អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ (Human Rights Watch) រកឃើញថា វិធានការដោះបំណុលដែលដាក់ចេញដោយអ្នកផ្ដល់កម្ចីខ្នាតតូច មិនបានជួយសម្រាលបន្ទុកហិរញ្ញវត្ថុដ៏ធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់គ្រួសារដែលជំពាក់បំណុល និងដែលកំពុងរងគ្រោះដោយជំងឺកូវីដ-១៩ ឡើយ។ អង្គការដដែលរកឃើញទៀតថា គ្រួសារដែលជំពាក់បំណុលត្រូវប្រឈមនឹងការលក់ដី និងផ្ទះ ដែលពួកគេពឹងអាស្រ័យ ដើម្បីបានរស់រានបន្តទៅទៀត។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃស៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាល និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវការប្រមូលបំណុល និងការប្រាក់សម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់ខ្នាតតូច ដែលមិនអាចទូទាត់បំណុលបានដោយសារតែជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះវាយតម្លៃថា ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលមិនគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីការពារអ្នកខ្ចីប្រាក់ឡើយ ហើយបានរំលោភលើសិទ្ធិរស់នៅដោយថ្លៃថ្នូរ ជាពិសេសការទទួលបានលំនៅឋានសមរម្យ។ ចំណែក អ្នកផ្ដល់កម្ចីខ្នាតតូចវិញ ក៏ដូចគ្នានេះដែរ គឺមិនបានទទួលខុសត្រូវផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សចំពោះអ្នកខ្ចីប្រាក់នោះទេ។
នាយករងទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការ Human Rights Watch លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) បញ្ជាក់ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី១៤ កក្កដាថា ពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនព្រួយបារម្ភខ្លាចបាត់បង់ដីធ្លី ជាងការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ព្រោះពួកគាត់គ្មានលទ្ធភាពសងបំណុល ហើយរដ្ឋាភិបាលបានជួយពួកគាត់តិចតួចបំផុត។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែចេញបទបញ្ជាឱ្យបង្កកការប្រមូលបំណុល និងការប្រាក់ចំពោះអ្នកដែលរងគ្រោះដោយជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយអនុវត្តតាមច្បាប់ចំពោះគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុណាដែលមិនអនុវត្តតាមបទបញ្ជានេះ។
អង្គការ Human Rights Watch អះអាងថា ពលរដ្ឋខ្មែរខ្ចីប្រាក់ពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាមធ្យមខ្ពស់ជាងគេបំផុតលើពិភពលោក គឺសរុបដល់ទៅជិត ៤ ពាន់ដុល្លារ (៣.៨០៤) ក្នុងពលរដ្ឋម្នាក់។ អង្គការដដែលនេះបន្តថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណ និងគ្រប់គ្រងអ្នកផ្តល់កម្ចីខ្នាតតូច មិនដែលបានចេញបទបញ្ញត្តិតឹងរ៉ឹងណាមួយ ដើម្បីការពារអ្នកខ្ចីប្រាក់ពីការផ្តល់កម្ចីដែលគ្មានក្រមសីលធម៌នោះឡើយ។ ជាងនេះទៅទៀត លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថែមទាំងជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់កូនបំណុលណា ដែលធ្វើតាមការអំពាវនាវរបស់ប្រធានស្តីទីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ដោយមិនសងបំណុលក្នុងពេលពួកគេធ្លាក់ខ្លួនក្រនោះទៀតផង។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន ចាត់ទុកសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការ Human Rights Watch នេះថា ខ្វះការពិត និងគ្មានអ្វីគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នោះទេ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈធនាគារជាតិបានរៀបចំគោលនយោបាយបន្ធូរបន្ថយដល់ពលរដ្ឋដែលជាកូនបំណុលរួចហើយ៖ « យើងបានឱ្យឯកឧត្ដមអគ្គទេសាភិបាលធនាគារកណ្ដាលហ្នឹង បានរៀបចំគោលនយោបាយដើម្បីបន្ធូរបន្ថយការដោះស្រាយជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលជាកូនបំណុលហ្នឹង នេះជាចំណុចទីមួយ។ ចំណុចទីពីរ ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគេជួយដោះស្រាយយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំ។ ដូច្នេះ ការលើកឡើងហ្នឹង គឺជាគំនិតរបស់មនុស្សតែម្នាក់ទេ មិនមែនតំណាងការពិតនៅកម្ពុជាទេ » ។
ផ្ទុយពីការអះអាងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលនេះ អង្គការ Human Rights Watch ពិនិត្យឃើញថា សារាចររបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាស្ដីពីការរៀបចំឥណទានឡើងវិញនោះ គ្មានការចង្អុលបង្ហាញឱ្យជាក់លាក់ឡើយ ហើយទុកឱ្យគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុជាអ្នកកំណត់ថា តើកូនបំណុលណាខ្លះ ជួបបញ្ហាប្រឈមផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ជាលទ្ធផល គឺស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុមានសិទ្ធិអំណាចតាមចិត្ត និងមិនចាំបាច់ផ្តល់ការបន្ធូរបន្ថយបំណុលនោះឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណា ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងនៃសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោក កាំង តុងងី អះអាងថា ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានរៀបចំកម្ចីឡើងវិញជូនពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ជាក់ស្ដែងពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ តាំងពីខែមីនាមកម៉្លេះ។ លោកបញ្ជាក់ថា អតិថិជនខ្លះទទួលបានការផ្អាកសងទាំងប្រាក់ដើម និងការប្រាក់ ហើយខ្លះទៀតអាចបង់ត្រឹមតែការប្រាក់ក្នុងរយៈពេល ៣ ទៅ ៦ខែ។ លោកបញ្ជាក់ថា វិធានការនេះនឹងត្រូវអនុវត្តរហូតដល់ចុងឆ្នាំ២០២០។ លោកថា ការស្នើរបស់អង្គការ Human Rights Watch មិនអាចអនុវត្តបានឡើយ៖ « ទាក់ទងនឹងការផ្អាកការសងត្រឡប់មកវិញពីអតិថិជន រឿងហ្នឹងគឺយើងមិនអាចធ្វើបានទេ ដោយសារតែវាប៉ះពាល់ទៅនឹងផ្លូវច្បាប់មួយចំនួន ហើយទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏យើងឃើញជាក់ស្ដែងថា មានអតិថិជនមួយចំនួន គាត់នៅតែមានលទ្ធភាពបង់សងជាធម្មតា » ។
លោក កាំង តុងងី ឱ្យដឹងទៀតថា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានរៀបចំឥណទានឡើងវិញ ជូនដល់អតិថិជនជាង ២សែន ៣ម៉ឺននាក់ ក្នុងទំហំកម្ចីសរុបជាង ១ពាន់ ១រយលានដុល្លារអាមេរិក។ ថ្វីបើសំណើសុំផ្អាកការសងបំណុលមិនអាចអនុវត្តបានក៏ដោយ ក៏លោក កាំង តុងងី បញ្ជាក់ថា សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលយកក្តីបារម្ភរបស់អង្គការ Human Rights Watch ហើយប្ដេជ្ញាតាមដាន និងជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជួយដល់អតិថិជនរបស់ខ្លួនដែលរងផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ-១៩។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ទទួលស្គាល់ថា ពលរដ្ឋមួយចំនួនពិតជាទទួលបានការអនុគ្រោះពីគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុដែលជាម្ចាស់បំណុលមែន ក៏ប៉ុន្តែពួកគាត់នៅតែមានកាតព្វកិច្ចសងបំណុលជារៀងរាល់ខែ ដែលធ្វើឱ្យជីវភាពរបស់ពួកគាត់កាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺន។ លោកយល់ថា ការផ្អាកសងបំណុលចំពោះពលរដ្ឋដែលគ្មានលទ្ធភាពសង គឺជារឿងចាំបាច់ ហើយវិធានការនេះមិនអាចធ្វើឱ្យវិស័យធនាគារ ឬមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដួលរំលំនោះទេ ព្រោះពលរដ្ឋខ្លះនៅតែមានលទ្ធភាពសងបំណុលដដែល៖ « ពីមុន គាត់រកបានផ្គត់ផ្គង់មួយពេលៗ ឥលូវនេះគាត់មិនអាចមានលទ្ធភាពរកបានផ្គត់ផ្គង់មួយពេលផង។ អ្នកខ្លះមានតែអង្ករសម្រាប់បរិភោគប្រចាំថ្ងៃ ស្ទើរតែមិនគ្រាន់ទៅទៀត។ អ៊ីចឹង យើងចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធហ្នឹងមានយន្តការបន្ថែមទៀតដើម្បីពន្យារពេលសម្រាលបន្ទុកកាតព្វកិច្ចជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកកម្ចីហ្នឹង។ មិនមែនមានន័យថា ប្រជាពលរដ្ឋមិនសងទេ ប៉ុន្តែយើងចង់ឱ្យមានការពន្យារពេលក្នុងលក្ខខណ្ឌណាមួយ ពេលណាមួយ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចឱ្យពួកគាត់អាចមានឱកាសស្វែងរកថវិកា ឬប្រាក់ចំណូល ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ក្នុងជីវភាពឱ្យបានសមស្រប ដើម្បីគាត់បន្តសន្សំសំចៃ ឬក៏ស្វែងរកថវិកាហ្នឹង ដើម្បីបង់សងត្រឡប់នៅពេលក្រោយទៀត » ។
អង្គការ Human Rights Watch គូសបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានកាតព្វកិច្ចស្របតាមកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌ ដើម្បីការពារសិទ្ធិរស់នៅសមរម្យរបស់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ រួមទាំងសិទ្ធិទទួលបានលំនៅឋាន និងអាហារសមរម្យផងដែរ។ អំឡុងពេលមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ និងសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះ រដ្ឋាភិបាលចាំបាច់ត្រូវផ្តល់នូវកិច្ចគាំពារពិសេសដល់អ្នកដែលស្ថិតក្នុងស្ថានភាពរងគ្រោះ ហើយនិងធានាថា វិធានការជួយសង្គ្រោះបានទៅដល់អ្នកដែលស្ថិតក្នុងហានិភ័យខ្ពស់បំផុត។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន ជឿថា បើគ្មានការផ្អាកប្រមូលបំណុលទេ ពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនដែលកំពុងវ័ណ្ឌកនឹងរឿងបំណុលនោះ នឹងគ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីការខ្ចីបំណុលខ្នាតតូចកាន់តែច្រើនថែមទៀតឡើយ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបញ្ឈប់ការអនុវត្តបែបបង្ខិតបង្ខំ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ដីធ្លី និងលំនៅឋាន ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែគ្រប់គ្រងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីធានាថា ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុធ្វើសកម្មភាព ដើម្បីផលប្រយោជន៍អតិថិជន ជាជាងរុញពួកគាត់ឱ្យផុងខ្លួនកាន់តែជ្រៅក្នុងវិបត្តិបំណុល៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។