មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលថា ការណ៍ដែលមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ទាំងផ្នែកស៊ីវិល និងយោធា នាំគ្នាប្រកាសថា វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបានពីជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលបរទេស ប៉ុន្តែថា ជា «អំណោយដ៏ថ្លៃថ្លា» របស់លោក ហ៊ុន សែន នោះ គឺជាការរមិលគុណម្ចាស់ជំនួយ និងបង្ខូចតម្លៃនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។
តាំងពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដូសទី៣ ដែលជាវ៉ាក់សាំងអង់គ្លេស អាស្រ្តាហ្សេណេកា (AstraZeneca) និងជាដូសជំរុញ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពលើវ៉ាក់សាំងចិននោះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ទាំងផ្នែកស៊ីវិល និងយោធាជាបន្តបន្ទាប់បានលើកសរសើរនិងដឹងគុណលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាជាងដឹងគុណម្ចាស់ជំនួយ។
ដំបូងឡើយ គឺអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ុំ រាត្រី ដែលបង្ហោះសារលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោក កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ដោយសរសេរថា វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ ប្រភេទ អាស្រ្តាហ្សេណេកា (AstraZeneca) ដែលក្រុមការងារខេត្តទទួលបាននៅពេលនោះ គឺជាអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លារបស់លោក ហ៊ុន សែន។
បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ពាក្យ «អំណោយដ៏ថ្លៃថ្លា» របស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ត្រូវបានប្រើជាប្រព័ន្ធ និងរត់មាត់ដោយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកយោធានៃបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគទី៥ តាមរយៈសារនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់បញ្ជាការដ្ឋាននេះ ដោយសរសេរថា លោក ឧត្ដមសេនីយ៍ទោ កែវ ចំរើន មេបញ្ជាការរងយោធភូមិភាគទី៥ ដឹកនាំក្រុមការងារចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដូសទី៣ (ដូសជំរុញ) នៅមន្ទីរពេទ្យសំពៅលូន ទិសយោធភូមិភាគទី៥។ សារនោះបន្តថា វ៉ាក់សាំងដូសទី៣នេះ គឺជាអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លារបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ការផ្សព្វផ្សាយសារលើកសរសើរលោក ហ៊ុន សែន ដែលប្រាសចាកពីការពិតបែបនេះ ធ្វើឲ្យមជ្ឈដ្ឋានទូទៅរិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃ។ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជាលោក សន ជ័យ ថា មន្រ្តីទាំងនោះមិនគួរស្រពិចស្រពិល អំពីប្រភពពិតនៃម្ចាស់អំណោយវ៉ាក់សាំងទាំងនេះនោះទេ ព្រោះវ៉ាក់សាំងដែលជាជំនួយទាំងនេះ សុទ្ធតែមានប្រភពច្បាស់លាស់។ លោកបន្ថែមថា ការផ្សព្វផ្សាយដោយច្រឡំប្រភពបែបនេះ គឺធ្វើឲ្យមន្ត្រីទាំងនោះ រងនូវការរិះគន់ និងប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីទុកចិត្តនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន៖ « បើសិនជាវ៉ាក់សាំងដែលយកទៅចាក់ជូនប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង ជាការមួយ ដែលប្រើប្រាស់ថវិកាជាតិ ឬថវិកាជំនួយសម្បុរសជនក្នុងស្រុកយកទៅទិញ ក្នុងនាមថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស អ្នកដែលយកព័ត៌មានហ្នឹងទៅនិយាយ ក៏ត្រូវដឹងដែរ។ ជំនួយមួយទៀតឧបមាថា ជំនួយពីប្រទេសផ្សេងមានអាមេរិក មានប្រទេសមួយចំនួនទៀតហ្នឹងគេគួរតែយល់ដែរថា នេះជាជំនួយឥតសំណងជំនួយគ្មានលក្ខខណ្ឌមកពីប្រទេសណា។ អាហ្នឹងគឺជាការថ្លែងអំណរគុណទៅដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដែលបរទេសគេជួយយើងតាមទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ » ។
លោក សន ជ័យ ថា កម្ពុជាគួរតែមានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់មួយ ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអំពីជំនួយវ៉ាក់សាំងទាំងនេះថា បានមកជាជំនួយរបស់ប្រទេសណា ឬកម្ពុជាយកលុយខ្លួនឯងទៅទិញ។លោកថា បើមានគោលការណ៍ច្បាស់លាស់បែបនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរនឹងទទួលបានព័ត៌មានពិត ដែលមានតុល្យភាព ជាពិសេស ជាការដឹងគុណ និងលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកដែលជួយកម្ពុជាផង៖ « ចៀសមិនរួចទេ គឺគុណសម្បត្តិមានទាំងពីរហ្នឹង គឺរដ្ឋាភិបាល និងម្ចាស់ជំនួយ ព្រោះមុននឹងជំនួយ ឬអំណោយទាំងអស់នោះមកដល់កម្ពុជា ក៏តួអង្គដែលបំពេញការងារហ្នឹង សុទ្ធតែមានចំណែកជាគុណតម្លៃជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្រាប់ប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន។ គេឃើញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបែបនេះ។ គេឃើញការខ្វះខាត និងការចង់ជួយគ្នាទៅវិញទៅមក នៅក្នុងគ្រាលំបាកហ្នឹង គឺប្រទេសអ្នកមានគេនៅតែជួយដល់កម្ពុជា » ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី អភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់យោធានៃយោធភូមិភាគទី៥ បានទាត់ចោលម្ចាស់ជំនួយពិត ដោយដាក់ជំនួសលោក ហ៊ុន សែន ថា ជាអ្នកផ្តល់អំណោយវ៉ាក់សាំងទាំងនេះទៅវិញ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមចាត់ទុកទង្វើបែបនេះថា ជាការរមិលគុណ និងខ្វះសីលធម៌។
ថ្មីៗ នេះ កម្ពុជាទទួលបានជំនួយវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលជាផលិតផលរបស់អង់គ្លេស ក្នុងក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីពីរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជប៉ុនចំនួន ១លានដូស និងពីរដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេសចំនួនជិតកន្លះលានដូស (៤១៥.០០០ដូស)។ កាលពីដើមខែមីនាកម្ពុជាទទួលបានវ៉ាក់សាំងអង់គ្លេសនេះ តាមយន្តការកូវ៉ាក់ (COVAX) របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ចំនួនជាង ៣សែនដូសដែរ (៣២៤.០០០ដូស)។
ប្រជាជនអាមេរិក ក៏បានផ្តល់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចំនួនជាង ១លានដូសដែរ ដោយផ្តល់តាមយន្តការចែកអំណោយវ៉ាក់សាំងស្មើភាពគ្នារបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក គឺវ៉ាក់សាំង ចនសុនអែនចនសុន (Johnson&Johnson)។
ភាគច្រើនលើសលប់នៃវ៉ាក់សាំង ដែលកម្ពុជាបានចាក់ឲ្យពលរដ្ឋ គឺបានពីជំនួយវ៉ាក់សាំងចិន ដែលមានជាង ៣លានដូស និងវ៉ាក់សាំងចិន ដែលលក់ឲ្យកម្ពុជាជិត ១៦លានដូស ដែលស្មើនឹងទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១៦០លានដុល្លារ។
ក្រៅពីនេះ កម្ពុជាទទួលបានជំនួយរាប់សិបលានដុល្លារ សម្រាប់ទិញវ៉ាក់សាំងពីរដ្ឋាភិបាលអូស្រ្តាលីនិងសហភាពអឺរ៉ុប។ កម្ពុជាក៏បានរៃអង្គាសប្រាក់ពីអ្នកមានស្រុកខ្មែរ បានរាប់សិបលានដុល្លារដែរសម្រាប់ទិញវ៉ាក់សាំង។
ជារួមវ៉ាក់សាំងទាំងឡាយទាំងវ៉ាក់សាំងចិន និងវ៉ាក់សាំងអង់គ្លេស និងអាមេរិក ដែលកម្ពុជាទទួលបាននេះ មិនមែនជាអំណោយរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីខ្មែរនៅតែផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដោយថា វ៉ាក់សាំងទាំងនោះ ជាអំណោយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅវិញ។
ប្រការនេះ ធ្វើឲ្យអ្នកសិក្សា និងឃ្លាំមើលសង្គមលោកបណ្ឌិត សេង សារី ថា កម្ពុជាមានវប្បធម៌ដុះស្នឹមក្នុងការលើកជើងមេជាជាងស្ថាប័ន។ លោកថា ទម្លាប់ផ្គាប់ផ្គុនមេនេះ គឺធ្វើដើម្បីយករស់ខ្លួនឯង ព្រោះខ្លាចគេដកហូតដំណែង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកថា ឥរិយាបទបែបនេះ កើតឡើងដោយសារតែរបៀបដឹកនាំតាមមេកន្ទ្រាញសម័យទំនើប ដែលកូនចៅត្រូវប្រឹងរកលុយឲ្យមេ និងសរសើរផ្គាប់ផ្គុនមេគ្រប់ភារកិច្ចទោះការសរសើរនោះប្រាសចាកក្រមសីលធម៌ និងការពិតក៏ដោយ។លោកថា ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបែបនេះ បានរីកសាយពេញផ្ទៃប្រទេស និងធ្វើឲ្យមន្រ្តីខ្មែរលែងសូវមានកិត្តិយស និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។