләшкән дөләтләрниң хәлқара тинчлиқни қоғдаш қисмини киргүзүшкә қарши туруп кәлгән, хитайниң һәрикити хәлқарада " хитай миллий қирғинчилиқ сияситини қоллиди " дәп әйибләшкә учрап кәлмәктә.
Бу һәқтики мәлуматларда йәнә, дарфур кризиси йүз бериватқан бүгүнки күндиму, хитайниң судан һөкүмитини сиясий җәһәттә қоллаш билән тәң, йәнә униңға һәрбий вә иқтисади җәһәттә давамлиқ ярдәм бериватқанлиқи қаттиқ тәнқидкә учримақта. (Гүлчеһрә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Гана африқа дөләтлирини хитайниң мустәмликиси болуп қалмаслиққа агаһландурди
- Хитай суданға иқтисадий җаза йолға қоймаслиқ тоғрисида агаһландурди
- Америка федерал тәкшүрүш идариси(FBI ) олимпик мусабиқисиниң бихәтәрлики җәһәттә бейҗиң даирилиригә ярдәмләшмәкчи
- Америка мәтбуати "дарфурдики қирғинчилиқни тохтитиш үчүн, бейҗиң олимпик тәнһәрикәт йиғинини байқут қилиш керәк" дәп язди
- Америка дөләт мәҗлиси дарфур мәсилисини бейҗиң олимпик йиғиниға бағлайдиған қарар лаһийиси мақуллиди
- Ху җинтав шветсийә зияритидә өлүм җазаси мәсилисидә бесимға дуч келиши мүмкин
- Америка авам палатаси дарфур мәсилисидә хитайға қарита қанун лайиһиси мақуллиди
- Хитай өзиниң африқа әллиридики ролини ақлашқа тиришмақта