Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng - Trà Mi
Chứng Ù Tai
Câu hỏi của thính giả: Xin cho biết nguyên nhân gây ra ù tai, bị lâu ngày có ảnh hưởng đến sức khoẻ không, và cách chữa trị ra sao?
Đáp: Ù tai có thể biểu hiện ra sao. Ù tai có thể là tiếng "u u", reng như tiếng chuông, "xì xì" như gió thổi, hoặc có thể là những tiếng động khác mà ta cảm nhận được trong khi không có tiếng động nào như vậy bên ngoài lúc đó cả. Nó có thể là cảm giác của cả hai tai hay chỉ một tai, nghe như ở trong đầu hay từ xa xăm.
Ù tai có thể liên tục hay không liên tục. Dù cả hai đều có thể làm cho người bị ù tai rất khó chịu, loại ù tai không liên tục, lúc có lúc không, thường không liên quan đến các vấn đề sức khoẻ ít trầm trọng hơn.
Theo một số thống kê ở Hoa Kỳ, có tới khoảng một phần sáu dân số Mỹ bị ù tai, trong số đó, có khoảng một phần tư bị ù tai trầm trọng đến mức làm cản trở các hoạt động hàng ngày của người bệnh.
Ù tai thường gặp hơn ở đàn ông, và thường gặp hơn ở người lớn tuổi. Cũng theo một số nghiên cứu ở Mỹ, ù tai thường gặp nhất trong khoảng tuổi 40 đến 70, trong đó, chỉ một phần trăm những người dưới 45 tuổi có bị ù tai, tỉ lệ này là 12 phần trăm ở những người từ 60 đến 69 tuổi, và 25 đến 30 phần trăm ở những người 70 đến 79 tuổi.
Nguyên nhân của chứng ù tai
Đầu tiên cần phân biệt giữa ù tai với ảo thính. Ù tai đã được định nghĩa trên đây, còn ảo thính là cảm giác nghe thấy những tiếng động có ý nghĩa, như có ai nói gì đó với ta, hoặc tiếng nhạc, trong khi thật sự không có những tiếng động đó.
Mời các bạn tham gia mục Sức khoẻ và Đời sống. Mọi email xin gửi về Vietweb@rfa.org
Ảo thính có thể là một trong những triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt, hoặc do một số bệnh tâm thần hay thể chất khác, nó cũng có thể là biến chứng của một số thuốc.
Có thể phân biệt ù tai thật sự thành hai nhóm chính: chủ quan và khách quan
Ù tai khách quan
Là loại ù tai mà không chỉ bệnh nhân, mà cả bác sĩ cũng có thể nghe thấy. Loại này hiếm gặp, thường gây ra bỡi các rối loạn về mạch máu hoặc các cơ thần kinh, u bướu trong đầu, cổ, hay não, hoặc các khiếm khuyết của một số cấu trúc của tai. Ù tai có thể cảm giác như mạch đập, hoặc có thể đồng nhịp với nhịp tim. Bị ù tai như tim đập cần được chẩn đoán bỡi bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt, vì đây có thể là triệu chứng của một bệnh nguy hiểm.
Ù tai chủ quan
Là những tiếng ù chỉ có bệnh nhân cảm thấy. Loại này chiếm đại đa số (95 phần trăm) các trường hợp ù tai. Trong số này, hơn 60 phần trăm trường hợp không thể tìm ra nguyên nhân dù là có làm các xét nghiệm phức tạp. Trong số các trường hợp có thể tìm ra nguyên nhân, các nguyên nhân thường gặp nhất là:
Do tuổi cao. Một phần của ù tai có thể liên quan với sự lãng tai ở người lớn tuổi do sự thoái hoá của thần kinh liên quan đến thính giác
Do ảnh hưởng của tiếng ồn quá độ. Ví dụ như những công nhân làm việc trong các hãng xưởng với nhiều máy móc ồn ào, nhạc sĩ nhạc rock, lính trận thường xuyên phải chịu đựng tiếng súng, những người làm trong phi trường, vân vân - Bệnh Méniere, là một bệnh của tai trong, với các cơn chóng mặt, mất thính lực, ù tai - Do ráy tai hoặc dị vật làm nghẹt tai - Bất thường của ống tai - Viêm tai giữa đi kèm với tràn dịch gây ra điếc do tổn thương sự dẫn truyền tiếng động trong tai - Xơ cứng các xương tai, cũng là một nguyên nhân gây điếc do tổn thương sự dẫn truyền tiếng động trong tai - Do thay đổi của huyết áp - Các bệnh nội tiết, như bệnh tiểu đường hay các bất thường của tuyến giáp - Tổn thương vùng đầu cổ - Bất thường của vùng khớp hàm thái dương
Thuốc men, cũng là một trong các thủ phạm rất thường gặp gây ra ù tai. Một số thuốc thường gặp có thể gây ra ù tai:
- Aspirin - Một số thuốc chữa cao huyết áp - Một số thuốc kháng sinh - Một số thuốc trị trầm cảm và lo lắng - Một số thuốc antihistamine - Một số thuốc giảm đau, chống viêm - Một số thuốc an thần - Bướu thần kinh thính giác, nếu không được cắt bỏ kịp thời, có thể chèn ép thần kinh, gây điếc
Ảnh hưởng của chứng ù tai đến sức khoẻ
Triệu chứng ù tai, có thể gây ra nhiều vấn đề, ví dụ: - Mất ngủ - Mất tập trung - Trầm cảm - Bực bội, vân vân - Ngoài ra, các bệnh gây ra ù tai, cũng có thể gây ra điếc, chóng mặt, buồn nôn...
Cách chữa chứng ù tai:
Điều quan trọng nhất là chữa nguyên nhân kịp thời và thích hợp, đặc biệt là những người bị ù tai không cân xứng giữa hai tai, hoặc chỉ bị ù một bên tai, hoặc bị ù tai liên tục. Nếu bác sĩ chuyên khoa tai không tìm ra nguyên nhân của ù tai, một số phương pháp có thể giúp làm giảm ù tai, dù nhiều phương pháp chưa được chứng minh rõ ràng bằng các nghiên cứu khoa học. Một số trong số này có thể được tự thực hiện ở nhà một cách dễ dàng. Ví dụ như:
- Thể dục đều đặn, giúp cho máu đến vùng đầu cổ đầy đủ hơn - Tránh rượu và những thứ có rượu, thuốc lá, chất caffeine, phó mát. Vì các thứ này có thể làm ù tai tệ hơn - Ăn bớt mặn - Nghỉ ngơi đầy đủ - Tránh tiếng ồn - Kiểm soát huyết áp đúng mức - Thư giãn, ví dụ như tập dưỡng sinh - Dùng các tiếng động nhẹ nhàng khác để “đè” tiếng ù, như nghe nhạc nhẹ, dùng tiếng quạt máy, nhất là vào giờ đi ngủ - Các bác sĩ cũng có thể dùng thuốc men hoặc một số phương pháp chuyên môn khác để giúp ta giảm hoặc khỏi ù tai.
Viêm Phế Quản Cấp
Tại sao lại nói về viêm phế quản cấp? Đây là một trong những bệnh thường gặp nhất ở Việt Nam Đây cũng là một trong những tình trạng khiến bệnh nhân đến thăm bác sĩ nhiều nhất. Mặc dù viêm phế quản cấp thường gây ra bỡi vi rút, bệnh nhân thường được cho kháng sinh. Và, do đó, đây cũng là một trong những tình trạng mà kháng sinh bị lạm dụng nhiều nhất.
Phế quản là gì?
Phế quản cũng thường được gọi là cuống phổi, là hai ống lớn nhất nối khí quản với phổi. Không khí sau khi được hít qua mũi hoặc miệng, sẽ qua họng, xuống thanh quản, khí quản, rồi qua phế quản trước khi vào các nhánh dẫn khí nhỏ hơn, để vào phổi.
Viêm phế quản cấp là gì?
Là tình trạng bị viêm cấp tính của phế quản. Thường gây ra ho, có đàm, thường xảy ra trong bệnh cảnh của một trận cảm, viêm đường hô hấp trên, tức là viêm mũi, họng, amiđan.
X quang phổi loại trừ viêm phổi sẽ giúp khẳng định chẩn đoán của viêm phế quản. Tuy nhiên, bác sĩ thường không cần phải dùng đến phim X quang phổi để chẩn đoán viêm phế quản.
Viêm phế quản cấp cần được phân biệt với viêm phế quản mạn ở những người hút thuốc hoặc bị các bệnh phổi kinh niên. Viêm phế quản mạn cũng gây ra ho có đàm, nhưng kéo dài hơn ba tháng mỗi năm trong hai năm liên tiếp, và các bệnh phổi khác đã được loại trừ.
Các nguyên nhân của viêm phế quản cấp?
Như đã nói, đại đa số các trường hợp viêm phế quản cấp gây ra bỡi vi rút, cũng thường là các vi rút gây ra cảm. Vi trùng chỉ là nguyên nhân một số rất ít các trường hợp viêm phế quản.
Chương trình này chỉ nhằm cung cấp kiến thức tổng quát về sức khoẻ. Cho các vấn đề cụ thể, chi tiết của từng bệnh nhân, xin liên lạc trực tiếp với bác sĩ cuả quí vị để được thăm khám trực tiếp.