Chégrisiz muxbirlar teshkilati : xitay kishilik hoquq wediside turmidi
2008.02.08
Axbarat erkinlikini qoghdighuchi xelq'ara teshkilat chégrisiz muxbirlar teshkilati aldinqi küni doklat élan qilip, xitayning olimpik yighinigha iltimas qilghanda bergen metbu'at erkinliki we kishilik hoquqni yaxshilash heqqidiki wediside turmighanliqini, olimpik yighinigha 6 ay qalghan bolsimu bu wedisini emelge ashurmighanliqini tenqid qildi.
Merkizi parizhdiki chégrisiz muxbirlar teshkilati chaghanning 1 - küni élan qilghan doklatida béyjing da'irilirining 2001 - yili alahide wede bérip, "olimpik yighini ötküzüsh hoquqi bérilse kishilik hoquqni yaxshilaymiz " shundaqla "olimpik jeryanida axbarat erkinlikini pütünley qoyuwétimiz " dep kapalet bergenlikini tekitligen. Doklatta xitayning bu wediside turmayla qalmay nöwette 80 dek muxbir we tor bétide maqale yazghuchilarni türmide tutup turuwatqanliqini, bularning ichidiki bezi kishilerning 1980 - yillarda türmige tashlan'ghanliqini bildürdi.
Doklatta eskertishiche, xitay da'iriliri nechche ming tor bet üstidin közitish élip bérip, torgha chiqquchilarni teqip astigha alghan shundaqla 2007 - yili jem'iy 180 dek chet'ellik muxbir tehdit we tutqun'gha uchrighan. Doklatta xelq'ara olimpik komitéti we béyjing olimpik yighinigha meblegh salghuchi karxanilarning bu ehwalgha süküt qilghanliqini tenqid qildi we buning olimpik rohigha dagh chüshürgenlikini ilgiri sürdi.
Chégrisiz muxbirlar doklatta yene kishilerni türmidiki muxbir we torgha chiqquchilarning bala- chaqa we a'ile - tawabatigha köngül bölüshke chaqirdi. Xewerlerge qarighanda ,chégrisiz muxbirlar teshkilati jüme küni parizh shehirining bir awat restiside xitayning axbarat erkinlikini basturush siyasitige qarshi turush pa'aliyiti ötküzgen.
Munasiwetlik maqalilar
- Olimpikke yérim yil qalghan peytlerde xitay her türlük mesililerge duch kelmekte
- Xitayda Uyghur axbarat sahesi téximu éghir teqip astida
- Xitay hökümiti kishilik hoquq teshkilatlirining bésimigha tiz pükmeydighanliqini bildürdi
- Xitayning qirghinchiliq olimpiki
- Béyjingning hawa kélimati chet'ellik tennterbiye mahirlirini ümidsizlendürmekte
- Xitayda her yili 100 mingdin artuq ishchi ish üstide qaza qilmaqta
- Béyjing da'irliri olimpik qurulush meydanida adem ölüsh hadisisining yüz bergenlikini ret qildi