Чен шуйбйән билән ма йиңҗюниң сөһбәт хатириси (3)


2006.04.10

Майиңҗюниң “бир җуңгу” тоғрисидики қариши

Чоң қуруқлуқтики коммунист һөкүмити тәйвәнни өзиниң даирисигә киргүзүвалған болса, бизниң җуңхуа мингониң даирисигиму чоң қуруқлуқ киргүзүлгән. Шуңлашқа бир җуңго дегәнни һәр икки тәрәп өз чүшәнчиси бойичә ипадилиши керәк, ‏-‏-‏-дәп баянини давамлаштуриду тәйвәндики гоминдаң партийисиниң йеңи рәиси ма йиңҗю әпәнди, ‏-‏-‏- лйән, суң әпәндиләр чоң қуруқлуққа йәнә бариду, мән улар билән бу һәқтә йәнә чуңқурлап сөзлишимән. Қорал сетивелиш мәсилисигә кәлсәк, мән техи президент болмиғачқа, бу җәһәттә хамчот оттуриға қоялмаймән, лекин мән қорал сетивелишни қоллаймән. ‏-‏-‏-Дәп баянини давамлаштуриду ма йиңҗю әпәнди, ‏-‏-‏-асасий қанунға түзитиш киргүзүш 7 қетим елип берилди, әгәр җиддий еһтияҗлиқ болмиса, хәлқни музакиригә селивәрмәслик керәк. Мән йәнә чен шуйбйән әпәнди билән сөһбәтлишишни халаймән.

Чин шүйбйәнниң “дөләтни бирликкә кәлтүрүш” кә қарита ипадиси

‏Тәйвәндики, мәйли 'дөләтни бирликкә кәлтүрүш комитети' дегән орган болсун яки 'дөләтни бирликкә кәлтүрүш программиси' дегән маддилар болсун, у һәммиси тәйвәндики бурунқи гоминдаң партийисиниң мустәбит һөкүмитиниң мәһсули, -‏-‏- дәйду тәйвән президенти чен шуйбйән әпәнди ма йиңҗюниң сөзигә җавабән , ‏-‏-‏-‏- буниң һечқайси қанун палатасида қарар қилинмиған. Бу органлар өзиму бирәр әмәлий иш қилғини йоқ. Һазирқи тәйвән һөкүмити гоминдаң партийисиниң қарарини иҗра қилмайду. Тәйвәнниң кәлгүси истиқбалиға берип тақилидиған бу мәсилини чуқум тәйвәндики 23 милйон хәлқ өзи қарар қилиши керәк. Бу җәһәттики қарарму демократик йол билән болиду. Мән мушу мәқсәт үчүн, чоң қуруқлуқниң бирликкә кәлтүрүш қанунини 'бикар қилиш'ни оттуриға қойдум. Америка тәрәп 'тоңлитиш яки 'тохтитип қоюш' дегән ибарини қоллинишни тәвсийә қилди. Ахир 'бирликкә кәлтүрүш қанунини ахирлаштуруш' дәп қоллинишқа келиштуқ. Һазир 'дөләтни бирликкә кәлтүрүш комитети' дегән органниң малийә мәнбәси тамамән үзүлди, униң хизмәтчилириму кәлгән йеригә кетип болди, бу иш аллиқачан ахирлашти. Әмди буниңдин кейин бу һәқтә башқичә пәрәз яки тепишмақ оттуриға чиқирилмаслиқи керәк, миниң қаришимчә, қандақ ибарини қоллиниш һәққидә талаш -тартиш қиливириш һаҗәт әмәс, ‏-‏-‏-‏- дәп баянини давамлаштуриду чен шубйән, ‏-‏-‏- мән һазирқи һөкүмәтниң қарари болмиған қайси бир партийиниң сияситини иҗра қилмаймән.

Чин шүйбйән: тәйвән чоң қуруқлуқ билән сөһбәт өткүзмәкчи болса, алди билән өзидә қорал күчи җәһәттики үстүнлүк болуш керәк

Йәнә бир изаһат беридиған иш шуки, тәйвәнниң қорал сетивелиш пилани 2004 ‏- йили тәйвәнниң кәлгүси һәққидә омум хәлқ аваз қоюп қарар қилиш тәшәббуси яки бирликкә кәлтүрүш қанунини бикар қилиш тәшәббуси оттуриға қоюлғандин кейин оттуриға қоюлған пилан әмәс, бәлки униңдин 12 йил бурун президент ли деңхуй оттуриға қойған пилан. Пиландики башқурулидиған бомба сетивелиш йәни 3 ‏- әвлат вәтәнпәрвәр сетивелиш, п ‏-13 с бәлгилик һәрбий айрупилан сетивелиш дегән маддиларни шу вақиттики демократик һөкүмәт бикиткән. Шу вақитта америка президенти килинтон қошулған, бу пиланни һазирқи америка президенти бушму тәстиқлиди. Мән һазир шу пиланни иҗра қиливатимән. Мән әзәлдин тартип икки қирғақ мәсилисидә, тәйвән чоң қуруқлуқ билән сөһбәт өткүзмәкчи болса, алди билән өзидә қорал күчи җәһәттики үстүнлүк болуш керәк дегән қараштимән. Бундақ күч болмиса улар сән билән сөһбәтләшмәйду. Гоминдаң партийииси бу һәқтә йеңи қарар мақуллиса яхши болатти.

Чин шүйбйән: тәйвәнниң кәлгүсини тәйвән хәлқи өз қолида тутуши керәк

Бу һәқтә йәнә қандақ сөз -ибарә қоллинишни талаш -тартиш қиливәрмәслик керәк, ‏-‏-‏-‏- дәп баянини давамлаштуриду чен шубйән, ‏-‏-‏- америка президенти җорҗи бушниң язған хетидә мини тәйвән президенти дәп атиған, бу дегән қаидә. Әмма тәйвәндә яки чоң қуруқлуқта бирким тәйвән дәп атимиса тәйвән мәвҗут болмай қалмайду, мини президент әмәс десә яки маңа бесим ишләтсә, шуниң билән миниң орнум йоқап кәтмәйду. Мини тәйвән хәлқи сайлиған, шуңлашқа мән тәйвәнниң иззәт-абруйини қоғдаймән. Бизниң қарши тәрипимиздики қирғақтики һөкүмәт биздики демократик түзүмни яхши көрмәйду, шуңлашқа бизгә башқурулидиған бомба тәңләйду. 2004 ‏- Йили бәзи кишиләр омум хәлқ аваз қоюп қарар қилишқа қарши турди, маңа наһайити қаттиқ бесим ишләтти, һәрхил йоллар билән мини қоллайдиған аваз нисбитини азлитивәтти. Мән һәтта қайтидин сайлиналмиғидәк һалға келип қалғандиму, йәнила омум хәлқ аваз қоюп қарар қилиш тәшәббусини давамлаштуривәрдим. Кейин буниң тоғрилиқини һәммә киши һес қилди. Мәйли немә иш болуп кәтсүн, тәйвәнниң кәлгүсини тәйвән хәлқи өз қолида тутуши керәк. Мән бу демократийә йолидин янмаймән. Ишинимәнки, тәйвән чуқум шәрқтин чиққан қояш болуп қалиду.

Сиртқи мулаһизичиләрниң күзитиши

Һазир тәйвәндә туруватқан сиясий мулаһзичи лин бавхуа әпәндиниң мулаһизә қилишичә, чоң қуруқлуқтики коммунистик партийиси билән тәйвәндики гоминдаң партийисиниң бирликсәп сиясити һазир һалакәткә йүзләнмәктә.

Лин бавхуа әпәндиниң баян қилишичә, чоң қуруқлуқтики коммунстик партийә билән тәйвәндики гоминдаң партийиси мушу айниң бешида бир 'сөһбәт мунбири' ечишни пиланлиған икән. Бу сөһбәт мунбириниң йиғинини тәйвәндә ечиш йеқинда рәт қилинди. Буниң өзи коммунистик партийиниң тәйвәнгә қаратқан бирликсәп сияситиниң һалакәткә йүз линиватқанлиқидин дерәк бериду. Бу йиғин әмди бейҗиңда ечиламду, мәзмуни немә, буни гоминдаң партийси техичә хәлқтин мәхпи тутмақта. (Түгиди)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.