Bình Nguyên, đặc phái viên đài RFA
Dựa vào sự nghiên cứu của các nhà Y học hiện nay, thì kết quả cho thấy Ung thu vú chỉ đứng sau Ung thư phổi, và cả hai đều là bệnh hiểm nghèo và cướp đi mạng sống của người phụ nữ nhiều nhất.
Mọi người phụ nữ đều có thể dễ mắc phải bệnh này, dù nghèo hay giầu, già hay trẻ, da trắng hay da mầu. và khi càng lớn tuổi thì nguy cơ bệnh ung thư lại càng nâng cao, và nếu trong gia đình có chị có em hoặc mẹ bị mắc phải, thì nguy cơ ấy lại càng cao hơn.
Tại Mỹ có đến 200.000 người phụ nũ được chuẩn đoán là có bệnh Ung thư Vú, và trong đó có khoảng 3/4 bệnh nhân trên 50 tuổi. Trong chương trình Sức Khoẻ và Đời Sống hôm nay, Bình Nguyên rất hân hạnh được tiếp chuyện và tham khảo với Bác sĩ Nguyễn Bích Liên.
Bác sĩ Nguyễn Bích Liên tốt nghiệp về Y khoa tại Đại học UCI năm 1987, chuyên khoa Nội thương, chuyên khoa Ung thư và Máu năm 1993. Bác sĩ Nguyễn Bích Liên là một trong những sáng lập viên của Hội Ung Thư Việt Mỹ và hiện là Chủ tịch hội đồng quản trị của Hội.
Nguyên nhân
Bình Nguyên: Xin kính chào Bác sĩ Bích Liên.
Bác sĩ Bích Liên: Vâng xin chào cô Bình Nguyên và xin chào qúi thính giả của đài.
Nhưng mà đối với Ung thư vú thì người ta chưa có tìm ra một nguyên nhân, một tác nhân nào gây ra Ung thư vú, người ta chỉ biết là có những cái sự thay đổi trong những tế bào, nó ở dưới dạng những cái nhiễm thể và nó di truyền, nó có sự thay đổi và nó gây ra Ung thư. Nhưng mà cái gì đưa đến sự thay đổi đó thì chúng ta không được biết.
Bình Nguyên: Thưa Bác sĩ là một người chuyên khoa về Ung thư, xin Bác sĩ có thể giải thích cho nguyên nhân nào đã gây ra chứng bệnh này cho người phụ nữ?
Bác sĩ Bích Liên: Thực sự ra thì cũng như bất cứ Ung thư nào khác, phần lớn các Ung thư mình không biết rõ là nguyên nhân nào nó gây ra bệnh Ung thư vú hay nói cho nó lịch sự là Ung thư ngực.
Thí dụ như nó có Ung thư mà có một nguyên nhân, chẳng hạn như là một cái vi khuẩn, thí dụ như Ung thư cổ tử cung của người phụ nữ chẳng hạn, thì người ta biết là có một con virus gọi là "Human Papuloma virus".
Nhưng mà đối với Ung thư vú thì người ta chưa có tìm ra một nguyên nhân, một tác nhân nào gây ra Ung thư vú, người ta chỉ biết là có những cái sự thay đổi trong những tế bào, nó ở dưới dạng những cái nhiễm thể và nó di truyền, nó có sự thay đổi và nó gây ra Ung thư. Nhưng mà cái gì đưa đến sự thay đổi đó thì chúng ta không được biết.
Phân loại
Bình Nguyên: Thưa Bác sĩ vậy người ta có thể phân loại được là có mấy loại khác nhau ạ?
Bác sĩ Bích Liên: Thực sự ra nói chung có 2 loại chính, một là nó từ những cái ống dẫn sữa và cái thứ hai từ cái nang dẫn sữa.
Lại còn cái loại Ung thư vú khác mà thực sự nó hiếm thôi, thành ra chúng tôi không nói tới nhiều. Nhưng mà cái loại Ung thư nó từ những cái tế bào tuyến, thì nó có hai loại chính là từ tuyến ống, và cái thứ hai là tuyến nang.
Chuyện chảy nước ở đầu vú thì đôi khi nó cũng rất là bình thường, không có gì hết cả. Phần lớn là những cái sữa trong ngực mình, hay là trong cơ thể cái vú nó nhạy cảm, và đôi khi nếu mà mình có cái sự kích thích nhiều, nó có thể chảy sữa ra và không sao. Có nhiều khi trong cơ thể mình nó có những cái bứu mà thuộc loại những bứu lành, nó cũng có thể chảy nước ở đầu vú thì cái chảy nước nó cũng không sao hết cả.
Bình Nguyên: Bác sĩ nói rằng là có Ung thu do tuyến ống, tức là cái ống dẫn sữa hay là tuyến sữa?
Bác sĩ Bích Liên: Ống dẫn sữa. Thực ra lại có những Ung thư nó từ trong cái ống dẫn sữa nhưng mà khi phát triển, nó chỉ phát triển bên trong cái ống, tức là nó gọi tại vị, trong trường hợp đó nó chưa xâm lấn ra bên ngoài.
Nhưng mà những Ung thư tại vị nó chỉ có một năm có 200.000 phụ nữ Ung thư, nó đã xâm lấn, tức là nó vẫn trong vú của mình, nó chưa ăn đi những nơi khác trong cơ, nó chưa ra hạch ra gan ra phổi gì hết, nhưng nó đã ăn ra ngoài cái ống, thì cái số người bị Ung thư gọi là xâm lấn đó nó cao hơn là số người bị Ung thư tại vị rất là nhiều.
Số người bị Ung thư tại vị một năm khoảng chừng độ 50.000 người thôi, nhưng mà số người bị Ung thư mà bị xâm lấn, tức là nó có thể lây lan ra những chỗ khác, nó có thể có khả năng đi vào những mạch máu hay là những cái ống dẫn hạch Bạch Huyết để nó đi sang những phần khác của cơ thể, tức nó bị di căn đó, thì cái loại đó trên 200.000 bị hằng năm.
Triệu chứng
Bình Nguyên: Thế thì cái triệu chứng nào giúp cho người ta có thể nghi ngờ và phải đi khám bác sĩ ngay nếu mà lỡ họ có bị Ung thư vú?
Bác sĩ Bích Liên: Thì cái này là một điều tôi xin nói ngay đó là Ung thư ngực, nếu mình có thể khám phá ra thời kỳ chưa có triệu chứng gì cả là cách tốt nhất. Tại vì một khi nó có triệu chứng, chẳng hạn triệu chứng Ung thư nó có rất nhiều triệu chứng khác nhau, chẳng hạn như mình khám ngực mình, thì người phụ nữ thấy một khối u nó cứng. Khối u đó nó có thể bé, nó có thể lớn.
Có nhiều phụ nữ bảo là tự dưng rờ vô thấy một cục to bằng quả chanh, hay có nhiều khi to hơn nữa, mà họ nghĩ là trước đó họ không nhìn thấy, nhưng mà cũng có thể là họ không để ý mà thôi. cái mà tôi muốn nhấn mạnh và tôi nghĩ là quan trọng nhất đối với Ung thư vú đó, là nếu chúng ta có thể khám phá khi chưa có triệu chứng gì cả!
Còn nếu đợi cho khi triệu chứng của Ung thư vú đã lây lan đã chạy tới di căn, đã tới nơi khác, chẳng hạn như bị đau xương, bị vàng da, bị đau bụng, bị những hạch nổi lên trên vú hoặc cái vú mình nó lở loét hay là nó chảy máu thì đôi khi nó cũng có thể quá trễ.
Những cuộc nghiên cứu cũng không có được rõ ràng 100%, vẫn có những cái sự tranh cãi. Nhưng mà cái thấy rõ ràng nhất là những phụ nữ bị béo phì thì thường thường dễ bị Ung thu vú hơn là những phụ nữ gầy.
Cái chuyện chảy nước ở đầu vú thì đôi khi nó cũng rất là bình thường, không có gì hết cả. Phần lớn là những cái sữa trong ngực mình, hay là trong cơ thể cái vú nó nhạy cảm, và đôi khi nếu mà mình có cái sự kích thích nhiều, nó có thể chảy sữa ra và không sao.
Có nhiều khi trong cơ thể mình nó có những cái bứu mà thuộc loại những bứu lành, nó cũng có thể chảy nước ở đầu vú thì cái chảy nước nó cũng không sao hết cả. Cái cách tốt nhất là người bác sĩ khám nghiệm cho mình họ sẽ quyết định là những cái sự thay đổi đó nó có đáng nghi ngờ hay không? Và lẽ dĩ nhiên khi mình thấy những cái sự thay đổi, thì mình phải tìm cách để mình tìm hiểu xem nó là những cái gì, nó là bứu lành hay là bứu Ung thư?
Thức ăn
Bình Nguyên: Thưa Bác sĩ, vậy thì đồ ăn và thức uống nó có dự phần vào cái chứng bệnh Ung thư này hay không? Những loại nào chúng ta nên ăn và loại nào nên tránh?
Bác sĩ Bích Liên: Những cuộc nghiên cứu nó cũng không có được rõ ràng 100%, vẫn có những cái sự tranh cãi. Nhưng mà cái thấy rõ ràng nhất là những phụ nữ bị béo phì thì thường thường dễ bị Ung thu vú hơn là những phụ nữ gầy.
Một cái lý do là Ung thư vú, tuy tôi nói là mình không biết nguyên nhân gây ra Ung thư vú, nhưng Ung thư vú bởi vì nó phát xuất từ những cái tế bào vú, là những tế bào chịu ảnh hưởng kích thích tố nữ.
Cho nên có rất là nhiều cái Ung thư vú có thể nói là 75% Ung thư vú ở phụ nữ là nó sẽ chịu ảnh huởng của những kích thích tố nữa, thành ra nếu mà những người phụ nữ mập phì thì thường thường họ có khuynh hướng là trong người họ nó có nhiều những chất kích thích tố nữ hơn.
Nhất là lúc nãy Bình Nguyên nói là những phụ nữ càng lớn tuổi, tức là những phụ nữ ở cái tuổi qua tuổi tắt kinh, thường có nguy cơ để bị Ung thư vú cao hơn là những phụ nữ tuổi còn trẻ hơn.
Thì trong trường hợp đó, người phụ nữ đã tắt kinh rồi, nếu mà họ giữ được cái cơ thể họ không bị mập phì thì họ sẽ có ít chất mỡ, và những cái chất mỡ đó nó có thể tiết ra những cái kích thích tố, mà những kích thích tố đó nó có thể được từ những kích thích tố đó thuộc loại kích thích tố nam nó trở thành kích thích tố nữa.
Nói về cách ăn uống cũng vậy. Nếu mà những phụ nữ nào mà ăn uống có nhiều chất mỡ quá, có thể làm cho mình bị béo phì thì những người phụ nữ đó dễ bị Ung thư vú hơn. Người ta cũng thấy là nếu mà uống nhiều rượu quá, nó cũng có thể gia tăng nguy cơ bị Ung thư vú, ít thôi không nhiều lắm.
Và nếu mà cơ thể minh nó đã bị Ung thư vú, nó có thể kích thích cái Ung thư ví đó nó mọc nhanh hơn. người ta thấy là những phụ nữ nào uống những thứ thuốc có chất kích thích tố nữ sau khi tắt kinh, thì cơ hợi bị Ung thu vú nó cao hơn.
Nói về cách ăn uống cũng vậy. Nếu mà những phụ nữ nào mà ăn uống có nhiều chất mỡ quá, có thể làm cho mình bị béo phì thì những người phụ nữ đó dễ bị Ung thư vú hơn. Người ta cũng thấy là nếu mà uống nhiều rượu quá, nó cũng có thể gia tăng nguy cơ bị Ung thư vú, ít thôi không nhiều lắm.
Nếu mà chúng ta ăn uống một cách bình thường theo đúng sự hướng dẫn của các chuyên viên về ăn uống, tức là ăn nhiều rau, trái, ăn nhiều trái cây, ăn ít thịt, ăn cá nhiều hơn ăn thịt, ăn ít thịt đỏ, ăn những ngũ cốc đừng có bị xay nhiều quá, nghĩa là làm cho nó trắng quá.
Tức là ngũ cốc còn chất cám nhiều thì nó có nhiều chất bổ và nó có nhiều dinh dưỡng hơn. Những rau trái thì nó có nhiều vitamin hơn, có những chất gọi là "Anti-Oxyden" tức là chống lại oxid hoá nhiều hơn và nó cũng làm giảm nguy cơ mình bị Ung thư vú hơn. Thể thao rất là tốt nếu chúng ta giữ được cân lượng của chúng ta ở cái mức tối hảo, thì cách đó là cách tốt nhất để chúng ta có thể làm giảm nguy cơ bị Ung thư vú.
Bình Nguyên: Vâng xin cảm ơn Bác sĩ. Qúi thính giả đang theo dõi chương trình Sức Khoẻ và Đời Sống với phần nói chuyện của Bác sĩ Ngyễn Bích Liên chuyên khoa về Ung thư. Chương trình sẽ được tiếp nối vào kỳ tới, kính mời kính mời qúi thính giả nhớ đón nghe.
Theo dòng câu chuyện:
-Tìm hiểu với bệnh nhân Ung Thư Vú
Thông tin trên mạng:
- Tài Liệu Hướng Dẫn Sức Khoẻ Về Vú
- Ung thư vú - Wikipedia