សាលាឧទ្ធរណ៍គ្រោងបើកសវនាការជំនុំជម្រះបណ្តឹងទាស់របស់បុគ្គលិកអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃសុក្រ ទី២១ មិថុនា។ សវនាការនេះ ផ្តោតលើករណីពីរ គឺការស្នើសុំឱ្យតុលាការលើកលែងការត្រួតពិនិត្យ និងការស្នើសុំឱ្យតុលាការប្រគល់ឧបករណ៍ឱ្យអតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីវិញ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សយល់ថា សាលាឧទ្ធរណ៍គួរតែយល់ព្រមតាមសំណើរបស់អតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរី ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតបាន និងមានសេរីភាពក្នុងការដើរហើរ។
មេធាវីការពារក្តីឱ្យអតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីលោក សំ ចំរើន ថ្លែងប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៨ មិថុនាថា សវនាការនៅសាលាឧទ្ធរណ៍នេះ គឺជាប្ដឹងទាស់នឹងដីកាដំណោះស្រាយរបស់ចៅក្រមតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ដែលសម្រេចឱ្យកូនក្ដីរបស់លោកស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ និងការបន្តរក្សាទុកឧបករណ៍របស់ពួកគេនៅក្នុងដៃតុលាការ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោក និងកូនក្ដីទាំងពីរនឹងចូលរួមក្នុងសវនាការនេះ ហើយរំពឹងថា សាលាឧទ្ធរណ៍នឹងសម្រេចតាមការស្នើសុំរបស់មេធាវី៖ «យើងជាអ្នកសុចរិត អ៊ីចឹងយើងមិនគួរស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យទេ រហូតមកដល់ពេលហ្នឹង។ អ៊ីចឹងយើងសុំលុបការត្រួតពិនិត្យហ្នឹង ហើយទាក់ទងនឹងសវនាការដែលថា នឹងដេញដោលរកខុសរកត្រូវ អាហ្នឹងទៅតាមដំណើរហ្នឹងទៅ។ គំនិតយើងប្ដឹង ( ទាស់ ) នឹងដីកាដំណោះស្រាយ គឺបែបហ្នឹង។ ហើយចំណុចមួយទៀត គឺពាក់ព័ន្ធនឹងវត្ថុចាប់យក។ យើងគិតថា វត្ថុចាប់យកផ្សេងៗ ដូចជា កាមេរ៉ា ជាអីហ្នឹង វាមិនពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសទេ អ៊ីចឹងមិនគួរនឹងទុកចោលទេ។"
អតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីពីររូប គឺលោក អ៊ួន ឈិន និងលោក យាង សុធារិន ត្រូវបានអាជ្ញាធររបបក្រុងភ្នំពេញចាប់ខ្លួន កាលពីពាក់កណ្ដាលខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតស្ទូឌីយូថតចម្រៀងដោយគ្មានការអនុញ្ញាត។ ក៏ប៉ុន្តែក្រោយមក អាជ្ញាធរបែរជាចោទអ្នកទាំង២ ពីបទ " ផ្ដល់ ឱ្យរដ្ឋបរទេសនូវព័ត៌មានជាអាទិ៍ដែលនាំឱ្យអន្តរាយដល់ការការពារជាតិ" ដែលជាបទឧក្រិដ្ឋចារកម្មទៅវិញ។ បទចោទនេះប្រឈមនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ១៥ ឆ្នាំ ប្រសិនបើតុលាការសម្រេចឱ្យពួកលោកមានទោសមែននោះ។
អ្នកទាំងពីរត្រូវបានដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំ កាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ ក្រោយជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជាង ៩ខែ។ ក៏ប៉ុន្តែសេរីភាពដែលទទួលបាននេះ មានលក្ខណៈរឹតត្បិតនៅឡើយ ព្រោះតុលាការបានដាក់អ្នកទាំងពីរក្រោមការត្រួតពិនិត្យ និងមិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសឡើយ ហើយសម្ភារៈដែលត្រូវបានរឹបអូសជាវត្ថុតាងនោះ ក៏តុលាការមិនទាន់ប្រគល់ឱ្យអ្នកទាំងពីរវិញដែរ។
លោក អ៊ួន ឈិន ថ្លែងថា លោកមានការលំបាកផ្នែកជីវភាពយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែគ្មានឧបករណ៍ ដូចជា ម៉ាស៊ីនថតរូប និងកុំព្យូទ័រកាត់តវីដេអូជាដើម ដែលលោកត្រូវការជាចាំបាច់ក្នុងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ លោកបញ្ជាក់ថា កាលពីខែមុន លោកបានជួបប្រទះការខ្វះខាត ដោយគ្មានថវិកាបង់ថ្លៃសាលាឱ្យកូនបានគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ លោកសង្ឃឹមថា សាលាឧទ្ធរណ៍នឹងប្រគល់ឧបករណ៍ទាំងឡាយ ដែលលោកចាត់ទុកស្មើនឹងឆ្នាំងបាយនោះឱ្យលោកវិញ ព្រមទាំងបញ្ឈប់ការត្រួតពិនិត្យទាំងឡាយលើរូបលោក ដើម្បីឱ្យលោកមានសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់ ដូចពលរដ្ឋទូទៅ៖ «យើងឮចាស់ទុំដែលគាត់រស់ឆ្លងកាត់សម័យខ្មែរក្រហម ដែលគាត់ហៅថា អា ពត ហ្នឹង ចេញពីអា ពត មក គឺបាតដៃទទេ កវែក កឆ្នាំង ហើយស្ថានភាពខ្ញុំរាល់ថ្ងៃ បើគិតទៅ វាដូចកម្សត់ជាងហ្នឹងផង ព្រោះអីកាលនោះកម្សត់ទាំងអស់គ្នា ដល់ពេលខ្ញុំនេះ ដូចជាកម្សត់តែម្នាក់ឯង តែម្នាក់ពីរនាក់ប្អូន សុធារិន អ៊ីចឹង។ ខ្ញុំអត់មានលុយអត់មានកាក់ ហើយចង់ទៅធ្វើការងារដែលខ្ញុំចង់ធ្វើហ្នឹងឡើងវិញ ចង់មានស្ទូឌីយូ គឺខ្ញុំធ្វើអត់កើត។ សំខាន់ឯកសារស្អីៗ ហ្នឹង គឺមិនមានជាប់នឹងខ្លួនទេ សូម្បីតែកាតគ្រីសម៉ូតូស្អីៗ ហ្នឹង ក៏អត់មាននៅនឹងខ្លួនដែរ។ យើងចង់លក់ដូរម៉ូតូ លក់អី ក៏លក់មិនបាន។ ថ្ងៃមុន ខ្ញុំទៅលក់ម៉ូតូមួយដើម្បីចង់ដោះដូរយក PassApp មករត់ ដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ហើយយើងក៏ពិបាកលក់ ពិបាកដូរដែរ»។
ចំណែក លោក យាង សុធារិន វិញ ក៏ស្នើយ៉ាងទទូចឱ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ទម្លាក់ចោលការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការលើរូបលោកផងដែរ ដោយសារនីតិវិធីនេះ បានរឹតត្បិតយ៉ាងខ្លាំងដល់សេរីភាពក្នុងការដើរហើរ និងការបំពេញការងាររបស់លោក។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នលោកមិនអាចធ្វើដំណើរឆ្លងដែនទៅសួរសុខទុក្ខឪពុកម្ដាយវ័យជរារបស់លោក នៅឯស្រុកកំណើត ក្នុងខេត្តព្រះត្រពាំង ដែនដីកម្ពុជាក្រោមបានឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកក៏មិនអាចចូលរួមកម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាល ឬសិក្ខាសាលា ពង្រឹងសមត្ថភាពនៅក្រៅប្រទេសបានដែរ បើទោះបីជាមានការអញ្ជើញពីអ្នករៀបចំកម្មវិធីក៏ដោយ៖ «ឪពុកម្ដាយខ្ញុំគាត់ជរា អ៊ីចឹងគាត់ឡើងមកសួរសុខទុក្ខខ្ញុំ ក៏អត់បាន អ៊ីចឹងយើងអត់ទាន់បានជួបគ្នាផ្ទាល់ទេ តាំងពីខ្ញុំចេញពីពន្ធនាគារ អាហ្នឹងទីមួយ។ ទីពីរ មានការផ្ដល់វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលខ្លីៗ ដែលទៅរៀននៅក្រៅប្រទេស កន្លះខែ មួយសប្ដាហ៍ ឬក៏មួយខែអីហ្នឹង ខ្ញុំក៏គ្មានឱកាសទៅដែរ។ ទោះបីជាខ្ញុំមានសមត្ថភាពដាក់ទៅអាចជាប់ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែការតាមដានរបស់តុលាការ ហាមឃាត់មិនឱ្យខ្ញុំចេញក្រៅប្រទេស គឺជាការបាត់បង់នូវឱកាសសម្រាប់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា សាលាឧទ្ធរណ៍នឹងពិចារណាទៅលើផលវិបាកផ្សេងៗ ដែលកំពុងតែកើតឡើងចំពោះយើងខ្ញុំទាំងពីរនាក់ ហើយនឹងមិនដាក់យើងក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការបន្ថែមទេ»។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា បានស្នើឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ដោះលែងអ្នកទាំងពីរ ដោយឥតលក្ខខណ្ឌ និងបើកសិទ្ធិឱ្យពួកគេទាមទារសំណង និងការជួសជុលសំណងក្នុងសំណុំរឿងនេះវិញ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថា អ្នកទាំងពីរត្រូវបានដកសិទ្ធិសេរីភាពដោយបំពាន តាមរយៈការឃុំខ្លួន និងការដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។
អង្គការសហប្រជាជាតិសម្អាងលើហេតុផល ៣យ៉ាង គឺទីមួយ គ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់ណាមួយដែលអាចយកមកប្រើប្រាស់បានដើម្បីធ្វើយុត្តិកម្មពីការដកហូតសេរីភាពរបស់ពួកគេឡើយ។ ទីពីរ ការឃុំខ្លួនអ្នកទាំងពីរ ផ្ដើមចេញពីការអនុវត្តដោយសន្តិវិធីនូវសិទ្ធិសេរីភាពផ្នែកគំនិត និងការបញ្ចេញមតិ ហើយទីបី គឺភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិទទួលបានសវនាការប្រកបដោយយុត្តិធម៌។
អ្នកនាំពាក្យសមាគម អាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា ស្នើឱ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ពិចារណាធ្វើតាមសំណើរបស់អតីតបុគ្គលិកអាស៊ីសេរីទាំងពីររូប ព្រោះលោកមើលឃើញថា អ្នកទាំងពីរត្រូវការជាចាំបាច់នូវសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការដើរហើរ និងឧបករណ៍ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេយកមកបម្រើការរកស៊ីចិញ្ចឹមជីវិត។ ក្រៅពីនេះ លោកក៏ស្នើឱ្យតុលាការក្រុងភ្នំពេញកំណត់ពេលជំនុំជម្រះរឿងក្តីអ្នកទាំងពីរឱ្យបានឆាប់ផងដែរ ចៀសវាងការអូសបន្លាយសំណុំរឿងកាន់តែយូរ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍ និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកទាំងពីរ៖ «យើងមិនចង់ឱ្យសំណុំរឿងចេះតែមានភាពអូសបន្លាយអ៊ីចឹងទេ ល្មមនឹងបើកសវនាការហើយ ហើយបើអត់មានរកឃើញនូវការដាក់បន្ទុកណាមួយទៅលើពួកគាត់ទេ ( តុលាការត្រូវ ) ធ្វើការទម្លាក់បទចោទទៅដើម្បីឱ្យពួកគាត់មានសេរីភាពក្នុងការធ្វើការងារចិញ្ចឹមជីវិត ចិញ្ចឹមគ្រួសាររបស់ពួកគាត់»។
សំណុំរឿងលើអង្គសេចក្ដីរបស់លោក អ៊ួន ឈិន និងលោក យាង សុធារិន កំពុងស្ថិតក្នុងដៃតុលាការក្រុងភ្នំពេញនៅឡើយ។ ចៅក្រមស៊ើបសួរបានបិទបញ្ចប់នីតិវិធីស៊ើបសួរតាំងតែពីចុងខែកុម្ភៈមកម្ល៉េះ និងបានចេញដីកាដំណោះស្រាយបញ្ជូនរឿងនេះទៅជំនុំជម្រះ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ តុលាការមិនទាន់កំណត់ពេលបើកសវនាការរឿងនេះនៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។