សមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនយុវជន៣នាក់ និងរឹតបន្តឹងអ្នកធ្វើបុណ្យរំលឹកខួប៣ឆ្នាំបណ្ឌិត កែម ឡី
2019.07.09
សមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនយុវជន៣នាក់ និងរឹតបន្តឹង ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព ព្រះសង្ឃ យុវជន និងគណបក្សនយោបាយ មិនឱ្យចូលដាក់កម្រងផ្កា នៅកន្លែង ឃាតកបាញ់សម្លាប់ បណ្ឌិត កែម ឡី នៅស្ដុបបូកគោ រាជធានីភ្នំពេញ។ ចំណែកសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅតាមខេត្តនានា ដែលនាំគ្នាធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសល ៣ឆ្នាំ ជូនបណ្ឌិត កែម ឡី ក៏រងការអុកឡុក និងឃ្លាំមើលពីសមត្ថកិច្ចដែរ។ សមត្ថកិច្ចបដិសេធថា គ្មានការឃ្លាំមើល ឬរំខាន ដល់ក្រុមសកម្មជនបក្សប្រឆាំងតាមខេត្តឡើយ។ ឯការឃាត់ខ្លួនយុវជន៣នាក់ ដោយសារពួកគេបោះពុម្ពត្រាក់ ចែកចាយខុសច្បាប់។
យុវជន៣នាក់ ដែលសមត្ថកិច្ចខណ្ឌចំការមនឃាត់ខ្លួន នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ កក្កដា នៅក្នុងបរិវេណការាស់សាំង កាល់តិច (Caltex) ស្ដុបបូកគោ គឺ លោក សួង នាគព័ន្ធ និងសកម្មជនបរិស្ថាន លោក ជុំ ហួត លោក ជុំ ហួរ។ អ្នកទាំង៣ត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា ចែកខិតប័ណ្ណ ញុះញង់ ហើយត្រូវចាប់ខ្លួន បញ្ជូនទៅអធិការដ្ឋាននគរបាលខណ្ឌចំការមន។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់ថា អ្នកដែលទៅចូលរួមដាក់កម្រងផ្កានៅមុខស្ដារម៉ាត បរិវេណការ៉ាស់សាំងកាល់តិច បានបរាជ័យដោយសារអាជ្ញាធរ រឹតបន្តឹង គំរាមកំហែង មិនឱ្យក្រុមសហជីព សង្គមស៊ីវិល ព្រះសង្ឃ យុវជន បានដាក់កម្រងផ្កាឡើយ។ លោក ថា អាជ្ញាធរហាក់ភ័យខ្លាចចំពោះពលរដ្ឋ ដែលពាក់អាវរូបបណ្ឌិត កែម ឡី ណាស់ ដោយបានចាប់ខ្លួនយុវជន៣នាក់ និងបណ្ដេញពលរដ្ឋណា មានពាក់អាវបណ្ឌិត កែម ឡី ចេញពីបរិវេណការ៉ាស់សាំងស្ដុបបូកគោ៖ «អាជ្ញាធរកម្ពុជាខ្លាចរូបលោក កែម ឡី។ គ្រាន់តែអ្នកដែលទៅចូលរួមពាក់អាវ ហើយមានដាក់រូបលោក កែម ឡី ត្រូវបានអាជ្ញាធរបង្ខំឱ្យដោះចេញ។ យើងមើលឃើញទិដ្ឋភាព ដែលខ្លាចរួបលោក កែម ឡី ហ្នឹងហាក់ដូចជាចូលទៅក្នុងវគ្គមួយ ក្នុងរឿងសាមកុក ស៊ីម៉ាអ៊ី ខ្លាចស្រមោលជូក័រលាង។ វាចូលក្នុងវគ្គហ្នឹង បាទ»។
អ្នកសម្របសម្រួលនៃមជ្ឈមណ្ឌល សម្ពន្ធភាពសិទ្ធិការងារនិងសិទ្ធិមនុស្ស លោក ឃុន ថារ៉ូ ថា ក្រៅពីបណ្ដេញ អ្នកពាក់អាវរូបបណ្ឌិត កែម ឡី រួច គឺនៅម៉ោងប្រហែល១០ព្រឹក ក្រុមសមត្ថកិច្ចបានព្យាយាមបណ្ដេញក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព និងពលរដ្ឋដទៃទៀត ឱ្យចេញទាំងអស់ ពីម្ដុំស្ដុបបូកគោ ជាបន្តបន្ទាប់។ លោក ឃុន ថារ៉ូ ប្រាប់ថា មានពលរដ្ឋខ្លះ បានចាកចេញ តែពលរដ្ឋខ្លះ នៅតែបន្តឈររេរា និងអង្គុយពិសាកាហ្វេក្នុងស្ដារម៉ាត (Star Mart) កន្លែងដែលគេបាញ់សម្លាប់បណ្ឌិត កែម ឡី កាលពី៣ឆ្នាំមុន ដដែល។
(មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន ដែលត្រូវអាជ្ញាធរខណ្ឌមានជ័យរារាំងមិនឱ្យទៅចូលរួមរម្លឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធបណ្ឌិត កែម ឡី នៅស្ថានីយសាង កាល់តិច បូកគោ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩។ រូប៖ លោក អាន វិចិត្រ មន្ត្រីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន)
ចំណែកគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន ដែលមានបណ្ឌិត កែម ឡី ជាស្ថាបនិក បានបរាជ័យ ទៅដាក់កម្រងផ្កា នៅស្ដុបបូកគោ ព្រោះសមត្ថកិច្ចបានទៅរារាំងនៅម្ដុំទីស្នាក់ការបក្សមូលដ្ឋាន នៅខណ្ឌមានជ័យ តាំងពីព្រលឹម។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន លោក ឡឹក សុធារ ប្រាប់ថា អធិការខណ្ឌមានជ័យ បានដឹកនាំកងកម្លាំងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ មកពង្រាយ និងព័ទ្ធឃាត់ដំណើរបក្សមូលដ្ឋាន មិនឱ្យចេញពីម្ដុំទីស្នាក់ការបក្សនៅម្ដុំលូប្រាំ ក្នុងសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យឡើយ ហើយក៏មិនបានបញ្ជាក់មូលហេតុដែរ គ្រាន់តែប្រាប់ថា ជាបញ្ជារបស់ថ្នាក់លើ។ លោក ឡឹក សុធា ប្រាប់ថា សមត្ថកិច្ចបានឃាត់សមាជិកបក្សមូលដ្ឋាន ដល់ពេលរសៀល ទើបព្រមឱ្យចាកចេញពីទីស្នាក់ការបក្ស តែគូសវាសតម្រាយផ្លូវ និងជិះម៉ូតូអមក្បួន គណបក្សមូលដ្ឋាន បញ្ចៀសផ្លូវទៅស្ដុបបូកគោ តែបង្វែរឱ្យទៅផ្នូរបណ្ឌិត កែម ឡី នៅខេត្តតាកែវ៖ «នៅពេលដែលអ៊ីចឹងហើយ គេក៏ព្រមអនុញ្ញាតឱ្យទៅ ប៉ុន្តែគេរឹតត្បិតផ្លូវត្រូវគេ។ គេគូសវាសផ្លូវត្រូវឱ្យទៅជាដើម ហើយក៏មានក្បួនម៉ូតូហែហមយើងហ្នឹង គេនិយាយថា ក្នុងន័យការពារសុវត្ថិភាព ប៉ុន្តែជាក់ស្ដែងគេខ្លាចយើងចេញពីគំនូសតម្រាយផ្លូវ ចេញពីផ្លូវទៅតាកែវ បានន័យថា ខ្លាចទៅស្ដុបបូកគោ មិនទៅគោរពសពបណ្ឌិត កែម ឡី។ បានន័យថា អ៊ីចឹង»។
នៅតាមខេត្តមួយចំនួនវិញ ដូចជា បន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង កំពង់ធំ កំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ ព្រៃវែង ជាដើម ក្រុមសកម្មជនបក្សប្រឆាំង និង ពលរដ្ឋ ដែលគោរពស្រលាញ់បណ្ឌិត កែម ឡី នាំគ្នាជម្នះធ្វើបុណ្យខួប៣ឆ្នាំជូនបណ្ឌិត កែម ឡី តាមខេត្តរៀងៗខ្លួន បើទោះស្ថិតក្រោមស្ថានភាពអុកឡុក រំខាន ឬឃ្លាំមើលពីអាជ្ញាធរក្ដី។
សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខេត្តបាត់ដំបងម្នាក់ លោក សួន ចំរើន ឱ្យដឹង អាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចខេត្តបាត់ដំបង បានពង្រាយកងកម្លាំងនគរបាលចរាចរណ៍ ទ្រង់ទ្រាយធំ នៅមុខផ្ទះរបស់សកម្មជនបក្សប្រឆាំងម្នាក់ ក្នុងសង្កាត់ទួលតាឯក ក្រុងបាត់ដំបង ដើម្បីចាប់អ្នកធ្វើដំណើរ មកចូលរួមបុណ្យគម្រប់ខួប៣ឆ្នាំ របស់បណ្ឌិតកែម ឡី ណា ដែលមិនបានពាក់មួកសុវត្ថិភាព ឬ ល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍។ ក្នុងនោះ ប៉ូលិសចរាចរណ៍ចាប់បានតាអាចារ្យ ដែលត្រូវដឹកនាំកម្មវិធីសាសនា និងបានផាកពិន័យប្រាក់៧ម៉ឺនរៀល ដោយសារ មិនបានពាក់មួកសុវត្ថិភាព។ សកម្មជនបក្សប្រឆាំង ថា ស្នងការខេត្ត និងអាជ្ញាធរក្រុងបាត់ដំបង បានស្លៀកពាក់ស៊ីវិល មកឃ្លាំមើលសកម្មភាពរបស់ពួកគេ៖ «ជាលើកទី១ហើយ ដែលគេដាក់ចាប់មួក ហើយនៅចំណុចនេះ តែម្ដង។ អ្នកជិតខាង គេថា មិនដែលទេ មិនដែលឃើញ ហើយថ្ងៃហ្នឹង គេយកមកដាក់ហ្នឹង គឺដាក់ជាលក្ខណៈយុទ្ធសាស្ត្រទៀត។ មិនមែនដាក់ជាលក្ខណៈចាប់មួកទេ។ ដាក់មកព័ទ្ធតែម្ដង ដើម្បីឆែក អាចថាជារូបភាព បំភ័យ ឬក៏អាចជាថា ឱ្យការចូលរួមធ្លាក់ចុះ។ អាចារ្យគាត់យកស្លាដក បាយសី បាយអ្វី ពីវត្តមក ហើយគាត់ជិះម៉ូតូរបស់កូនសិស្សលោក។ ជិះពីវត្តមក ដល់កន្លែងគេចាប់ហ្នឹង គឺនៅកន្លែងផ្ទះធ្វើពិធីហ្នឹងបណ្ដោយ។ យើងធ្វើនៅខាងក្នុង ហើយគេចាប់នៅខាងក្រៅ។ នៅពេល ដែលលោកអាចារ្យមក គេចាប់គាត់។ ធម្មតា អាចារ្យត្រងោលៗ។ គេចាប់គាត់ពីបទអត់ពាក់មួក អត់អ្វីអ៊ីចឹងទៅ ចាប់គាត់យកទៅស្នងការ»។
នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យវិញ ក្រុមសកម្មជនបក្សប្រឆាំង បានរើកម្មវិធីបុណ្យពីក្រុងសិរីសោភ័ណ ទៅក្រុងប៉ោយប៉ែតវិញ ដោយសារ អាជ្ញាធរក្រុងសិរីសោភ័ណ ព្រមានចាត់វិធានការបង្ក្រាបកម្មវិធីបុណ្យ បើទោះតាមបែបសាសនា ក៏ដោយ បើសិននៅរឹងទទឹង នៅតែបន្តធ្វើបុណ្យខួប៣ឆ្នាំឱ្យបណ្ឌិត កែម ឡី។ ការគំរាមនៅក៏កើតឡើងនៅខេត្តកំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ និងកំពង់ធំ ដែរ ប៉ុន្តែសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅជម្នះធ្វើដដែល។ ចៅសង្កាត់ជាប់ឆ្នោត ខេត្តបន្ទាយជ័យ លោក សួន សៀប ប្រាប់ថា សកម្មជនបក្សប្រឆាំង បានធ្វើបុណ្យខួបជូនបណ្ឌិត កែម ឡី តាមខេត្តរៀងៗខ្លួន ទូទាំងប្រទេស។ តែខេត្តខ្លះ មិនហ៊ានបើកចំហទេ ដោយសារខ្លាចការគំរាម។ គ្រប់កម្មវិធីបុណ្យខួប៣ឆ្នាំ ឧទ្ទិសកុសលជូនបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលធ្វើឡើងដោយសកម្មជនបក្សប្រឆាំង នៅតាមបណ្ដាខេត្ត សុទ្ធទទួលភ្ញៀវ ដោយនំបញ្ចុក។
ប្រធានប្រតិបត្តិបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តកំពង់ចាម លោក ឋាន សុរិទ្ធិ និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ធំ លោក ថោង វិបុលសុខុម ប្រាប់អាស៊ីសេរី ថា ពួកគេជម្នះធ្វើបុណ្យខួប៣ឆ្នាំជូនបណ្ឌិត កែម ឡី នៅផ្ទះរបស់សកម្មជនបក្សប្រឆាំង បើទោះរងការគំរាម និង ក្រោមរូបភាព សមត្ថកិច្ចពាក់ឯកសណ្ឋានខ្លះ បន្លំខ្លួនជាស៊ីវិលខ្លះ និងប្រើកូនក្មេងខ្លះ ឱ្យចូលទៅថតរូបពួកគេ និងអ្នកចូលរួមកម្មវិធីផ្សេងទៀត។
នៅឯខេត្តព្រៃវែងវិញ ពលរដ្ឋជាង៦០នាក់ រស់នៅក្នុងភូមិមួយចំនួន នៃឃុំព្រៃព្នៅ ស្រុកពារាំង នាំគ្នាធ្វើកម្មវិធីបុណ្យគម្រប់ខួប៣ឆ្នាំ ជូនបណ្ឌិត កែម ឡី ដោយសារបណ្ឌិត កែម ឡី ឧស្សាហ៍ចុះទៅដល់ភូមិនោះ ហើយបង្ហាត់បង្រៀនពលរដ្ឋក្នុងភូមិពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិរបស់ពួកគេ។
អ្នកភូមិព្រៃខ្លា ម្នាក់ លោក ធន សុភាព ប្រាប់ថា អ្នកភូមិព្រៃខ្លា និងភូមិក្បែរៗនោះ តែងនាំគ្នាធ្វើបុណ្យ ឧទ្ទិសកុសលជូនបណ្ឌិត កែម ឡី រាល់ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីលោក ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់មក។ លោកថា អ្នកភូមិ ធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសជូនបណ្ឌិត កែម ឡី ដោយសារ កាលឆ្នាំ២០១៦ គឺពេលមានជីវិត លោក បណ្ឌិត កែម ឡី តែងចុះមកភូមិព្រៃខ្លា ញឹកញាប់ ដើម្បីពន្យល់ ពលរដ្ឋពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបង្រៀនពលរដ្ឋឱ្យយល់ពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួន។
កាលនៅមានជីវិត លោក កែម ឡី បានប្រសិទ្ធិនាមភូមិនេះ ថា ជាភូមិយាយចាស់កូនខ្ចី ព្រោះពលរដ្ឋពេញកម្លាំងនៅភូមិព្រៃខ្លា បានចំណាកស្រុកទៅគ្រប់ទិសទី មានទាំងឡើងមកធ្វើកម្មករនៅភ្នំពេញ ទៅធ្វើពលករនៅប្រទេសថៃ និងប្រទេសវៀតណាមក៏មាន ហើយបន្សល់ទុក កូនខ្ចី និងកូនតូច ឱ្យយាយតា ចិញ្ចឹមថែរក្សាជំនួស។ ភូមិនេះ ជាភូមិរាត្រីទី១ នៃយុទ្ធនាការ១០០រាត្រីរបស់បណ្ឌិត កែម ឡី។ អ្នកភូមិព្រៃខ្លា ប្រាប់ថា ទោះអ្នកភូមិ មិនបានពាក់ព័ន្ធសកម្មភាពនយោបាយ ហើយកម្មវិធីបុណ្យមិនបានរៀបចំនំបញ្ចុកទទួលភ្ញៀវ ដូចពលរដ្ឋនៅខេត្តផ្សេង ក៏ប៉ុន្តែនៅតែមានអាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចទៅឃ្លាំមើល រាប់ចំនួន និងថតរួបកម្មវិធីបុណ្យ ដូចកន្លែងផ្សេងដែរ។ កម្មវិធីបុណ្យខួប៣ឆ្នាំ ឧទ្ទិសកុសលជូន បណ្ឌិត កែម ឡី នៅភូមិព្រៃខ្លា បិទបញ្ចប់នៅម៉ោងប្រហែល១១ព្រឹក ដូចខេត្តផ្សេងដែរ៖ «គឺយើងធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំតែម្ដង រាល់ថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា យើងតែងតែប្រារព្ធ។ ៥នាក់ មានអ្នកមកថតរូប មានអ្នកមករាប់ចំនួន មានអ្នកមកឃ្លាំមើល។ ជាអាជ្ញាធរ២នាក់ ជាឈ្លប គេហៅថា កូនឈ្លប៣នាក់»។
អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា គ្មានសមត្ថកិច្ចណាទៅរំខាន អុកឡុក ឃ្លាំមើល ឬថតរូប របស់សកម្មជនបក្សប្រឆាំង ឬពលរដ្ឋឡើយ។ លោក ថា ជួនកាល សមត្ថកិច្ចចុះទៅរៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ តែសកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងពលរដ្ឋ បារម្ភដោយខ្លួនឯង។ ចំណែកការឃាត់ខ្លួនយុវជន៣នាក់ នៅស្ដុបបូកគោ លោកចោទថា ដោយសារ ពួកគេបោះពុម្ពត្រាក់និងចែកផ្សាយក្នុងន័យញុះញង់។ លោកថា ពួកគេកំពុងស្ថិតក្រោមនីតិវិធីសាកសួររបស់សមត្ថកិច្ច៖ «គាត់បានចែកខិត្តប័ណ្ណបំផុស បំផុល ញុះញង់។ ដើរចេញខិត្តប័ណ្ណ សមត្ថកិច្ចអញ្ជើញគាត់ទៅសាកសួរ។ ឥឡូវកំពុងសាកសួរ មិនទាន់ឆ្លើយប្រាប់ថាម្ដេចទេ។ គ្មានពីណាទៅហាមឃាត់ គ្មាននរណាទៅឃ្លាំមើលគាត់ទេ។ ពេលខ្លះ កន្លែងពិធីបុណ្យ កន្លែងរៀបចំពិធីអ្វី ផ្សេងៗ គេឃើញមានមនុស្សច្រើនរញ៉េរញ៉ៃ វាចាំបាច់នគរបាលវាត្រូវទៅសារ៉េសណ្ដាប់ធ្នាប់ខ្លះដែរ ដើម្បីកុំឱ្យមានបញ្ហា។ ដល់ពេលទៅមើលសណ្ដាប់ធ្នាប់ រៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ ឬបំពេញការងាររបស់គេផ្សេងទេ យើងទៅបែរជាថា គេទៅឃ្លាំមើលខ្លួន។ គ្មាននរណាគេឃ្លាំមើលទេ គ្មាននរណាគេហាមឃាត់ បិទសិទ្ធិទេ ពិធីបុណ្យ ហើយអាថត អាអ្វីហ្នឹង អាហ្នឹងនិយាយតែមាត់អ៊ីចឹងអត់កើតទេ។ ធម្មតាជួនកាល គ្នាទៅប្រចាំការ សែលហ្វី មិត្តភ័ក្ដិអ្វីទៅ ហើយទៅឆោត ថា ថតសកម្មភាពហ្នឹង យកមកធ្វើស្អី»។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ហៅចំណាត់ការរបស់សមត្ថកិច្ចលើការបំបិទសិទ្ធិពលរដ្ឋ មិនឱ្យធ្វើបុណ្យ ដាក់កម្រងផ្កា រំលឹកខួបបណ្ឌិត កែម ឡី ជាទង្វើបញ្ជាក់ថា សេរីភាពនៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ អាជ្ញាធរភ័យខ្លាចពលរដ្ឋធ្វើបុណ្យជូនបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលបានស្លាប់ទៅហើយ។ លោកថាទង្វើរបស់អាជ្ញាធរនេះធ្វើឱ្យមានការថ្នាំងថ្នាក់ជាមួយអ្នកគោរព ស្រលាញ់បណ្ឌិត កែម ឡី និង ជាការបង្ករឿងឱ្យកាន់តែវែងឆ្ងាយ៕