Hãy bấm vào đây để nghe bản tin này
Rightclick to save target as this audio
Ánh ChânĐa số các ngân hàng nước ngoài và của Hoa Kỳ đã bỏ lại tất cả tài sản ở miền Nam VN khi những chiếc phi cơ tản cư sau cùng rời khỏi thủ đô Sài Gòn cách đây 28 năm về trước. Hàng ngàn người Việt đã không thể rút tiền ra khỏi trương mục trong các ngân hàng lớn như Chase Manhattan, Citibank, Bank of Tokyo.
Và nay, sau 28 năm được biết có hơn 20 người Việt có trương mục trong các ngân hàng trên đây đã để đơn kiện trước tòa thuợng thẩm thành phố Los Angeles, với hy vọng có thể lấy lại được những khỏan tiền và tài sản trước đây. Nhóm người này tố giác rằng chi nhánh tại VN của các ngân hàng Mỹ và nước ngoài đã đóng cửa trước thời điểm miền Nam sụp đổ mà không thông báo cho thân chủ biết.
Một phụ nữ Việt tên Nguyễn Thị Lệ Dung sinh sống ở West Covina-California nói lúc bấy giờ khi bà đến hỏi ngân hàng thì được cho biết là đã đóng cửa và mọi người đều di tản khỏi VN. Bà Dung cho biết người chồng quá cố của bà có số tiền 622.25 đô la Mỹ trương mục trong ngân hàng Chase vào năm 75, và bà muốn được bồi thường số tiền đó với 28 năm tiền lời.
Luật sư đại diện cho nhóm người Việt trên đây là Tracy Phụng cho biết trước đây bà đã thắng được vụ kiện công ty Royal Dutch/Shell của 600 công nhân VN bị mất việc làm sau khi miền Nam sụp đổ với số tiền bồi thường là 2 triệu đô la Mỹ. Tuy nhiên, công ty Shell cho biết họ cảm thấy có trách nhiệm đạo đức trong vụ bồi thường này chứ không phải vì luật pháp. Dù vậy, một số các trường hợp kiện tụng khác do luật sư Tracy Phụng thụ lý hồi sơ đã bị tòa án bác bỏ ngay tức thời hoặc không có tiến triển.
Ngoài ra, trong tháng 5 này, một vụ kiện của một nhóm người từng là nhân viên làm việc cho các cơ quan của chính phủ Mỹ trước đây tại VN để được bồi thường đã bị tòa án liên bang tại Washington bác bỏ. Chánh án truởng Edward Damich cho biết vụ kiện đã tiến hành qua muộn, khiến ông phải bác bỏ, cho dù rất có cảm tình với những người đệ đơn.
Trở lại với vụ kiện các ngân hàng Mỹ và nước ngoài tại VN trước đây, thì lập luận của bị cáo là những ràng buộc về mặt pháp lý đối với khách hàng hòan tòan không còn nữa sau khi chế độ Cộng Sản chiếm miền Nam vào năm 75.
Phát ngôn nhân ngân hàng Standard Chartered của Anh Quốc ông Paul Marriage cho biết khi miền Nam sụp đổ thì họ đã mất tất cả tài sản trong chính nhánh ở Sài Gòn. Mặc dù ngân hàng này đã mở cửa trở lại tại VN vào năm 90, nhưng tài sản cũ cũng như hồ sơ của khách hàng trước năm 75 đã khi được hòan trả lại. Trong khi đó, thì ngân hàng Chase Manhatan là ngân hàng có số người đứng đơn kiện cao nhất thì đã từ chối không đưa ra nhận định nào trong lúc này.
Một chuyên gia về tài chính quốc tế tại đại học Harvrad cho biết đây là một vấn đề hết sức phức tạp về mặt pháp lý, và câu hỏi ở đây là nên áp dụng luật lệ nào- tại VN lúc bấy giờ, luật của California hoặc của New York.
Ông nghĩ rằng các ngân hàng đang tìm cách đưa vụ tranh chấp này ra trước tòa án tại NY vì tại đây luật tiểu bang quy định rằng các ngân hàng không bị buộc phải hòan trả lại sự bồi thường nào của khách hàng nếu chứng minh được rằng tài sản của họ đã bị chiếm đọat.