Gia Minh, phóng viên đài RFA
Cuộc biểu tình khiếu kiện kéo dài hơn ba tuần qua của nhiều nguời dân thuộc các tỉnh diễn ra truớc Văn phòng 2 Quốc hội vừa bị công an giải tán vào tối thứ Tư 18 tháng 7 vừa qua.
Phóng viên Gia Minh của Đài Á Châu Tự do đã liên lạc với một vài nguời dân oan tham gia suốt những ngày qua, cũng như một nguời quan tâm vì có thân nhân còn bị công an bắt giữ để tìm hiểu vấn đề.
Khiếu kiện tập thể đòi trả lại đất đai
Cuộc biểu tình khởi sự vào ngày 22 tháng 6 vừa qua với số nguời dân tỉnh Tiền Giang vì không đồng ý với cách giải quyết của địa phuơng về những tranh chấp về đền bù đất đai giải tỏa.
Những nguời tham gia khiếu kiện cho biết họ đã làm đơn gửi nhiều cấp và đến tận trung ương; thế nhưng vụ việc của họ kéo dài mà không đuợc cơ quan nào giải quyết. Đó là nguyên nhân họ lại phải tập trung ở văn phòng 2 quốc hội với mong mỏi lần này sẽ có những diễn biến tốt đẹp hơn.
Cuộc khiếu kiện của nguời dân Tiền Giang, sau đó đuợc dân chúng có cùng những vấn đề từ những tỉnh lân cận khác như Bà Rịa- Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Duơng và các tỉnh thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long tham gia.
Bữa nay thực tế là công an đến khống chế ở tỉnh nào đưa về tỉnh đó; nhưng dân không đồng ý đòi phải gặp Thủ tướng mới về. Chiều thì có tin cho hay nếu không về sẽ bị khống chế; đến lúc 11 giờ thì lực lượng có cứu hỏa, cứu thương đến; đến 12:30 thì thả khói cay và yêu cầu dân lên xe về.
Công an xịt hơi cay giải tán người khiếu kiện
Dù con số chính xác của số người khiếu kiện không đuợc loan báo, nhưng vào ngày 10 tháng 7 vừa qua, tờ Tuổi Trẻ trong nuớc đăng bài trả lời phỏng vấn của phó thanh tra chính phủ là ông Nguyễn Tiến Hào đưa ra chủ trương giải quyết cho tình hình khiếu kiện đông nguời đang diễn ra ở Văn phòng 2 Quốc hội. Theo đó thì người dân phải về địa phuơng để đuợc giải quyết.
Chính những nguời tham gia cuộc khiếu kiện cho biết vào ngày 17 tháng 7 vừa qua, đại diện các tỉnh có đến và yêu cầu bà con phải về tỉnh để đuợc giải quyết, còn không thì cơ quan chức năng sẽ buộc họ về.
Điều vừa nêu đã xảy ra vào tối ngày 18 tháng 7 vừa qua như lời thuật của anh Út Nhỏ, nguời Hậu Giang, có mặt khi xảy ra vụ việc:
“Bữa nay thực tế là công an đến khống chế ở tỉnh nào đưa về tỉnh đó; nhưng dân không đồng ý đòi phải gặp Thủ tướng mới về. Chiều thì có tin cho hay nếu không về sẽ bị khống chế; đến lúc 11 giờ thì lực lượng có cứu hỏa, cứu thương đến; đến 12:30 thì thả khói cay và yêu cầu dân lên xe về. Khi đó tôi ngồi mé lề bên kia, và lẻn vào hẻm nhỏ rồi tìm xe về.”
Chị Lư Thị Thu Trang, ở thành phố Hồ Chí Minh, cũng là nguời đi khiếu kiện lâu nay cùng với nguời em là Lư Thị Thu Duyên. Và cô em này suốt những ngày qua cũng tham gia vào đòan khiếu kiện truớc Văn phòng 2 Quốc hội.
Khi nghe tin về việc công an đến giải tán đòan nguời biểu tình, thì cô Thu Trang đã đến tại khu vực đuờng Hòang Văn Thụ nơi đặt trụ sở Văn phòng 2 Quốc hội, và cô tường thuật lại vụ việc như sau:
“Tin này đã biết trước và bà con chuẩn bị tinh thần. Khi tôi ra thì thấy đường đã bị chặn, nguời chứng kiến cho biết vụ việc bắt đầu lúc 11 giờ đúng. Có đánh một nguời thanh niên ở Lâm Đồng và một phụ nữ ở Qui Nhơn bị đánh vào chân.
Tôi chứng kiến có xe cứu hỏa, xe cứu thương, xe chở tù, xe chở súc vật cũng có… Ai chống đối thì bị tống đưa lên xe đưa về tỉnh. Dân thì không muốn bị đưa về vì họ bị gạt nhiều lần rồi mà phải gặp thủ tướng mới về.
Sự việc chấm dứt vào lúc 0:34'.
Tôi có nói chuyện với ông công an Phạm Việt Long thì trả lời là làm sao có thể để 80 triệu nguời Việt Nam bị ô uế vì đám dân khiếu kiện này đuợc, nên phải dẹp.”
Một nguời dân quận Bình Thạnh có đến văn phòng quốc hội 2 tham gia khiếu kiện cùng các nguời dân khác cho biết về vụ việc xảy ra tối ngày 18 tháng 7 và một số ý kiến riêng của ông về điều đó:
“Tôi là dân oan ở quận Bình Thạnh, tôi có mặt đến lúc 9:30 đến 10 giờ. Truớc đó có nghe tin nhưng không nghĩ là họ lại làm thế, vì suốt hai muơi mấy ngày thì quốc tế cũng biết mà Việt Nam thì đã vào WTO rồi.
Lúc 9- 10 giờ thì tôi thấy xe cứu thương cứu hỏa thì chúng tôi chuẩn bị tinh thần. Chúng tôi thấy có huy động xe duới tỉnh lên; quận tôi thì chủ tịch, công an, phụ nữ đến vận động chúng tôi về nhưng chúng tôi cương quyết không về. Nhưng rồi sau ép quá thì phải đi; họ còn theo nguời ép theo tôi nữa, còn những nguời khác thì thấy la lên kêu như 'Đảng ơi cứu dân', 'Bộ truởng Lê Hồng Anh cứu dân'.
Tôi chứng kiến có xe cứu hỏa, xe cứu thương, xe chở tù, xe chở súc vật cũng có… Ai chống đối thì bị tống đưa lên xe đưa về tỉnh. Dân thì không muốn bị đưa về vì họ bị gạt nhiều lần rồi mà phải gặp thủ tướng mới về. Sự việc chấm dứt vào lúc 0:34'.
Công an và quan chức chính quyền tập trung để ép dân về nên họ không thể chống lại đuợc.Chỉ chừng một tiếng mấy đã giải tán sạch sẽ.
Bản thân tôi khiếu kiện từ năm 89 tới giờ, mà nhà nuớc xem thuờng không giải quyết, hẹn tới lui, chuyển từ dưới lên trên- trên xuống duới; cũng như nhiều nguời khác không kể hết nỗi; không ngờ nhà nuớc lại dung dưỡng cho những cán bộ tham nhũng đất đai."
Công an Hà Nội cũng ra tay
Việc nguời dân tập trung truớc cơ quan nhà nuớc để khiếu kiện không chỉ xảy ra ở thành phố Hồ Chí Minh mà lâu ngay truớc văn phòng tiếp dân của trung ương Đảng và chính phủ Việt Nam ở Hà Nội cũng thường xuyên có nguời dân chờ để đuợc giải quyết những vạu việc mà họ cho là không đuợc chính quyền địa phuơng giải quyết thỏa đáng.
Một nguời dân tham gia khiếu kiện ở Hà Nội trong những ngày qua cũng cho biết là vào cùng ngày xảy ra việc giải tán dân khiếu kiện đông nguời ở Sài Gòn thì những nguời dân ra Hà Nội khiếu kiện cũng bị giải tán:
“Từ ba tây tháng bảy, vào ngày hôm qua thì có thêm dân tỉnh Hà Tây, vào ngày hôm qua vào lúc 8:30 phút thì công an giải tán quýet đi sạch sẽ.”
Tình trạng tranh chấp đất đai dẫn đến khiếu kịên dai dẳng trở nên phổ biến trong quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa hiện nay tại Việt Nam.