خىتاي پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ دۇنيادىكى تەسىر كۈچىنى كۈچەيتمەكتە
2005.02.03
ئامېرىكىدىكى بىر قىسىم ئانالىچىلار، ئامېرىكا كۈچىنى تېررورچىلىققا قارشى ئۇرۇشقا مەركەزلەشتۈرگەن پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ، خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ دۇنيادىكى تەسىر كۈچىنى ئاشۇرىۋاتقانلىقىنى بىلدۈردى.
فرانسىيە ئاخبارات ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، ئامېرىكا مەركىزى ئاخبارات ئىدارىسىنىڭ سابىق دېرىكتورى جەيمىس ۋۇلسى قاتارلىق ئاخبارات ئىشلىرى مۇتەخەسسىسلىرى، ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسى ئاۋام پالاتاسى ئاخبارات كومىتېتىغا، خىتاينىڭ نۆۋەتتە ئامېرىكىنىڭ ئاسىيا ۋە باشقا رايونلىرىدىكى مەنپەئەتىگە تەھدىد ئېلىپ كېلىۋاتقانلىقىنى دوكلات قىلغان.
جەيمىس ۋۇلسى، بېيجىڭ ھۆكۈمىتىنىڭ ئىقتىسادىنىڭ ئېشىشىغا ئەگىشىپ، خەلقئارادىكى سىياسىي كۈچىنى ئاشۇرىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرۈپ: "ھۆكۈمىتىمىز زور كۈچ بىلەن ئوتتۇرا شەرق ۋەزىيىتىنى بىر تەرەپ قىلىۋاتىدۇ. بىراق بىز كەلگۈسىدە، خىتاي بىلەن توقۇنۇشۇپ قېلىش ئېھتىماللىقىغىمۇ سەل قارىساق بولمايدۇ. مەسىلەن، تەيۋەن بوغۇزىدا" دىگەن.
خەۋەرگە قارىغاندا، ئامېرىكا ئاۋام پالاتاسىنىڭ ئەزالىرى،ئامېرىكىنىڭ ئاسىيادىكى ئىشلارغا كۆپرەك دىققەت- ئېتىبارىنى بېرىشنىڭ زۆرۈرلىكىنى ئېتىراپ قىلغان. ئاۋام پالاتا ئەزاسى جېيىن خارمان "بىز خىتايدىن ئەندىشە قىلىپ كېلىۋاتىمىز، بىراق بۇ ئىككى يىلدىن بۇيان ئاساسلىق دىققەت -ئېتىبارىمىز خىتايدا بولمىدى. بىز چوقۇم خىتايدىكى مەسىلىلەرگە تېخىمۇ كۆڭۈل بولىمىز" دەپ كۆرسەتكەن.
خەۋەردە ئېيتىلىشىچە، ئامېرىكا ئاخبارات ئىشلىرى مۇتەخەسسىسلىرى ئوتتۇرىغا قويغان يەنە بىر مەسىلە، ياۋرۇپا بىرلىكىنىڭ خىتايغا 15 يىلدىن بۇيان يۈرگۈزۈپ كېلىۋاتقان قورال سېتىپ بەرمەسلىك چەكلىمىسىنى بىكار قىلىشى مۇمكىنچىلىكى بولۇپ، ئۇلار ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ ھەقتە ياۋرۇپا بىرلىكىگە قاتتىق بېسىم ئىشلىتىشىنى تەلەپ قىلغان. (ئارزۇ)
مۇناسىۋەتلىك ماقالىلار
- ئامېرىكا ھېلىمۇ ياۋرۇپا ئىتتىپاقىنىڭ خىتايغا قاراتقان قورال ئىمبارگوسىنى بىكار قىلىشىدىن ئەندىشە قىلىدۇ دىدى
- ئامېرىكا ھۆكۈمىتى خىتاينىڭ يەتتە شىركىتىگە ئىقتىسادىي جازا يۈرگۈزدى
- ئامېرىكا ئىسرائىلىيىنىڭ خىتايغا قورال سېتىشىغا قايتا نارازىلىق بىلدۈردى
- ھىندىستان بىلەن خىتاي ھەربىي ھەمكارلىقلىرىنى كۈچەيتمەكچى
- قىرغىزىستان خىتايلارنىڭ ئۈزلىكسىز ياردىمىگە ئېرىشمەكتە
- چوڭ دۆلەتلەرنىڭ ئوتتۇرا ئاسىيادىكى مەنپەئەت توقۇنۇشى