អង្គការ ឃែរ ខេមបូឌា (Care Cambodia) បានធ្វើការស្រាវជ្រាវមួយនៅខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តស្វាយរៀង អំពីបច្ចេកទេសសម្លាប់មេរោគក្នុងទឹកមិនស្អាតមួយ ឈ្មោះថា «បច្ចេកទេសកម្ចាត់មេរោគដោយប្រើប្រាស់កាំរស្មីព្រះអាទិត្យ» ហៅកាត់ជាភាសាបរទេសថា សូឌិស (SODIS) គឺគ្រាន់តែច្រកទឹកដែលគេមិនទាន់សម្អាត ដូចជាទឹកអណ្តូង ត្រពាំង បឹងបួ ចូលក្នុងដបផ្លាស្ទីកថ្លា ហើយដាក់ហាលពន្លឺថ្ងៃរយៈពេល ៦ម៉ោង ទឹកនោះនឹងមានគុណភាពល្អដូចជាទឹកដែលគេដាំពុះដូច្នោះដែរ។
កម្មវិធីបន្សុទ្ធទឹកដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ សូឌិសនេះ អ្នកស្រុកនៅក្នុងខេត្តស្វាយរៀង និង ព្រៃវែង ភាគច្រើនយល់ដឹង និងកំពុងប្រើប្រាស់តាមការផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា អង្គការសុខភាពពិភពលោក និងអង្គការយូនីសេហ្វ (UNICEF)។ ឯកសាររបស់អង្គការ ឃែរ ខេមបូឌា បង្ហាញថា មេរោគរាករូសនៅក្នុងទឹកដែលដាក់ដប ស៊ូឌិស ត្រូវងាប់បន្ទាប់ពីដាក់ហាលថ្ងៃ ៦ម៉ោង ដោយសារឥទ្ធិពលរស្មីពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងរស្មីអ៊ុលត្រាវីយ៉ូឡេ ចាប់យកផ្តុំគ្នាធ្វើឲ្យមេរោគនៅក្នុងទឹកអសកម្ម។
លោក ញឹម សារ៉េត ប្រធានមណ្ឌលសុខភាពមួយនៅស្រុកមេសាង ខេត្តព្រៃវែង ដែលជាស្រុកមួយ ក្នុងចំណោមស្រុកផ្សេងទៀតរបស់ខេត្តទាំងពីរ ព្រៃវែង និង ស្វាយរៀង ដែលអង្គការ ឃែរ ខេមបូឌា ពិសោធន៍កម្មវិធីបន្សុទ្ធទឹកនេះបញ្ជាក់ថា ៖ «គ្រាន់បើជាងយើងដាំទឹក ព្រោះយើងខាងហ្នឹងអត់មានឧសមានអី វាចំណេញច្រើន។ ដូចយើងហូបទឹកឆ្អិន (ទឹកដាំពុះ) វាបន្ថយការរាករូស ហើយវាបន្ថយថវិកាមិនបាច់ទិញឧសទិញអីទៀត»។
ឯកសាររបស់អង្គការ ឃែរ ខេមបូឌា បង្ហាញថា លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវបន្សុទ្ធទឹកនេះ បានផ្តល់ប្រយោជន៍បំផុតសម្រាប់កុមារប្រើប្រាស់ចាប់ពីអាយុ ៥ឆ្នាំចុះ នៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នានា ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាជាដើម ជាពិសេសចំពោះប្រជាជនក្រីក្ររស់នៅតាមតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាលឆ្ងាយពីមន្ទីរពេទ្យ។ ការស្រាវជ្រាវនោះមិនបានបញ្ជាក់អំពីប្រសិទ្ធភាពប្រើប្រាស់របស់មនុស្សពេញវ័យទេ ក៏ប៉ុន្តែមានមនុស្សពេញវ័យជាច្រើននៅខេត្តស្វាយរៀង និងព្រៃវែងមួយចំនួនកំពុងប្រើប្រាស់ដូចកុមារអាយុ ៥ឆ្នាំដែរ។
គម្រោងសិក្សារស្រាវជ្រាវនេះបានចាប់ផ្ដើមក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០០៧ ហើយការចុះប្រមូលទិន្នន័យតាមមូលដ្ឋានត្រូវបានបញ្ចប់ជាស្ថាពរនៅឆ្នាំ២០០៩។ គម្រោងនេះមានគោលបំណងពិនិត្យលើប្រសិទ្ធភាពការអនុវត្តវិធីសាស្ត្រ សូឌិស ប្រឆាំងនឹងមេរោគរាករូសនៅតាមទីជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជា និងសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ដូចជានៅពេលទឹកជំនន់ជាដើម។
ការធ្វើពិសោធន៍នៅតាមសហគមន៍ ការជ្រើសរើសសំណាកប្រៀបធៀបមិនប្រើប្រាស់ សូឌិស និងការជ្រើសរើសសំណាកដោយចៃដន្យ ត្រូវបានអនុវត្តនៅតំបន់ជនបទខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តស្វាយរៀង ហើយគ្រួសារមានកូនក្រោមអាយុ ៥ឆ្នាំ ត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ការអនុវត្តស្រាវជ្រាវនេះ។ គ្រួសារភាគច្រើនក្នុងខេត្តទាំងពីរនេះប្រើទឹកអណ្តូងដែលមិនបានសម្អាតល្អ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ។ សមាជិកគ្រួសារ ១.០១៧នាក់ គ្រួសារដែលសាកល្បងអនុវត្តត្រូវបានផ្តល់ដបទឹកផ្លាស្ទីកថ្លាចំណុះ ២លីត្រ ដែលជាដបប្រភេទ ប៉ូលីអេទីឡែន តេរ៉េតាឡែត សម្រាប់អនុវត្តវិធីសាស្ត្រនេះ។
យ៉ន ថន អ្នកភូមិអូរសង្កែ ឃុំព្រៃឃ្នាស ស្រុកមេសាង ខេត្តព្រៃវែង ដែលកំពុងប្រើប្រាស់វិធីបន្សុទ្ធទឹក បង្រៀនដោយអង្គការ ឃែរ ខែមបូឌានេះ ថ្លែងថា អ្នកស្រុកទាំងចាស់ក្មេងកំពុងប្រើប្រាស់វិធីនេះ ដោយគ្រាន់តែយកដបទឹកសុទ្ធថ្លាស្អាតច្រកទឹក រួចធ្វើធ្នើរកម្ពស់ត្រឹមទ្រូង ដាក់ស័ង្កសីឲ្យចំពន្លឺថ្ងៃ រួចដាក់ហាលដបទឹកពីលើរយៈពេល ៦ម៉ោងជាការស្រេច។
អ្នកស្រី យ៉ន ថន បានឲ្យដឹងដូច្នេះ ៖ «ច្រកឲ្យពេញមួយដប ក្រឡុក ២០វិនាទី រួចបានយកមកហាលថ្ងៃរយៈពេល ៦ម៉ោង រួចយកទុកឲ្យត្រជាក់ឲ្យកូនហូបទៅ។ ផ្ទះខ្ញុំហូបទាំងអស់គ្នា ទាំងចាស់ទាំងក្មេង។ ភាគច្រើនរៀនតៗគ្នា យើងគ្មានពេលនឹងដាំទឹក ព្រោះខែធ្វើស្រែ...»។
លទ្ធផលនេះត្រូវបានប្រកាសផ្សព្វផ្សាយដាក់ឲ្យប្រជាជនអនុវត្តប្រើប្រាស់តាមរយៈអង្គការសុខភាពពិភពលោក និងអង្គការយូនីសេហ្វ។
ទោះយ៉ាងណាក្តី មានអង្គការចំនួន ៣ ភាគ ៤ នៅមិនទាន់ទុកចិត្តវិធីសាស្ត្រនេះនៅឡើយ ដោយយល់ថា គេគួរតែវាស់ស្ទង់ប្រសិទ្ធភាពរបស់វា និងផលប៉ះពាល់សុខភាពលើគ្រួសារនៅតំបន់ផ្សេងៗទៀត មុននឹងផ្សព្វផ្សាយឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ។
លោក ព្រីយ៉ាយិត សាម៉ៃយ៉ា (Priyajit Samaiyar) ប្រធានសហការចំណាត់ការគម្រោងនៃអង្គការឃែរ ខែមបូឌា មាប្រសាសន៍ថា ៖ "បាទ! ពិតណាស់ ការសិក្សានេះបានធ្វើនៅខេត្តព្រៃវែង និងស្វាយរៀង ហើយកម្មវិធី ស៊ូឌិស គឺជាវិធីយ៉ាងសាមញ្ញ តែវាពិបាកគួរឲ្យគេជឿ ដូច្នេះហើយទើបយើងពិបាករកជំនួយពីប្រទេសអៀរឡង់ មកធ្វើការសិក្សា និងសហការពីសកលវិទ្យាល័យ The Royal College of Surgeons in Ireland មកធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ។ ជាលទ្ធយើងឃើញថា អ្នកប្រើប្រាស់ដបទឹក ស៊ូឌិស មានសុខភាពល្អ ចំណែកអ្នកដែលប្រើទឹកធម្មជាតិពីអណ្តូងត្រពាំង បឹងបួ ដែលមិនប្រើដប ស៊ូឌិស ត្រូវបានពិនិត្យឃើញថា មានមេរោគរាកនៅក្នុងខ្លួនដែលហៅថា បាក់តេរី អ៊ីកូឡៃស៍"។
របាយការណ៍អង្គការសុខភាពពិភពលោកឆ្នាំ២០០៧ បង្ហាញថា មានមនុស្ស ១,១ពាន់លាននាក់ កំពុងខ្វះទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ និងការបរិភោគទឹកមិនស្អាតនាំឲ្យរាករូសប្រមាណ ៣,៣ពាន់លានករណីក្នុងមួយឆ្នាំៗ និងស្លាប់ប្រមាណ ១,៨លាននាក់នៅក្នុងមួយឆ្នាំៗ ដែលបញ្ហាទាំងនេះច្រើនកើតមានឡើងចំពោះកុមារអាយុ ៥ឆ្នាំចុះ។ ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ ក៏មានជំងឺរាករូសរាតត្បាតច្រើនដែរ។ មន្ត្រីសុខាភិបាលថ្លែងថា វិធីសាស្ត្របន្សុទ្ធទឹកថ្មីនេះ នឹងជួយកាត់បន្ថយជំងឺរាករូសបានច្រើន ថែមទាំងជួយសន្សំប្រាក់ ពេលវេលាទៀតផង៕