Xitay iran bilen yadawaran néfitlikini échish kélishimi imzalaydu
2006.02.17
Iran, yadro mesiliside amérikining imbargosigha duch kéliwatqan bir chaghda, xitay metbu'atliri béyjingning téhran bilen iranning yadawaran néfitlikini échish türi boyi 100 milyard dollarliq néfit kélishimi imzalaydighanliqini ashkarilidi.
Xitayda chiqidighan " maliye- iqtisad" gézitining xewer qilishiche, xitayning bir hökümet wekiller ömiki 3 - ayning bashliri iranni ziyaret qilip, téhran hökümiti bilen junggo néfit shirkitining yadawaran néfitlikini échish kélishimige imza qoyidiken. Bu kélishim xitay bilen iran 2004 - yili néfit énérgiye hemkarliqi élip bérish toghrisida imzalighan esletmining rohi boyiche imzalinidu.
Junggo döletlik néfit shirkitining yuqiri derijilik emeldari maw shulingning ashkarilishiche, xitay 2009 - yildin bashlap irandin 25 yilliq muddet ichide yiligha 10 milyon tonna néfit sétiwalidiken. Xitay hökümiti bilen iran da'iriliri bu kélishim toghrisida uchur bilen teminleshni ret qildi.
Birleshme axbarat agéntliqining eskertishiche, xitay dölet islahat we tereqqiyat komitétining bayanatchisi ma li, "men bu heqtiki su'allargha jawap bérelmeymen," dep tekitligen. Iranning béyjingda turushluq elchixanisi ehwaldin xewerdar ikenliki, emma mawshuling éytqan mesililerdin xeweri yoqliqini bildürmekte. Emma "maliye- iqtisad" gézitining xewer qilishiche, bu mesililer yéqinda iran elchixanisidiki bir körüshüshte muzakire qilin'ghan.
"Maliye iqtisad" géziti, kélishim boyiche yadawaran néfitliki pilanining 51 % pay chékige xitaylar, 29 % pay chékige hindistan néfit teb'iy gaz shirkiti ige bolidighanliqini bildürdi. Yéqinda xelq'ara atom énérgiye idarisi iranning yadro pilanini b d t xewpsizlik kéngishining bir terep qilishigha tapshurghan. Xitay x a é idarisining qararini qollighan idi.(Erkin)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay, rusiyining iran'gha qaratqan yadro pilanini qollaydighanliqini bildürdi
- Se'udi padishahi abdulla xitaydiki ziyaritini axirlashturdi
- Se'udi erebistan padishahi xitayni ziyaret qilidu
- Türkmenistan bilen xitay kéler yili muhim bir néfit kélishimini imzalimaqchi
- Xitay shirkitining éksan mobilni sétiwélish teklipi ret qilindi