ភរិយា និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា សមត្ថកិច្ចចាប់ឃុំខ្លួនសកម្មជន និងជាតំណាងកសិករ លោក ផុន សុផល ដាក់ពន្ធនាគារ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ និងមិនអាចទទួលយកបាន។ ពួកគាត់ស្នើតុលាការដោះលែងតំណាងកសិកររូបនេះឱ្យមានសេរីភាពវិញ ព្រោះសកម្មភាពរបស់លោកដែលជួបជុំគ្នាចែកអង្ករ និងអាវសិទ្ធិមនុស្ស១០ធ្នូ មិនមែនជាទង្វើខុសច្បាប់ ដែលបង្កឱ្យមានភាពវឹកវរក្នុងសង្គមនោះទេ។
ភរិយាលោក ផុន សុផល គឺលោកស្រី កម ចាន់ទ្រា រៀបរាប់ថា សមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនប្ដីលោកស្រី នៅពេលដែលគាត់ចុះធ្វើការតាមសម្ព័ន្ធសមាគមកសិករកម្ពុជា នៅខេត្តព្រះសីហនុ រួចបញ្ជូនខ្លួនមកសមត្ថកិច្ចខេត្តត្បូងឃ្មុំ ហើយបន្តទៅឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារភ្លាមៗ កាលពីថ្ងៃទី៣០ តុលា។
លោកស្រីយល់ថា ការចាប់ខ្លួនលោក ផុន សុផល ដោយមិនទទួលបានដំណឹងជាមុននេះ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ និងមិនអាចទទួលយកបាន ព្រោះប្ដីលោកស្រីមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ៖ «អយុត្តិធម៌សម្រាប់គ្រួសារខ្ញុំខ្លាំងពេក របៀបដូចថាយល់សប្ដិអ៊ីចឹង គឺអត់ដឹងរឿងអីសោះតែម្ដង សូម្បីតែប្ដីខ្ញុំ ក៏គាត់អត់ដឹងខ្លួនដែរ។ អត់មានផ្ដល់ដំណឹងអ្វីពីមុន ឱ្យយើងដឹង។ ដល់អ៊ីចឹងហើយខ្ញុំពិបាកណាស់ អត់ចេះអត់ដឹងអ៊ីចឹង»។
លោកស្រី កម ចាន់ទ្រា ដែលមានផ្ទៃពោះ៤ខែ និងកូនប្រុសទៀតម្នាក់ទៀតអាយុ៥ឆ្នាំ ឱ្យដឹងថា ជីវភាពរស់នៅសព្វថ្ងៃ គឺពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើលោក ផុន សុផល ដែលចេញទៅធ្វើការ និងរកប្រាក់បង់ថ្លៃជំពាក់ធនាគារ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ក្នុងអំឡុងពេលដ៏លំបាកនេះ លោកស្រី មិនអាចទៅស៊ីឈ្នួលដកស្មៅឱ្យគេ ដូចពីមុន ដើម្បីបានប្រាក់យកមកទិញអាហារចិញ្ចឹមកូនបានទៀតទេ។
ស្ត្រីវ័យ២៩ឆ្នាំរូបនេះ ស្នើដល់តុលាការខេត្តត្បូងឃ្មុំ ពិចារណាដោះលែងប្ដីលោកស្រី ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដើម្បីអាចរកប្រាក់ចិញ្ចឹមក្រុមគ្រួសារដែលកំពុងជួបការលំបាក៖ «សូមឱ្យគេឆាប់ដោះលែងចេញមកវិញ ព្រោះខ្ញុំពិបាកណាស់ ខ្ញុំអត់មានម៉ែឪកូនកំព្រា។ បើសិនជាគេដាក់គាត់ដូចពាក្យគេថា ទោសហ្នឹង គេដាក់ពី៦ខែទៅ២ឆ្នាំ។ ខ្ញុំថាបើដាក់២ឆ្នាំ ខ្ញុំវេទនាណាស់ ខ្ញុំនៅក្រៅនេះ។ ខ្ញុំមិនដឹងថា រកអ្វីបានហូបចុកទេ។ ពិបាកណាស់រាល់ថ្ងៃនេះ ហើយខ្ញុំជំពាក់គេច្រើនទៀត»។
លោក ផុន សុផល គឺជាតំណាងសហគមន៍កសិករនៅភូមិក្រវៀនជើង ឃុំជាំក្រវៀន ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ លោកជាសកម្មជនមួយរូបដែលតែងចេញមុខជួយរកដំណោះស្រាយជូនពលរដ្ឋ។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោកបានចុះចែកអង្ករ និងអាវយឺតដែលស្ដីពីការលើកតម្កើងសិទ្ធិមនុស្ស ឱ្យកសិករ ក្នុងឃុំជាំក្រវៀន ស្រុកមេមត់។ អំណោយទាំងនោះ គឺជារបស់សម្ពន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា ជួយដល់ប្រជាកសិករដែលជួបការខ្វះខាតអំឡុងវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩។
សកម្មភាពចែកអំណោយនេះ ធ្វើឡើងចំពេលអាជ្ញាធរខេត្តត្បូងឃ្មុំកំពុងរឹតត្បិតការជួបប្រជុំរបស់ពលរដ្ឋ ក្រោមហេតុផលបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែលោកបានធ្វើសកម្មភាពដោយរក្សាគំលាត និងវិធានអនាម័យរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល។
ចៅក្រមស៊ើបសួរនៃសាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ អ្នកស្រី នូ ច័ន្ទសុគន្ធា បានចេញដីកាបង្គាប់មួយបញ្ជាឱ្យភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ចតាមចាប់ខ្លួន លោក ផុន សុផល ពីបទ «សមគំនិតក្នុងអំពើញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តអំពើបង្កឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម» ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅតាមបណ្ដាញសង្គម ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីថ្ងៃទី២២ សីហា ដល់ថ្ងៃទី២២តុលា ឆ្នាំ២០២០។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំបំភ្លឺរឿងនេះពី អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក ថេង ជាង នៅថ្ងៃទី៦ ធ្នូ បានទេ ដោយទូរស័ព្ទចូលជាច្រើនដង តែលោកមិនទទួល។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន លើកឡើងថា ក្នុងគណនេយ្យហ្វេសប៊ុករបស់ ផុន សុផល គឺមិនមានសកម្មភាពណាមួយ ដែលអាចចាត់ថាជាទង្វើញុះញង់បង្កឱ្យមានវឹកវរក្នុងសង្គមនោះទេ។
លោកចាត់ទុកថា ការឃុំខ្លួនលោក ផុន សុផល នៅពេលនេះ គឺជាការគំរាមកំហែង បំបាក់ស្មារតី ចំពោះអ្នកដែលហ៊ានចេញមុខឈឺឆ្អាលរឿងសង្គមជាតិ និងហ៊ានរិះគន់ភាពអសកម្មរបស់អាជ្ញាធរ៖ «នេះជារូបភាពដែលគំរាមកំហែងមួយ ដល់សកម្មជនផ្សេងៗទៀត ដែលគាត់សកម្មនឹងសហគមន៍ កិច្ចការងារផ្ដល់នូវចំណេះដឹង និងចងក្រងសហគមន៍ឱ្យមានដំណោះស្រាយរឿងដីធ្លី ឬបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួននៅតាមសហគមន៍មូលដ្ឋាន។ ទោះបីជាយ៉ាងណា យើងកំពុងតែស្វះស្វែងរកមេធាវី ហើយនឹងជជែកជាមួយស្ថាប័នដៃគូ ជំរុញឱ្យតាមដាននិងឃ្លាំមើលនូវដំណើរការឃាត់ខ្លួនលោក ផុន សុផលនេះ»។
ចំណែក នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា សកម្មភាពរបស់លោក ផុន សុផល ដែលចែកអង្ករ និងអាវសិទ្ធិមនុស្ស១០ធ្នូឱ្យកសិករ គឺគ្មានអ្វីខុសច្បាប់ទេ ផ្ទុយទៅវិញនោះជាទង្វើមនុស្សធម៌ ព្រោះកសិករមួយចំនួនមិនអាចរកចំណូលបានក្នុងពេលជួបវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ នេះ។
លោកយល់ថា តុលាការខេត្តត្បូងឃ្មុំ គួរពិនិត្យមើលលើអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីជៀសការចោទប្រកាន់ពលរដ្ឋដែលគ្មានទោសកំហុស។ មន្ត្រីឃ្លាំមើលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ស្នើដល់តុលាការដោះលែង លោក ផុន សុផល ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ប្រសិនបើរកមិនឃើញកំហុសដូចការចោទប្រកាន់៖ «ជាសំណូមពរ សូមឱ្យលោកតុលាការពិនិត្យ និងពិចារណាមើលទៅលើបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង ពីព្រោះយើងធ្វើអ្វីក៏ត្រូវពឹងផ្អែកលើយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម លើភាពត្រឹមត្រូវ ហើយច្បាប់។ បើសិនជាករណីនេះ គាត់មិនបានប្រព្រឹត្តអ្វីដូចការចោទប្រកាន់ទេ គួរតែមានការលើកលែង។ ដោះលែងឱ្យគាត់មានសេរីភាពក្នុងការងាររបស់គាត់វិញ។ បើគាត់មានមេធាវីទៅ មេធាវីអាចនឹងធ្វើការជាមួយតុលាការ ដើម្បីឱ្យមានការដោះលែងគាត់»។
កាលពីឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ អាជ្ញាធររបបលោក ហ៊ុន សែន បានចាប់សកម្មជនសង្គម អ្នកការពារបរិស្ថាន អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជននយោបាយជាង ៥០នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទរួមគំនិតក្បត់ និងបទញុះញង់។
ភរិយារបស់លោក ផុន សុផល លោកស្រី កម ចាន់ទ្រា សង្ឃឹមថា តុលាការខេត្តត្បូងឃ្មុំ នឹងដោះលែងស្វាមីលោកស្រី ឱ្យបានមកជួបជុំក្រុមគ្រួសារឡើងវិញ ព្រោះលោកស្រីមានកូន២នាក់ ក្នុងបន្ទុក ដែលត្រូវការការចិញ្ចឹមបីបាច់ពីឪពុករបស់ពួកគេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។