Xitay shehwaniyliqqa qarshi turush dégen nam bilen kishilik hoquqni depsende qiliwatidu
2008.01.23
Xitayda intérnétke kiridighan adem sani hazir 137 milyon'gha yetti, bu xitaydiki omum nopus sanining 10% ni teshkil qilidu. Bundaq köp tor ehli ichide hazir erkin pikir we erkin mulahiziler ewj élishqa bashlighan idi. Birleshme agéntliqining 1 - ayning 23 - küni béyjingdin xewer qilishiche, xitay kommunist hökümiti ötken yilining axirida 'shehwaniyliqqa zerbe bérish herikiti' qozghighandin buyan hazirgha qeder, xelq ichidiki intérnét tor betliridin 44 mingini taqighan, 800 din artuq ademni qolgha alghan we 2000 din artuq ademni jazalighan.
Shangxey uniwérisitétining proféssori ju shöching ependi b b s ning ziyaritini qobul qilghanda ashkarilishiche, xitayda hazir shehwaniyliq éghir derijide yamrap ketken, hökümet buninggha qarita tégi-tektidin tüzitidighan chare qollanmay, belki yüzeki chare qollinip kelmekte. Emma 'shehwaniyliq' dégenni bahane qilip, siyasiy jehette sezgür kitablar-zhurnallarni tazilimaqta, hetta 'shehwaniyliq' dégenni bahane qilip nopus sani az milletlerge zerbe bermekte. Uning qarishiche, kommunist hökümitining bu herikiti emeliyette 'shehwaniyliqqa qarshi turush' dégen nam astida dölet puqralirining qanunda belgilen'gen pikir bayan qilish hoquqi we neshriyat hoquqini depsende qilghanliq.
Töwendiki ulinishtin, muxbirimiz welining bu heqtiki melumatini anglaysiz.
Munasiwetlik maqalilar
- Xitayda kishilik hoquq weziyitini künséri nacharlashmaqta
- Xitay amérikining kishilik hoquqi sahesidiki tenqidini ret qildi
- Chégrisiz muxbirlar teshkilati yawropa parlaméntning xitayda pikir erkinlikini yolgha qoyush heqqidiki qarar layihisini alqishlidi
- Xitayda yéngidin échilghan 'chiriklikke qarshi turush tor béti' ge kirish qiyin
- Kishilik hoquq birinchi ittipaqi xitayning intérnétni cheklesh heriketlirini eyiblidi
- Amérika intérnét bixeterlik shirkiti xitayni intérnét jasusluqi bilen eyiplidi
- Amérika dölet mejlisining tashqi ishlar komitéti"yershari intérnét erkinlik qanuni" maqullidi
Köp körülgen xewerler
RFA
- Uyghur mejburiy emgek mesilisi jenwede bashlan'ghan b d t “Soda we kishilik hoquq munbiri” ning muhim témisi boldi
- Jenwediki b d t yighinida xitay wekilliri yighin meydanini tashlap chiqip ketken
- Jenwediki b d t munbiride: “Uyghur teshkilatliri wekilliri Uyghur mejburiy emgikige da'ir herqandaq so'algha jawab bérishke teyyar! ”
- Ayyüje türkesh tash xanim: “Türkiyening ürümchide konsulxana échishi shert”
- Piragada chaqirilghan “Xitay mustemlikichiliki we Uyghur rayoni” témisidiki xelq'araliq yighin muweppeqiyetlik dawamlashti