Béyjing hökümiti olimpik musabiqisi jeryanida tenheriketchlerning pikir erkinlikini cheklimekchi
2008.01.01
Yéqinda yawropadiki gollandiye qatarliq döletlerde, xitayning kishilik hoquq rikortini eyibleydighan jiddiy heriketler yüz bergen we xitay eger kishilik hoquq heqqide dunyagha bergen wediside turmisa, olimpik musabiqisini bayqut qilishqa chaqiridighan bir qatar teshebbuslar otturigha qoyulghan idi. Birleshme agéntliqning béligiyidin yollighan xewiride éytilishiche, béyjing hökümitining olimpik musabiqisi jeryanida hemme tenheriketchining siyasiy mesililerde pikir bayan qilishigha ruxset qilmaydighanliqini jakarlighanliqigha asasen, béligiye olimpik komitéti 1 - ayning 23 - küni béligiye tenheriketchiliri béyjing hökümitining pikir erkinliki jehette cheklime qoyushigha duch kélish éhtimali barliqini uqturdi.
Xewerde éytilishiche, béyjing hökümiti buningdin burun olimpik musabiqisi jeryanida, peqet olimpik musabiqisi meydanidila tenheriketchilerning siyasiy pikir bayan qilishi cheklinidu, uning sirtidiki olimpik mehellisi qatarliq bashqa sorunlarda erkin pikir bayan qilish cheklenmeydu, dep jakarlighan bolsimu, emma hazir xitay hökümitining özi qilghan bu sözlergimu emel qimaydighanliqi melum bolmaqta.
Munasiwetlik maqalilar
- Yéqindin buyan xitayning kishilik hoquq xatirisi, adettin tashqiri diqqetke sazawer bolmaqta
- Xelq'ara saqchi: térrorchilar béyjing olimpik yighinigha hujum qilishni pilanlighan bolushi mumkin
- Xitayning olimpik harpisidimu kishilik hoquqni dawamliq depsende qiliwatqanliqi ashkarilanmaqta
- Xelq'ara muxbirlar teshkilati olimpik komitétini xitay mesiliside eyiblidi
- Xelqara olimpik komitéti emeldarliri xitay kishilik hoquq bayanati heqqide munazirileshmekte
- Xitay bixeterlik tarmaqliri béyjing olimpik yighinida namayish élip barghanlar qattiq jazalinidighanliqini bildürdi
- Béyjing olimpikining bezi türlirini haw bulghinishi seweblik kéchiktürülüshi mumkin
- Xongkong démokratiye rehbiri li juming xelq'ara jem'iyetni olimpik mezgilide xitaygha bésim ishlitishke chaqirdi
Köp körülgen xewerler
RFA
- Istanbulda “Uyghur mehellisi” qurulushining pütüp chiqishi munasiwiti bilen échilish murasimi ötküzüldi
- Toronto uniwérsitéti doklati: “Uyghur ayal kishilik hoquq qoghdighuchiliri we zhurnalistlar xitayning misli körülmigen basturushigha uchrighan”
- Uyghur wekilliri türkiye parlaméntidin Uyghur qirghinchiliqini öz küntertipige qoyushni telep qildi
- B d t da milletlerning wekillik qilish heq-hoquqliri muhakime qilindi
- Xitayning Uyghurlargha “Men junggoluq” dep sözlitidighan teshwiqat widiyoliri köplep tarqalmaqta