Әнгилийә ташқи ишлар министири милибанд хитайни лүкчәк дөләтләр билән һәмтавақ болмаслиққа чақирди


2008.02.29

Әнгилийә ташқи ишлар министири милибанд җүмә күни бейҗиң университетида оқуғучиларға сөз қилип, хитайни башқа дөләтләр билән бир қатарда судан вә бермиға охшаш кишилик һоқуқни еғир дәриҗидә дәпсәндә қиливатқан "арисалда" дөләтләргә бесим ишлитишкә чақирди.

Милибанд, бейҗиң университетидики нутуқида башқурулуши начар дөләтләрдики муқимсизлиқниң тоқунуш яки қалаймиқанчилиққа айлиниш вә қошна әлләргә кеңийишини тосаш һәр бир дөләтниң мәнпәәтигә уйғун келидиғанлиқини әскәртип, бу дөләтләр хәлқара җәмийәткә ишәнмисә бесим ишлитиш зөрүр болуп қалидиғанлиқини билдүрди.

Берма мәсилисини тилға алғанда "берма хитайниң қошниси, бу силәргә наһайити чүшинишлик"дәп тәкитлигән милибанд, берма һәрбий һөкүмитини " вәһши" дәп тәнқидлиди шундақла берма өктичи рәһбири аңсән сучийиниң қоюп берилиши керәкликини әскәртти. Милибанд, "арисалда" дөләтләрниң бәзи чағларда өзидики мәсилини һәл қилишқа күчи йәтмәйдиғанлиқини яки һәл қилишни халимайдиғанлиқини әскәртип, бу әһвалда игилик һоқуқлуқ дөләтләр бирликтә арилишишқа тәйяр туруши керәк, дәп көрсәтти. У, әгәр хитай дуняда өзиниң " мәсулийәтчан" бир дөләт икәнликини көрсәтсә, бу явропа вә дуняниң башқа җайлиридики дөләтләрдә хитайға қарши сода бекинмичилик хаһишини пәсәйтишкә пайдиси тегидиғанлиқини билдүрди.

У йәнә, әгәр бизниң хәлқимиз хитайниң күнсери күчийиватқан дуняви тәсирини йәр шаридики ортақ мәнпәәткә болупму, африқиниң тәрәққияти, шималий корийини ядросизлаштуруш, һаваниң булғинишини тизгинләш қатарлиқларға сәрп қиливатқанлиқини көрсә, улар хитайға өз базирини ечиветишни илгирилигән һалда қоллайду, деди. Милибанд, әгәр хитай берма мәсилисигә арилашса бу берминиң демократийилишиш мусаписигә ярдәмчи болидиғанлиқини алаһидә әскәртти. (Әркин)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.