Xitay qisquch paqisi en'gliye deryalirigha tehdit bolmaqta


2006.02.08

Xitayda bolidighan bir xil qisquch paqa en'gliyining derya éqinlirigha zor türkümde tarilip, bu deryalardiki qoghdilidighan yerlik su janiwarlirigha chong tehdit bolmaqta.

En'gliyidiki nyukasil uniwérsitétining chiqarghan bir tetqiqat doklatigha qarighanda, xitayda bolidighan bu xil qisquch paqilar en'gliye déngizidiki qoghdilidighan janiwarlarni ozuqluq qiliwalghan. Mezkur doklatta, eger bu qisquch paqilarning sani derhal kontrol qilinmisa, buning éghir muhit mesilisini keltürüp chiqiridighanliqi körsitilgen.

Bu xil qisquch paqilar deslep 1970‏- yilliri déngiz yoli arqiliq xitaydin yawropa we en'gliye térritoriyisige kirgen bolup, bular asasliqi yük paraxotliri bilen bu yerlerge kélip qalghan hemde kéyin téz köpiyishchanliqi bilen bu rayonlarning derya-éqinlirigha keng taralghan.

Tetqiqat doklatigha qarighanda, bu xil qisquch paqilar derya yaqilirida töshük kolap shu yerde yashashni yaxshi köridighan bolghachqa, bu ehwal derya qirghaqlirining muhitigha éghir ziyan salghan. Xitaylar "yungluq qisquch paqa" dep ataydighan bu xil qisquch paqilar hazir en'gliyidiki taymis deryasi, xambur deryasi we tayin deryasi qatarliq chong deryalarghiche taralghan. (Peride)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.