Xitay - yaponiye munasiwiti yene jiddiylishishke bashlidi

Xitay ‏- yaponiye munasiwiti sansaku taqim arallirining igilik hoquqi we yaponiyilik diplomatning özini öltürüwélishi qatarliq weqeler sewebidin yene jiddiylishike bashlidi. Xitay tashqiy ishlar ministirliqi jüme küni yaponiyining xitaydiki elchixanisining emeldarini tashqiy ishlar ministirliqigha chaqirtip, yaponiye ottura mekteb derslik kitabida xitaylar dyawyüytey, dep ataydighan sansaku taqim arallirini yaponiye zémini qilip körsetkenlikige naraziliq bildürdi.

Xitay tashqiy ishlar ministirliqi emeldari chyu goxung, yaponiye elchixanisining emeldari xidéxisa xorinochigha, dyawyüytey tarixtin béri junggoning bir qisimi ikenliki we bu mesile junggo - yaponiye otturisidiki igilik hoquq mesilisi ikenlikini bildürgen. Chyu gojong, " bu mesilide bir tereplimilik heriket qollinish qanunsiz we inawetsiz " deydu. Shu küni xitay tashqiy ishlar ministirliqi shangxeyde turushluq yaponiye konsulxanisidiki bir diplomatning özini öltürüwélish weqesi toghrisida yaponiye emeldarlirini junggogha "asassiz hujum qilish" bilen eyiblidi.

Xitay tashqiy ishlar ministirliqi bayanatchisi chin gang" bizning tekshürüshimizche junggo hökümet xadimlirining özini öltüriwalghuchini ölüwélishqa mejburlash ehwali yüz bergen emes " dep körsetti. U, xitayning wi'enna ehdinamisigha xilapliq qilghanliqini ret qilghan. Lékin yaponiye ichki kabint sékritari shinzo abé, jüme küni muxbirlargha " shangxey dölet xewpsizlik da'iriliri yaponiye konsulxana xadimigha rehimsizlerche tehdit salghan we qorqutqan, lékin bu uni bash egdürelmigen. U, tehditler aldida döliti üchün öz hayatini teqdim qilghan " dep jakarlidi.

Yaponiyining shangxeydiki konsulxanisida ishleydighan bir xadimi 2004 - yili 5 - ayda özini öltürüwalghan. U wesiyetnamisida, shangxeylik qiz dosti bilen bolghan munasiwiti sewebidin xitay dölet bixeterlik xadimlirining bésimigha uchrighanliqini ilgiri sürgen. (Erkin)