Xitay hökümiti ölüm jazasida bu yil yene rékort yaratti

Merkizi londondiki xelq'ara kechürüm teshkilati seyshenbe küni élan qilghan yilliq doklatida körsitishiche, xitay ölüm jazasini ijra qilish jehettiki dunyawi rékortini bu yil yene saqlap qalghan.

Kechürüm teshkilatining tekitlishiche, 2004 - yili dunya boyiche 3797 kishining ölüm jazasi ijra qilin'ghan bolup, buning 3400 nepiri xitayda ijra qilin'ghan. Buning boyiche hésablighanda dunya boyiche ölüm jazasi ijra qilin'ghan her on ademning toqquzini jonggoluqlar igileydiken.

Kechürüm teshkilatidiki mark ellison, " xitayda ölüm jazasi bérilgen kishilerning sani kishini chöchitidu," dep körsetti. Biraq, bu san yenila emeliyettiki sandin köp töwen hésablinidiken. Chünki xitay hökümiti ölüm jazasigha höküm qilin'ghan mehbuslarning sanini dölet mexpiyetliki, dep qarighanliqtin, ölüm jazasigha höküm qilin'ghanlarning heqiqi sanigha érishish qiyin iken.

2004 - Yili 3 - ayda xitay xelq qurultiyining bir wekili, xitay boyiche her yili 10 ming kishining ölüm jazasigha höküm qilinidighanliqini ashkarilighan. Kechürüm teshkilatining doklatida, xitayda ten jazasi arqiliq érishken iqrarnamilar kishilerge ölüm jazasi bérishtiki pakit qiliniwatqanliqini tenqidlidi. Amma béyjing hökümiti, ölüm jazasini qattiq kontrol qilidighanliqini bildürmekte. Yéqinda her qaysi ölke- aptonom rayonlarning ilkidiki ölüm jazasini tedbiqlash hoquqini, ali sotning ilkige ötküzüwalidighanliqini jakarlighan. (Erkin)