Kandiliza rays xitayni ziyaret qilidu


2008.02.15

Amérika tashqi ishlar ministirliqining jüme küni ashkarilishiche, tashqi ishlar ministiri kandiliza rays 26 ‏- féwral küni béyjingni ziyaret qilip, xitay rehberliri bilen shimaliy koriye yadro pilani qatarliq mesililerde söhbet élip barmaqchi iken. Amérika tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi shon makormak, rayisning ziyariti 23 ‏- féwral küni bashlinidighanliqini we bu ziyaretning jenubiy koriye, xitay hem yaponiyilerni öz ichige alidighanliqini bildürdi.

Shimaliy koriye yadro qorallar mesilisi rayisning bu sepiridiki eng muhim témilarning biri bolushi mumkin. U, bu sepiride shimaliy koriye yadro qorallar mesilisi buyiche amérika söhbet wekili kristofir xéllning hemrahliqida baridu. Shon makormak, rayisning 26 ‏- féwral küni "yuqiri derijilik xitay emeldarliri bilen xelq'ara, rayon xaraktérlik we ikki tereplimilik siyasi hem iqtisadi mesililer shundaqla shimaliy koriye yadro mesilisi we iran " toghrisida sözlishidighanliqini bildürdi. Shimaliy koriye 6 dölet söhbet kélishimining rohigha asasen esli 2007 ‏- yilning axiriliri özini yadro qorallardin pütünley xaliy qilishi kérek idi. Lékin pyongyang bilen amérika otturisidiki bezi ixtilaplar tüpeyli kélishimning rohi hazirgha qeder ijra qilmidi.

Xitay shimaliy koriyini yadrosizlashturush mesiliside hel qilghuch dölet bolupla qalmay, iranning yadro pilanini tonglitish söhbitige qatnishiwatqan döletlerning biri. Rayisning xitay sepiri térrorchiliq we kishilik hoquq mesilisini öz ichige alidighan yaki almaydighanliqi éytilmidi. Lékin dunya Uyghur qurultiyi bayanat élan qilip, rayisning bu sepiride ürümchidiki "bext baghchisida 18 neper Uyghurning öltürülüsh weqesi" ni sürüshtürüshni telep qildi. Dunya Uyghur qurultiyi bayanatchisi dilshat rishit, weqe üstide xelq'ara jem'iyetning tekshürüsh élip bérishini telep qilipla qalmay, kandiliza rayisning xitay rehberlirini " térrorchiliqni bahane qilip, Uyghurlarni basturush" siyasitidin waz kéchishke chaqirishini telep qildi.

Kandiliza rays 23 ‏- féwral küni jenubiy koriyige bérip, 26 ‏- féwraldiki xitay ziyaritini axirlashturghandin kéyin 27 ‏- féwral küni yaponiyini ziyaret qilidu. (Erkin)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.