Хитай билән һиндистан қазақистанниң нефитини талашмақта

Хитай билән һиндистанниң дөләт игиликидики нефит ширкәтлири нөвәттә, қазақистанда нефит мәйданиға игә болған канаданиң бир нефит ширкитини сетивелишни талашмақта.

Канаданиң бу петро-қазақистан дәп аталған нефит ширкитини сетивелиш үчүн хитайниң дөләт игилигидики хитай нефит ширкити 3 милярд 2 йүз милйон америка доллири баһа қойған, һиндистанниң нефит вә тәбиий газ ширкити болса, хитайдин 400 милйон доллар үстүн баһа қоюп, 3 милярд 6 йүз милйон долларға өстүргән. Лекин петро-қазақистан қайсисиниң баһасини қобул қилишни техи бекитмиди.

Хитай ширкити илгири америкиниң юникал нефит ширкитини сетвелиш үчүн юқири баһа қоюп турупму, өзидин төвән баһа қойған америкиниң шеврон нефит ширкитигә уттуруп қойған иди. Көзәткүчиләр, хитайниң мушу сәвәбтин, баһани юқири қоюшниң бирдин-бир чарә әмәслигикини һес қилғанлиқини билдүрмәктә.

"Ню-йорк вақти" гезитидә елан қилинған бу хәвәрдә йәнә, хитай һөкүмитиниң қазақистан билән болған мунасивитидә тохтилип, хитайниң уйғур елиниң вәзийитини муқим сақлаш мәқситидә қазақистанға хелидин бери хушамәт қилип кәлгәнликини язған. Шундақла хитай-қазақистан мунасивәтлириниң бу содиға тәсир көрситиши мумкинлики пәрәз қилинған.

Дунядики нопуси әң көп болған хитай билән һиндистан һәр иккила дөләтниң нефитқа болған еһтияҗи наһайити тез ешиватқан болуп, һазир оттура асия болупму қазақистанниң нефит байлиқи һәр иккила дөләтниң көзи чүшидиған муһим районға айланди. (Пәридә)