Türkmenistan prézidénti niyazof xitayni ziyaret qilidu
2006.03.24
Ghelite qararlarni chiqirish we türkmenistanni tömür musht bilen idare qilish bilen tonulghan türkmenistan prézidénti seper murat niyazof, 4 - ayning 3 - küni béyjingni ziyaret qilip, xitay dölet re'isi xu jintawgha tarixtiki "perghane dulduli"ning nesli "aqhal teke" dep atilidighan türkmen étini sogha qilmaqchi iken. Bu at miladidin ilgiriki 106 - yili junggo bilen perghane döliti otturisida urush keltürüp chiqarghan.
Türkmenistan metbu'atlirining xewer qilishiche, niyazof türkmenistan ichki kabint yighinida " aqhal téki"ni xu jintawgha sogha qilish üchün xitaygha mangghanda birge élip baridighanliqini jakarlidi. Niyazofning ziyariti asasliqi xitay bilen türkmenistanning iqtisadi we soda hemkarliqini kücheytishke qaritilghan bolup, xitay teb'iy gaz zapisigha mol bolghan türkmenistan bilen énérgiye we teb'iy gaz éksport hemkarliqini kücheytishke qiziqmaqta.
Bezi közetküchiler teripidin türkmenistanning " maw zidungi" dep atalghan niyazof "türkmen bashi" dégen resmi namni qollinidu we uninggha choqunush türkmenistanda bir siyasiy adetke aylan'ghan. Türkmen éti dunyawiy shöhretke ige at türlirining biri bolup, türkmenistanning " milliy ghezinisi" dep qaralmaqta. Niyazof, chet'el rehberlirige köp hallarda at sogha qilsimu, lékin uning bu atni tunji qétim xitaygha sogha qilishi bolup qalghusi.
Tarixta " türkmen éti" ning shöhriti xitayning gherbiy xen sulalisi dewride padishah xen wudining ottura asiyagha istilachiliq urush qozghishini keltürüp chiqarghan . Xitay tarixnamiliride xatirilinishiche, xen wudi miladidin ilgiriki 106 - yili li gu'angli isimlik serkerdisini60ming kishilik qoshun bashlap, riwayetlerdiki " bedinidin qan tamchip turidighan perghane dulduli" ni qolgha chüshürüshke buyrughan iken. (Erkin)