Muhitining bulghinishi tüpeyli xitaydiki ösümlük we haywanatlar yoqap kétish girdabigha bérip qaldi
2007.05.22
Amérika agéntliqining seyshenbe küni bergen xewiridin melum bolushiche, xitaydiki ékologiyilik muhitning yildin - yilgha nacharlishishi mezkur jaydiki derya - éqinlarning süyi we ichimlik suning bulghinishini keltürüp chiqirish bilen bir waqitta, xitaydiki bir qisim qimmetlik ösümlük we haywanatlarning yoqap kétishini keltürüp chiqarmaqta.
Teybéydin bérilgen bu heqtiki xewerde körsitilishiche, yéqinqi 10 nechche yildin buyan, xitayning sichu'en ölkisidiki nesli qurighan haywanatlar türi az dégende % 5 ni igiligen hemde mezkur jaydiki haywanatlar türining % 20 ke yéqini tügesh girdabigha yetken.
Sichu'en xewerler tor bétide bérilgen melumatta, mezkur jaydiki nopusning köpiyishi we iqtisadning tereqqiy qilishi türlük ösümlüklerge zor tehdit élip kelgenliki otturigha qoyulghan.
Melumatta ashkarilinishiche, mezkur jaydiki ximiyiwiy bulghinishtin kélip chiqqan derya - éqin sulirining bulghinishi köp sandiki su asti ösümlük we türlük qimmetlik béliqlarning ölüp tügishige sewebchi bolghan.
Sichu'en ölkisi muhitni qoghdash idarisida ishleydighan bir emeldar yéqinqi yillardin buyan, mezkur jaydiki kan échish we orman késish qatarliq heriketlerning yer yépinchisigha zor buzghunchiliqlarni élip kéliwatqanliqini tekitlep, bu xil qilmishlarning muhitni zor derijide bulghap, mezkur jaydiki ösümlük we haywanatlarning hayatigha tesewwur qilghusiz tehditlerni élip kéliwatqanliqini ashkarilighan.
Bu xil ehwal gerche Uyghur élide téximu éghir bolsimu, hökömet we alaqidar tarmaqlar bu mesilige dégendek köngül bölmey kelmekte. (Méhriban)
Munasiwetlik maqalilar
- Mutexessisler changjyang deryasining eslige keltürgüsiz derijide bulghan'ghanliqini otturigha qoydi
- Xitayda térilghu yerlerning bulghinishi éghirlashmaqta
- Pütün dunyada xeterge uchrash éhtimali bolghan déngiz yüzidin 10 métir tüwen jaylarning 75% i asiyada
- Dunyadiki eng chong hawa bulghighuchi xitay
- Xitay we hindistandiki bulghinish dunya hawarayigha tesir körsetmekte
- Hawa boshluqigha issiqliq qoyup bérish miqdarini amérika bilen xitay birlikte tizginlishi kérek
- Xitay muhit bulghinish mesiliside köz boyamchiliq qilmaqta
- Lenju shehiride muhit bulighinip sériq deryada 'qizil su' aqidighan bolup qalghan
- Xitayning 3/1 qisim jayi késlataliq yamghurning tesirige uchrimaqta
- Ximiyiwiy suyuqluqning shenshidiki deryagha tökülüp kétishi ahalilerge tehdit boldi
Köp körülgen xewerler
RFA
- Erkin asiya radiyosi Uyghur bölümi: xitayning Uyghurlar üstidiki shepqetsiz hökümranliqining zulmetlirini yérip ötküchi nur
- En'gliye hökümiti Uyghur qulluq emgiki sewebidin xitayda ishlen'gen küntaxtilarni chekleydighanliqini élan qildi
- Gérmaniyening eng chong ximiye sana'iti shirkiti qattiq eyibleshlerdin kéyin Uyghur rayonidin ayrilghanliqini élan qildi
- Xitay hökümiti amérika bilen xitay arisidiki soda urushining aqiwitidin qattiq endishe qilmaqta
- Uyghur kishilik hoquq qurulushi xelq'araliq méhmanxana zenjirlirining Uyghur rayonida kéngiyiwatqanliqini eyiblep doklat élan qildi