Yaworpa parlaménti xitaydin Uyghurlargha qaritilghan depsendichilikni derhal ayaghlashturushni telep qildi
2007.12.24
Yaworpa parlaménti qarar maqullap, xitay hökümitining kishilik hoquq mesilisige bolupmu, sherqiy türkistan we tibetlerdiki kishilik hoquq mesilige peqet köngül bölmey kelgenlikini eyiblidi we yawropa komitétini mezkur mesilige qarita téximu qattiq heriket qollinishqa qistidi.
Qarar jem'iy 21 maddiliq bolup, qararda yawropa - xitay yuqiri derijilik emeldarliri arisida élan qilin'ghan birleshme bayanatlarning rohigha asasen, istratégiyilik hemkarliq ornitish üchün bergen wedilerni emelde körsitishni kücheytish üchün körsitilgen tirishchanliqlarni qarshi alidighanliqi, emma yawropa komitétining xitay rehberliri bilen uchrishish dawamida kishilik hoqoq mesilisige qarita siyasi jehette bésim ishlitishke dégendek köngül bölup kételmigenlikidin , xitayda nacharliship bériwatqan kishilik hoquq mesilisini 2008- yilliq olimpik munasiwiti bilen téximu küchlük rewishte otturigha qoyulmighanliqigha ökün'genliki körsitilgen.
Qararda yawropa we xitay arisidiki iqtisadi hemkarliqning choqum barawerlik , jem'iyetning tereqqiyatini ilgiri sürüsh, muhit, énérgiye mesilisi we kilimat özgirish mesilisige köngül bölgen asasta élip bérilishi kérekliki otturigha qoyulghan.
Qararda yene, xitay tyen'enmén namayishini qanliq basturghandin kéyin yawropa parlaménti xitaygha qarita yürgüzgen qoral-yaraq imbargosini dawamliq özgertmey saqlap qélish, mushu xil haletni xitay kishilik hoquq xatiriside körünerlik yaxshilinish bolmighiche dawamlashturush békitilgen.
Mezkur qararda tilgha élishqa erziydighan yene bir muhim terep, Uyghurlarning kishilik hoquq we dini erkinlik mesilisi bolup, qararda xitayning kishilik hoquq pa'aliyetchiliri , adwokatlar, yazghuchi - muxbirlar we Uyghurlarni ichige alghan az sanliq milletlerge qaritilghan siyasiy bésimlargha we nurghun ademlerning mushu mesile tüpeyli qolgha élin'ghanliqigha nisbeten yawropa parlaméntining yéqindin köngül bolidighanliqi körsitilip: " biz xitay hökümitining türmige tashlan'ghan bu xildiki kishilerni derhal qoyup bérishini we bularning kishlik hoquqigha qaritilghan depsendichilikini derhal ayaghlashturushini telep qilimiz "déyilgen.
Yene , xitayning bérma we sudandiki mustebit hökümetlerni qollash qilmishlirini derhal ayaghlashturush telep qilin'ghan. Qarar 21- dékabir maqullinip resimiy békitilgen. (Jüme)
Munasiwetlik maqalilar
- Kiristofér simis: "xitayning Uyghurlargha qaratqan pilanliq tughut siyasiti érqiy qirghinchiliq tüsini alghan"
- Amérika awam palatasida Uyghurlargha a'it qarar maqullandi
- Amérika dölet mejlisi bügün Uyghurlar toghrisida qarar layihisi maqullidi
- Amérika dölet mejlisi xitayning diniy erkinlik weziyitini tenqid qildi
- Amérika dölet mejlisi junggogha munasiwetlik qarar maqullidi
- Yawropa ittipaqi xitayning toqumichiliq mallirini cheklesh pilanini élan qildi