Girmaniye parlaménti bashliqining béyjingdiki nutuqi, xitayni bi'aram qildi
2005.04.28
Tibettiki ziyaritini emdila axirlashturghan girmaniye parlaméntining bashliqi wolifgang si'eris peyshenbe küni xitay kompartiye mektipide sözligen nutuqida, yaponiyini eyibleshtin bash tartip, xitaydin özining ötmüshige toghra mu'amile qilishni telep qildi.
En'giliye b b s radi'o- téléwiziye shirkitining xewirige qarighanda,uning sözi xitay emeldarlirini intayin bi'aram qilghan.
Xewerde éytilishiche, wolifgang si'eris nutuq sözlesh jeryanida, bir xitay kompartiye emeldari uningdin, ikkinchi dunya urushidin kéyin gérmaniyining öz qilmishliridin qattiq ökün'genlikini, biraq yaponiyining bundaq qilishni ret qiliwatqanliqigha qandaq qaraydighanliqini sorighan.
Wolifgang si'eris uninggha jawaben, " her qandaq dölet bashqa döletlerning ötmüshtiki jinayetliridin öz- özini tekshürüshini telep qilishni xalisa, aldi bilen özi ülge bolup, özining ötmüshini obdan tekshürüshi kérek" dégen.
U yene xitayni choqum yaponiye bilen söhbet ötküzüp, tarixi mesililerni we bir - birige bolghan bir tereplime qarashlarni muzakire qilishqa chaqirghan.
Xewerde analizchilarning sözini neqil keltürüshiche, gérmaniye parlamént bashliqining bu sözliri, gérmaniyining yiraq sherqtiki muhim döletlerning toqunushida terepsiz meydanda turupla qalmastin, yene " kishilik hoquq" hemmidin üstün turidighan diplomatiyini yürgüzidighanliqini ipadileydiken. (Arzu)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitayda yüz bergen yaponiyige qarshi namayish heqqidiki uchurlar
- Xitay hökümiti tarixni qandaq özgertti? (2)
- Xitay hökümiti tarixni qandaq özgertti? (1)
- Xitay da'iriliri "shinjangning omumiy tarixi" ni yézishqa bashlidi
- Teywen yéngidin tüzidighan tarix derslik kitabida ikki qirghaq tarixini ayriydiken