Xubéy ölkiside ötken yili 93 ming adem pilanliq tughut siyasitige xilapliq qilghan

Xitay axbarat wastiliri tarqatqan xewerlerge qarighanda, xitayning xubéy ölkiside 500 neper xadim pilanliq tughut siyasitige xilapliq qilghanliqi üchün partiyidin qoghlap chiqirildi. Shinxu'a agéntliqida körsitilishiche, xubéy ölkiside ötken yili 93 ming adem xitayning pilanliq tughut siyasitige xilapliq qilghan bolup, bularning ichide yüzligen hökümet emeldarlirimu bar iken.

Gerche xitayda pilanliq tughut siyasitige xilapliq qilghuchilargha qoyulidighan jerimane éghir bolsimu, xitaydiki bay sodigerler, dangliq cholpanlar bundaq chiqimlarni tölep béreligechke tughut siyasitige xalighanche xilapliq qilghan.

Xewerde körsitishke yene, ilgiri xubéydiki bir kishige pilanliq tughut siyasitige xilap halda ikkinchi balini alghanliqi üchün 770ming yüen jerimane qoyulghan bolup, bu kishi hazirche 100 ming yüenni töligen bolsimu qalghan qismini téxi tölimigen.

Hazir xitayda 1 milyard 300 milyondin artuq adem yashaydighan bolup, bu pütün dunya nopusining 20 pirsentini teshkil qilidu. Xitay hökümitining pilanigha qarighanda 2020 ‏- yiligha barghanda pütün xitay nopusi 1 milyard 450 milyon etrapida kontrol qilinidiken.

Xitayda pilanliq tughut siyasiti 1970 - yillardin bashlap yürgüzülgen bolup, mezkur siyaset deslipide birxil xeyirlik ishtek körsitilgen bolsimu, emma barghanche mezkur siyaset xitayning ijtima'iy muqimliqigha yoshurun tehditlerni élip kelmekte.

Xitayda oghul bala eziz, qiz bala xar körülgechke, xitayning pilanliq siyasiti tüpeyli, peqet birdin artuq bala élish imkaniyiti yoq xitaylar qiz balini tughmay oghul perzent körüshni tallap kelgechke hazir xitayda oghul- qiz nisbiti jehette intayin zor tengpungsizliq meydan'gha chiqti.

Melum bolushiche, 2020- yilgha kelgüche, 40 milyon'gha yéqin xitay er toy yéshidiki qizlar kemchil bolushi sewebidin xotunisiz qélishi mumkin iken.

Xitay pilanliq tughut siyasitini Uyghur élidimu intayin qattiq yürgüzgen bolup, 80- yillarning kéyinki yérimi we 90 yillarda hetta tughut mezgili yéqinliship qalghan ayallarni pilanliq tughut xadimliri mejburi mashinigha bésip apirip opératisye qildurup balisini tashliwétishke mejburlan'ghan ehwallarmu körün'gen idi.

Xitayning buxil adem qélipidin chiqqan qilmishliri dunyaning herqaysi jayliridiki insan hoquq teshkilatlirining qattiq eyiblishige uchrap kelmekte. (Jüme)