Хитай, б д т бихәтәрлик кеңишини кеңәйтиш тәклипигә қарши чиқти
2005.06.01
Хитай һөкүмити, бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң бихәтәрлик кеңишини кеңәйтиш қарар лайиһисигә қарши чиқидиғанлиқини җакарлиди.
Америка бирләшмә агентлиқиниң хәвәр қилишичә, бразилийә, германийә, һиндистан вә японийә қатарлиқ 4 дөләт нөвәттә бихәтәрлик кеңишини кеңәйтиш қарар лайиһисини түзүп чиққан болуп, улар йәнә 6 - айниң ичидә бу лайиһини б д т гә сунушни пиланлимақта.
Әмма бихәтәрлик кеңишиниң әзаси болған хитай һөкүмити буниңға изчил қарши туруп кәлди. Һәтта хитайниң б д т дики баш әлчиси бу лайиһини “хәтәрлик” дәп сүпәтләп, буниң б д т әзалири арисида бөлүнүш кәлтүрүп чиқиридиғанлиқини әскәртти. Шундақла у йәнә, хитайниң мәзкур кеңәштики күчи билән бу лайиһигә қарши аваз қойидиғанлиқини тәкитлиди.
Хитай японийиниң бихәтәрлик кеңишидә мәңгүлүк орунға еришишигә күчлүк қарши болуп, һәтта мушу сәвәбтин, йеқинда хитай билән японийә оттурисида сүркилиш йүз бәргән иди.
Нөвәттә б д т ниң бихәтәрлик кеңишидики мәңгүлүк орунға игә 5 дөләт болса, америка, русийә, хитай, әнглийә вә франсийә. (Пәридә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Кофи аннан: бир дөләтниң ядро қоллар тәһдити йәр шари характерлик апәткә йол ачалайду
- Кофи аннанниң ислаһат пилани хитайниң қарши турушиға учриди
- Б д т кишилик һоқуқ комитетиниң тәнқид вә талаш- тартиштики җәнвә йиғини ахирлашти
- Кофи әннан б д т ниң йеңи кишилик һоқуқ оргини қурушниң зөрөрликини тәкитлиди
- Б д т хитайдики тәкшүрүшниң тосқунлуқсиз елип берилишини үмид қилди
Көп көрүлгән хәвәрләр
RFA
- Шиветсарийә пайтәхти бернда уйғур ана тил мәктипи ечилди
- Б д т ниң ню-йорктики баш шитаби алдида хитай һөкүмитигә қарши намайиш елип берилди
- Фирансийә агентлиқи учурини алалмиған абдуқаһар әбәйдулланиң 15 йиллиқ қамақта икәнлики дәлилләнди
- Голландийәниң куләмборг шәһиридә уйғур ирқий қирғинчилиқи тоғрисида сөһбәт елип берилған
- Келәчәк партийәси муавин рәиси үмит ярдимчи: “пирезидент әрдоғанниң б д т дә уйғурларни тилға елиши яхши иш, лекин йетәрлик әмәс”