Gollandiyidiki olimpik we kishilik hoquq mesilisi heqqidiki yighin xitayni bi'aram qildi


2008.01.18

Gollandiyidiki béyjing olimpik yighini we xitay kishilik hoquqi xatirisi heqqidiki yumulaq'üstel yighini xitayning gollandiye bash elchisini xélila bi'aram qildi. Bash elchi shö xenching shu küni gollandiye de Volkskrant gézitide maqale élan qilip, kishilik hoquqni olimpik yighini bilen munasiwetlendürüshke qarshi turidighanliqini bildürdi. U, bu yighinda "xelq'ara siyasi mesililer bilen béyjing olimpik yighini arisida munasiwet quruldi. Biz olimpik prinsiplirigha toghra kelmeydighan bu türdiki munasiwetlendürüshni qobul qilmaymiz," deydu.

Peyshenbe küni gollandiyining ga'aga shehiride ötküzülgen yumulaq üstel yighinida olimpik yighini we xitay kishilik hoquqi xatirisi muzakire qilin'ghan bolup, yighin'gha gollandiye tashqi ishlar ministiri maksim wérxagén, gollandiyilik cholpan erik fon myuzwénkél hem gollandiyiki Uyghurlar, tibet we falun'gong wekilliri hem kishilik hoquqni qoghdighuchi ammiwi teshkilatlar qatnashqan. Yighinda Uyghurlar, tibetler, falun'gongchilar, köpchilik ammiwi teshkilatlar we gollandiyilik cholpan erik fon myuzwénkél béyjing olimpik yighinini bayqut qilishni telep qilghan.

Roytérs agéntliqining xewer qilishiche , yighinda tashqi ishlar ministiri wérxagén, olimpik yighini yéqinlap kéliwatqan bolsimu, xitayda kishilik hoquqqa hörmet qilish nacharliship kétishtek ehwaldin bi'aram boluwatqanliqini eskertip, lékin olimpik yighinini bayqut qilish eksiche ünüm béridighanliqini, söhbet arqiliq téximu köp nersige érishishke bolidighanliqini bildürgen. U, "eger siz söz erkinliki we axbarat erkinlikige qarisingiz weziyetning yamanliship kétiwatqanliqini körisiz. Biz bu mesililerde xitay bilen sözlishishimiz kérek," deydu. Wérxagén, xitayning olimpik yighini arqiliq dunyagha özini körsetmekchi we échilmaqchi boliwatqanliqini, bu ehwalda özining xitay bilen kishilik hoquqi söhbiti élip bérilishke ishinidighanliqini bildürdi. Lékin Uyghur teshkilatlar xitayning Uyghur ilida yolgha qoyuwatqan mewjut siyasiti astida olimpik musabiqisi ötküzüsh olimpik rohigha xilap, dep qarimaqta.

Töwendiki ulinishtin, muxbirimiz erkinning bu heqtiki melumatini anglaysiz.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.