Xitay hökümiti xelq'ara jem'iyetler teripidin söz hem axbarat erkinliklirini boghush bilen eyiblendi
2007.02.06
6 - Féwral küni xitay, xelq'ara qelemkeshler jem'iyiti hemde xelq'ara muxbirlarni qoghdash teshkilatidin ibaret ikkila xelq'araliq jem'iyet teripidin birla waqitta söz erkinliki boghulghan, axbarat erkinlik dawamliq tosqunluqqa uchrawatqan dölet dep eyiblendi.
Amérika awazi radi'osining bu heqte bergen xewirige qarighanda, xelq'ara muxbirlarni qoghdash teshkilatining doklatida xitayda xu jintaw texitke chiqqan töt yildin buyan, xitay da'irilirining axbarat sahesige oxshashla qattiq bésim ishlitip kéliwatqanliqi, tenqidi köz qarashtikilerning axbarat wasitiliridin paydilinip köz qarashlirini bayan qilishning aldini élish üchün hetta chet'el muxbirlirining heq hoqolirighimu dexli teruz qilip kelgenliki, ulargha dölet mexpiyitini ashkarlash dégendek jinayetlerni artip naheq jaza köriwatqanliqi tenqidlen'gen.
Xelq'ara muxbirlarni qoghdash teshkilatining doklatida körsitishiche, xitayda -2006 yilining özidila az dégende 19 neper muxbir intérnétta xewer élan qilghanliqi üchün qolgha élin'ghan.
Bügün buningdin bashqa xelq'ara qelemkeshler jem'iyitimu ashkara bayanat élan qilip, "béyjing hökümiti yigirme nechche yazghuchining xongkongda ötküzülidighan rayon muhakimisige qatnishishini cheklidi. Bu xitayda söz erkinlikining boghuliwatqanliqining ispati" dep bildürdi.
Qelemkeshler jem'iyitining doklatida, xitayda 33 neper yazghuchi hem axbaratchining türmige élin'ghanliqi körsitilgen. Ularning tekitlishiche bu peqet toluq bolmighan istatistikigha asaslinip chiqirilghan san bolup, emeliyette xitay türmiliride yétiwatqan yazghuchilar sani uningdinmu jiq bolishi mumkin iken.
Xitay hökümiti mushu bir qanche yil ichidila toxti muzart, nurmemet yasin, küresh hüseyin qatarliq Uyghur yazghuchilirinimu yazghan eserliri tüpeyli qamaq jazalirigha höküm qildi. (Gülchéhre)
Munasiwetlik maqalilar
- Xu jintaw urup öltürülgen muxbir délosini tézdin bir terep qilish buyruqi chüshürdi
- Xitayda bir muxbir kömür kanni ziyaret qiliwatqanda urup öltürüldi
- Xitay metbu'at teshwiqatini kücheytish arqiliq xitayni xelq'ara jama'etchilikke toghra tonutushni teshebbus qildi
- Xitay zhornalistlarni qamash jehette dunya boyiche bash türme
- Xitay sot mehkimisi jasusluq bilen eyiblen'gen xongkong muxbirining erzini qobul qilishni ret qildi