Хитай олимпик йиғинида чәтәл мухбирлириға беридиған зиярәт әркинлики уйғур вә тибәт районлирини өз ичигә алмайду
2006.12.04
Хитай даирилири өткән һәптә бейҗиң олимпик йиғини җәрянида чәтәл мухбирлириға хитайниң һәр қайси районлирини рухсәтсиз саяһәт қилиш вә авам пуқраларни зиярәт қилиш әркинлики берилидиғанлиқини җакарлиған болсиму, лекин мәтбуатлар уйғур аптоном райони билән тибәткә қаритилған чәклиминиң әмәлдин қалдурулмайдиғанлиқини билдүрди.
Хитайниң 1990 - йиллардин бери йолға қоюп келиватқан ахбарат бәлгилимисидә чәтәллик мухбирлар бейҗиң вә шаңхәй шәһиридин башқа җайларни зиярәт қилмақчи болса, хитай һөкүмитиниң рухситини елиш керәк. Лекин хитай ташқий ишларминистирлиқи баянатчиси лю җйәнчав, йеңи бәлгилимидә чәтәллик мухбирларниң йәрлик һөкүмәт даирилиридин рухсәт елишқа һаҗити қалмиғанлиқини билдүргән иди. Лю җйәнчав бу бәлгилимә немә үчүн тибәт вә уйғур аптоном райони үчүн йолға қоюлмайдиғанлиқини чүшәндүрмигән болсиму, лекин чәтәллик мухбирларниң зиярити бейҗиң олимпик мусабиқисиға мунасивәтлик болуши керәкликини илгири сүргән.
Хитайниң мәтбуат әркинликини контрол қилиш сиясити хәлқара кишилик һоқуқ тәшкилатлириниң изчил тәнқидигә учрап кәлмәктә. Хитай даирилириниң йеңи ахбарат бәлгилимиси 2008- йили 10 - айниң 17 - күнигичә йолға қоюлмақчи. Ахбарат әркинлики хәлқара олимпик комитетиниң бәлгилимисидә олимпик йиғинини өткүзүдиған саһипхан дөләт чоқум һазирлишиға керәклик болған алдинқи шәртләрниң бири болуп һесаблиниду. (Әркин)
Мунасивәтлик мақалилар
- Хитай олимпик йиғини җәрянида чәтәллик мухбирларға қаритилған чәклимини бошаштурмақчи
- Хитай һөкүмити олимпик мусабиқисидә чәкләнгән дора мәсилисигә дуч килиду
- Бейҗиң даирилири олимпик йиғинидин бурун бу шәһәрдики аққунларни қоғлап чиқармақчи
- Бейҗиңда, 2008 - йили ечилидиған олимпик йиғини һәққидә мәхсус ахбарат елан қилиш йиғини ечилди
- Хәлқара тибәт һәрикити хәлқара олимпик комитетиға җоңго үстидин шикайәт қилди
Көп көрүлгән хәвәрләр
RFA
- Әнглийә һөкүмити уйғур қуллуқ әмгики сәвәбидин хитайда ишләнгән күнтахтиларни чәкләйдиғанлиқини елан қилди
- Германийәниң әң чоң химийә санаити ширкити қаттиқ әйибләшләрдин кейин уйғур районидин айрилғанлиқини елан қилди
- Әркин асия радийоси уйғур бөлүми: хитайниң уйғурлар үстидики шәпқәтсиз һөкүмранлиқиниң зулмәтлирини йерип өткүчи нур
- Хитай һөкүмити америка билән хитай арисидики сода урушиниң ақивитидин қаттиқ әндишә қилмақта
- Түркийәниң истанбулда чоң йәр тәврәш йүз берип, аһалиләр арисида өлүш келип чиқмиған